POŞET ÜCRETİ VE POŞET BEYANNAMESİ

Yazar

Muhasebe Bilenler Topluluğu Moderatörü Mali Müşavir Nihal BİLADA

18 Aralık 2018

Bİ REKLAM ARASI :)

10 Aralık 2018 tarihinde yayımlanan resmi gazetede yer alan 7102 sayılı Çevre Kanunu Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 2872 Sayılı Çevre Kanunu’nun üçüncü maddesinin birinci fıkrasının h bendinin değiştirilmesi ile hayatımıza giren poşet beyannamesi nedir ?

Sorusuyla başlamak tahmin ediyorum ki aklımızdaki ilk soru işaretini kaldıracaktır.

1 ocak 2019 ‘dan itibaren poşet kullanımının ücrete tabi olacağıyla ilgili olarak kamuoyuna bilgilendirme yapılmıştır. Ancak poşetlerden ücret alınması fikrine henüz alışamamışken ve uygulamaya dahi geçilmemişken yeni bir sürpriz ile karşı karşıya kaldık. Bir çoğumuz ilk başta poşet beyannamesi ve vergisini şaka olarak algılasa da maalesef Çevre kanununun üçüncü maddesinde yapılan değişiklik ile hayatımıza girmiş bulunmaktadır.

İlgili kanun maddesinde, “çevrenin korunması, çevre kirliliğinin önlenmesi ve giderilmesi için uyulması zorunlu standartlar ile vergi, harç, katılma payı, yenilenebilir enerji kaynaklarının ve temiz teknolojilerin teşviki, geri kazanım katılım payı, plastik poşet ve plastik ambalaj kullanımının azaltılması, depozito uygulaması, emisyon ücreti, kirletme bedeli ve kirliliğin önlenmesine yönelik teminat alınması ve karbon ticareti gibi piyasaya dayalı mekanizmalar ile ekonomik araçlar ve teşvikler kullanılır. Bu hususlara ilişkin idari ve teknik usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.” denilmektedir.

Bu maddeden de anlaşılacağı üzere poşetten ücret ve vergi alınmasında ki asıl amaç, kullanımı azaltmak yoluyla çevrenin korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesidir.

Akla Gelen Diğer Sorulara Bakanlık ile yaptığımız görüşmelerde ve sitesindeki cevaplar ile devam edelim

Ürün satışında poşet kullanmayan satış noktaları beyan verecekler mi?

Ancak plastik poşet kullanımı mevcut olan tüm satış noktalarının beyan yükümlülüğü vardır. Belirli dönemlerde plastik poşet satın almayan veya stoğunda ki plastik poşetleri kullananlar ile plastik poşet satışı yapmamış tüm satış noktaları da beyanda bulunacaklardır.

Kendi ürettiği poşetin toptan satışını yapan firmalar ve toptan poşet satışı yapan firmalar; bayiliklere irsaliye ile gönderdikleri poşetleri beyan etmek zorunda mı?

Plastik poşet üreticisi, ithalatçısı veya tedarikçileri Plastik Poşet Beyan Sistemi üzerinden değil Ambalaj Bilgi Sistemi üzerinden kayıt gerçekleştirecekler ve ambalaj bildiriminde bulunacaklardır. Bu işletmelerin Ambalaj Bilgi Sisteminde kayıtları yoksa faaliyet gösterdikleri İl Müdürlüklerimize başvurarak sisteme kayıt yaptırmaları gerekmektedir.

Tek bir vergi kimlik numarası ile birçok işletmesi bulunan firmalar; bildirimlerini ne şekilde yapacak Türkiye genelinde bulunan tüm mağazaların toplu beyan mı vermesi gerekiyor?

Plastik poşetlere ilişkin beyanname verilirken şubesi bulunan firmalar şubeleri aynı Vergi Kimlik Numarasına bağlı ise Adres kısmına Genel Merkez adresini kullanarak yanına kaç adet şubeleri olduğunu parantez içinde belirtmek suretiyle giriş yapıp, şubelerdeki toplam satışı yazarak işleme devam edeceklerdir. Ancak kayıtlar gerektiğinde ibraz edilmek üzere genel merkezlerinde ayrı ayrı tutulmak zorundadır. Farklı Vergi Kimlik Numarasına sahip satış noktaları ayrı ayrı giriş yapacaklardır.

Stoktaki poşetlerin satışının yapılması veya bedelsiz olarak/promosyon olarak temin edilen (nereden alındığı ve bedelleri bilinmeyen) poşetlerin bildirimi nasıl yapılacaktır?

