FİNANSAL KİRALAMA (LEASING) NEDİR ? AVANTAJLARI NELERDİR ?
FİNANSAL KİRALAMA MUHASEBE KAYDI NASIL YAPILIR ?
Muhasebe Bilenler Topluluğu’nun Değerli Üyeleri Öncelikle Finansal Kiralamayı tanıtarak başlayayım ; Bir malın mülkiyet hakkının finansal kiralama şirketinde kalarak kullanım hakkının ödenen kiralar karşılığında kiracıda olmasıdır.
Belirlenen ödeme planı çerçevesinde ödenen kiraların sonuna gelindiğinde sembolik bir rakamla mülkiyet hakkı da kiracıya devredilebilir.
PEKİ FİNANSAL KİRALAMA’NIN AVANTAJLARI NELERDİR?
– Finansal Kiralama sözleşmesinde kira tutarları yatırımcı ve finansal kiralama şirketi arasında
belirlenerek TL veya döviz bazında düzenlenebilir. Sözleşme süresince kira tutarı sabit kalmaktadır. Kiracı şirket sözleşme süresi boyunca kira artışı riski yaşamayacaktır ve yatırım planlarını daha rahat düzenleyebilecektir.
– İşletmeler bir malı satın almak istediklerinde banka kredilerindeki prosedür çok daha fazladır ve süre daha uzun olur. Bu konuda finansal kiralama sözleşmelerindeki süreç çok daha hızlı ilerler.Bu şekilde şirketler finansal kiralama ile kullanım hakkına sahip oldukları malları hiç vakit kaybetmeden üretim ya da hizmet işletmelerinde kullanmaya başlarlar.
– Kiralanacak olan malın sigorta,nakliye,montaj gibi masrafları da malın bedeli ile birlikte sözleşmeye dahil edilip kredilendirilebilir. Bu durum da finansman açısından oldukça avantajlıdır.
– Finansal Kiralamaya konu olan malın satın alınması,itahalatı,sigortası da finansal kiralama şirketi tarafından yapılmaktadır. Kiracı şirketin bunlarla ilgili de herhangi bir masrafı olmaz.
-Tarım makinaları,iş makinaları ve bazı makinaların finansal kiralama ile satın alınması durumunda KDV oranları % 1’dir. BU da vergisel avantaj sağlar. Bu makinalardan herhangi birini satın almak istenildiğindede % 18 KDV ödenmesi gerekirken finansal kiralama ile kullanım hakkının alınması sonucunda % 1 KDV ödenecektir.
– Ödeme planlarına istinaden düzenlenen faturalarda belirtilen faiz oranları kiracı şirket tarafından gider gösterilerek vergi matrahından düşülmektedir.
– Finansal Kiralama ile kullanım hakkı alınan mallar bilançounun aktifinde yer alıp amortismana tabi tutulur.
FİNANSAL KİRALAMA’NIN DEZAVANTAJLARI NELERDİR?
Finansal Kiralama’nın avantajları daha fazla olmakla birlikte birtakım dezavantajları da bulunur. Bunlar ;
– Finansal Kiralama sözleşmesi döviz üzerinden imzalanmışsa kurlardaki dalgalanmalardan özellikle kiracı olumsuz etkilenebilir.
– Finansal Kiralama’ya konu olan mal üzerinde kiracı serbestçe değişiklik yapamaz. Değişiklik yapabilmek için Finansal Kiralama şirketine bilgi verilmeli ve izin alınmalıdır.
– Finansal Kiralama ile kullanım hakkı alınan mallar teminat olarak ipotek gibi durumlara da konu olamaz.
– Mal kiracıya ait olmadığından hurda değerinden yoksun kalabilir. Bu durumda kiralanmak istenen malın sözleşme bitiminde satın alınacağı şekilde anlaşma sağlanırsa avantaj sağlanmış olur.
FİNANSAL KİRALAMA KAYITLARI
Örnek Finansal Kiralama Kaydı :
Ödeme planı kesinleştiği tarihte sabit kıymet kullanım hakkı olarak kayıtlara alınır.
Ödeme planındaki anapara+faiz toplamının sözleşme tarihindeki döneme ait olan kısmı “301 No’lu Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar” hesabının alacağına kaydedilir. Sözleşmenin ait olduğu dönemden sonraki dönemler ise “401 No’lu Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar” hesabına alacak kaydedilir.
Ödeme planındaki faiz kısmı ise sözleşme dönemine ait olan kısmı “302 No’lu Ertelenmiş finansal Kiralama Maliyetleri” hesabının borcuna bu dönemden sonraki kısmı ise “402 No’lu Ertelenmiş finansal Kiralama Maliyetleri”hesabının borcuna kaydedilir.
Muhasebe Kaydı ;
260 Anapara
302 Ertelenmiş Fin.Kir.Borç.Mal. Faiz (Sözleşmenin imzalandığı tarihten o dönemin sonuna kadar olan kısmı)
402 Ertelenmiş Fin.Kir.Borç.Mal Faiz (Sözleşmenin uzun vadeli olan kısmı)
301 Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar- Anapara+Faiz (Sözleşmenin imzalandığı tarihten o dönemin sonuna kadar olan kısmı)
401 Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar Anapara+Faiz (Sözleşmenin uzun vadeli olan kısmı)
Bu kayıt sözleşmeyi ilk imzaladığımız tarihteki yapmamız gereken kayıttı. Daha sonra sözleşmedki odeme planına istinaden düzenli olarak gelen faturaların muhasebe kayıtlarını yapıyoruz.
Finansal Kiralama faturası Geldiğinde Yapmamız Gereken kayıt ;
301 Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar – Anapara+Faiz (B)
191 İndirilecek KDV (B)
780 Faiz (B)
————————————— 302 Ertelenmiş Fin.Kir.Borç.Mal. (Faiz) (A)
————————————— 320 Finansal Kirala Şirketi Cari Hesabı (A)
Bir sonraki mali döneme geçtiğimizde 401 ve 402 No’lu hesaplardaki bakiyelerden ilgili olan yıl dönemi kadar tutarı 301 ve 302 No’lu hesaplara virman yapılır.
Saygılarımla
S.M.Mali Müşavir
Biray Serbest GÜLER