Plastik poşetlere ilişkin beyanname verilirken evvelce temin edilen, alım yeri adresi bilinmeyen poşetlere ya da vergi numarası bilinmeyen kaynaktan edinilen stok poşetlere ilişkin beyannamede “stoktan kullanım” ve benzeri ibareler girilerek stoktaki poşet adedi ve birim alış fiyatı girilecektir. Birim fiyatların belirlenmesi noktasında muhasebe kayıtlarının esas alınması gerekmekle birlikte bedelsiz olarak temin edilen plastik poşetler için temin bedeli değerinin -0- sıfır- olarak girilmesi gerekmektedir.

Plastik poşet alımı ve satışı yapılmayan dönemlerde bildirimler nasıl yapılacak?

Beyan dönemi içinde plastik poşet satın almayan ve plastik poşet satımı yapmayan satış noktaları beyanlarını https://ivd.gib.gov.tr web adresini kullanarak interaktif vergi dairesine kayıt olup (kayıtlı iseler mevcut kullanıcı adı ile), veri girişlerini “boş” bırakarak veya miktarlara “0 (sıfır) değeri girerek gerçekleştirebilirler.

Plastik poşetler üzerinde çevreci slogan ve sıfır atık logosu kullanımı ile satış noktalarına ait marka ve logoların kullanımında uygulama nasıl olacak?

Ücretlendirmeye tabi olan tüm poşetlerin yüzeylerinde çevreci slogan ve sıfır atık logosu kullanılması önerilmekte olup 31.03.2019 tarihinden itibaren plastik poşetlerin en az bir yüzeyi için bu kullanım zorunludur. Söz konusu poşetlerin diğer yüzeylerinde de çevreci slogan ve sıfır atık logosu kullanılması isteğe bağlıdır.

Ücretlendirmeye tabi olan tüm poşetlerin yüzeylerinde satış noktalarına ait marka ve logo kullanımı isteğe bağlı olup satış noktalarına ait marka ve logo kullanımlarında 31.03.2019 tarihinden itibaren poşetin bir yüzeyinin (sap hariç) alanının yüzde yirmisini geçmemesinin sağlanması zorunludur.

Bu zorunluluğun uygulanmasına ilişkin olarak gerekli görülmesi halinde ayrıca düzenleme yapılacaktır.

Plastik poşetlerin zorunlu olarak çevreci slogan ve sıfır atık logosu kullanılan yüzeylerinde satış noktalarına ait marka ve logo kullanımı da bu yüzeyin alanının yüzde yirmisinden fazla olmamak üzere isteğe bağlıdır.

Gıda Hijyeni ve ilaç taşıma amaçlı ücretsiz olarak verilebilecek özellikteki plastik poşetler üzerinde de çevreci slogan ve sıfır atık logosu kullanımı tavsiye edilmekle birlikte zorunluluk bulunmamaktadır.

Plastik poşetler üzerinde çevreci slogan ve sıfır atık logosu kullanımı ile satış noktalarına ait marka ve logoların kullanımında uygulama nasıl olacak?

Bu zorunluluğun uygulanmasına ilişkin olarak gerekli görülmesi halinde ayrıca düzenleme yapılacaktır.

Plastik poşet alımı ve satışı yapılmayan dönemlerde bildirimler nasıl yapılacak?

Ücretlendirmeye tabi tutulan plastik poşetlerin çift kat kalınlığının 40 mikron ve üzerinde olmak zorunluluğunun uygulanması nasıl olacaktır?

Usul ve Esaslar kapsamında yer alan ve ücretli olarak verilmesi plastik poşetlerin çift kat kalınlığının 40 mikron ve üzerinde olması gerekmekte olup bu düzenleme 31.03.2019 tarihinden itibaren zorunlu hale gelecektir.

Bu zorunluluğun uygulanmasına ilişkin olarak gerekli görülmesi halinde ayrıca düzenleme yapılacaktır.

Gıda hijyeni amaçlı ve ilaç taşıma amaçlı kullanılan plastik poşetler için belirlenen ebat kriterlerini sağlamayan plastik poşetlerinde çift kat kalınlıklarının 40 mikron ve üzerinde olması ve ücretlendirilmesi gerekmektedir.

Usul ve Esaslar bir bütün halinde değerlendirildiğinde;

15 mikron ve altında olan poşetlerin, sadece belirlen ebatlara uyması şartı ile sadece eczanelerde ilaç taşıma ve satış noktalarında ise gıda hijyeni amacı ile kullanımları mümkündür.
15 mikron ile 40 mikron arasındaki plastik poşetlerin satış noktalarında tüketicilere satış noktalarında tüketicilere mal veya ürünleri taşıma amacıyla temin edilmemesi gerekmektedir.
40 mikron üzerindeki tüm plastik poşetlerin ise ücretlendirmeye tabi tutulması gerekmektedir.

Diğer bir ifade ile; Satış Noktaları tarafından temin edilecek ve tüketicilere/kullanıcılara ücretli olarak verilecek plastik poşetlerin en az 40 mikron olması şartına 31.03.2019 tarihinden itibaren zorunlu olmak şartı ile uyulması, gıda hijyeni ve ilaç taşıma amaçlı kullanımı amacına yönelik poşetlerin ise en fazla 15 mikron olması şartına (ebat kriterleri dahil) uyulması gerekmektedir. Bu şartlara uyma zorunluluğu Plastik Poşet Üreticileri ile Satış Noktalarının ortak yükümlülüklerinden olup tüketiciler/kullanıcıların da bu yönde talepte bulunmaları önem arz etmektedir.

Bu düzenleme, sadece satış noktalarında tüketicilere mal veya ürünleri taşıma amacıyla temin edilen saplı veya sapsız plastik poşetlere yönelik olup mal ve ürün taşıma amacı bulunmayan poşetler ile kişisel/bireysel/zati ihtiyaçlar için temin edilen poşetler için geçerli

Plastik poşetler üzerinde çevreci slogan ve sıfır atık logosu kullanımı ile satış noktalarına ait marka ve logoların kullanımında uygulama nasıl olacak?

Bu zorunluluğun uygulanmasına ilişkin olarak gerekli görülmesi halinde ayrıca düzenleme yapılacaktır.

Ücretlendirmeye tabi tutulan plastik poşetlerin çift kat kalınlığının 40 mikron ve üzerinde olmak zorunluluğunun uygulanması nasıl olacaktır?

Bu zorunluluğun uygulanmasına ilişkin olarak gerekli görülmesi halinde ayrıca düzenleme yapılacaktır.

Usul ve Esaslar bir bütün halinde değerlendirildiğinde;

15 mikron ve altında olan poşetlerin, sadece belirlen ebatlara uyması şartı ile sadece eczanelerde ilaç taşıma ve satış noktalarında ise gıda hijyeni amacı ile kullanımları mümkündür.
15 mikron ile 40 mikron arasındaki plastik poşetlerin satış noktalarında tüketicilere satış noktalarında tüketicilere mal veya ürünleri taşıma amacıyla temin edilmemesi gerekmektedir.
40 mikron üzerindeki tüm plastik poşetlerin ise ücretlendirmeye tabi tutulması gerekmektedir.

Ücretlendirmeye Tabi ve Ücretlendirmeden Muaf Poşetler
Plastik poşetten tamamen vazgeçerek başka materyallerden üretilen poşete geçenler Bakanlığa nasıl bir bildirimde bulunacaktır?

Eğer söz konusu satış noktaları 1 Ocak 2019’dan itibaren bir müddet plastik poşet satışı gerçekleştirdiler ise faaliyet gösterdikleri aylara ilişkin bildirimlerini Bildirim sistemi üzerinden yapmakla ve plastik poşetten tamamen vazgeçtiği tarihi yine ilgili sisteme girmekle yükümlüdür.

Plastik poşetten tamamen vazgeçerek başka materyallerden üretilen poşete geçenler Bakanlığa nasıl bir bildirimde bulunacaktır?

Söz konusu satış noktaları, eğer 1 Ocak 2019’dan itibaren bir müddet plastik poşet satışı gerçekleştirdiler ise faaliyet gösterdikleri aylara ilişkin bildirimlerini Bildirim sistemi üzerinden yapmakla yükümlüdürler. Stoklarında plastik poşet kalmayan ve plastik poşet alımı olmayan satış noktalarının beyan yapmalarına gerek olmamakla birlikte olası inceleme ve denetimlerde Bakanlık kayıtları esas alınacaktır.

Plastik poşetler haricinde kalan (Kağıt, Karton, Tekstil vb malzemeden imal) taşıma torbalarına/poşetlerine ücret uygulayan satış noktaları için uygulama nasıl işleyecek?

Bakanlığımız tarafından sadece belirli plastik poşetlerin ücretlendirilmesine yönelik düzenleme ve sınırlama getirilmiş olup plastik poşetler haricinde kalan (Kağıt, Karton, tekstil vb malzemeden imal) taşıma torbalarına/poşetlerine uygulanan/uygulanacak olan ücretler Satış Noktalarının kendi kararına bağlıdır.

Plastik poşetleri 25 kuruştan fazla fiyata satan satış noktaları için uygulama nasıl işleyecek?

Plastik poşetlerin ücretlendirilmesinde belirlenen taban ücret 25 kuruş olup, satışların asgari olarak bu fiyattan yapılması esastır.

Ancak, Bakanlığımızca plastik poşetlerin ücretlendirilmesine yönelik olarak belirlenmiş bir tavan ücret sınırı bulunmamaktadır. Bakanlığımızca belirlenen taban ücret (25 Kuruş) üzerinde uygulanan/uygulanacak olan meblağlar Satış Noktalarının kendi kararına bağlıdır.

Satış Noktaları tarafından Plastik poşetlere uygulanan ücretin 15 kuruşu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğüne yatırılmakla birlikte kalan meblağın plastik poşete ilişkin zorunlu giderlerden (maliyet, vergi v.b.) fazla olan kısmının da Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin usul ve Esasların 5 inci maddesi 7 nci fıkrası gereği ayrıca Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğüne yatırılması gerekmektedir.

Bu çerçevede, plastik poşetleri 25 kuruştan fazla fiyata satan satış noktaları tarafından plastik poşete ilişkin zorunlu giderler haricinde kalan kısmın tamamı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğüne yatırılacaktır.

Örnek Durum-1;
Satış belgesinde 1 adet Plastik poşet için 25 kuruş yansıtan ve bu plastik poşet için zorunlu giderler toplamının 8 kuruş olduğunu belgeleyen satış noktası tarafından Bakanlık hesabına aktarılacak ücrete ilişkin örnek hesaplama;
Tahsilat: 25 Kuruş
Zorunlu Gider: 8 Kuruş
Geri Kazanım Katılım Payı: 15 Kuruş
Elde edilen Ek Gelir: 2 kuruş
şeklinde olacak ve 15 Kuruşluk geri kazanım katılım payı 2 Kuruşluk ek gelir ile birlikte 17 kuruş olarak Bakanlık hesabına aktarılacaktır.

Örnek Durum-2;
Satış belgesinde 1 adet Plastik Poşet için 1 Lira (100 Kuruş) yansıtan ve bu plastik poşet için zorunlu giderler toplamının 10 kuruş olduğunu belgeleyen satış noktası tarafından Bakanlık hesabına aktarılacak ücrete ilişkin örnek hesaplama;
Tahsilat:1 Lira (100 Kuruş)
Zorunlu Gider: 10 Kuruş
Geri Kazanım Katılım Payı: 15 Kuruş
Elde edilen Ek Gelir: 75 kuruş
şeklinde olacak ve; 15 Kuruşluk geri kazanım katılım payı 75 Kuruşluk ek gelir ile birlikte 90 kuruş olarak Bakanlık hesabına aktarılacaktır.

***Yukarıda verilen ücretlendirme hesapları örnek olarak verilmiş olup Bakanlığımızca hazırlanmış olan Plastik Poşet Beyan Sisteminde bu hesaplamalar birim ücret ve vergi oranları dikkate alınarak otomatik olarak yapılmakta ve Bakanlığa ödenecek nihai toplam bedel olarak gösterilmektedir.

Plastik poşetleri temin ücreti (maliyet ve vergi dahil) 10 kuruşun üzerinde olan satış noktaları tarından da 15 kuruşluk geri kazanım katılım payı ödenmesi gerekmektedir. Bu satış noktalarının satacakları plastik poşetlerin ücretlerini temin ücreti + 15 kuruş olacak şekilde belirlemeleri mümkündür.

2019 Ocak ayı içinde yapılan satışların bildirimine ilişkin ödemeler ne zaman yapılacak? Ödemeler için son tarih nedir?

Ocak ayında yapılan satışların bildirimine yönelik ödemelerin; bildirim yapılan ayı takip eden ikinci ay olan Nisan ayı içerisinde (30 Nisan’a kadar) yapılması gerekmektedir.

Bildirim ve beyan işlemlerini nasıl ve ne zaman yapacağım?

Plastik poşetlerin satışına ilişkin beyanlar internet üzerinden Bakanlığımızca hazırlanan Bildirim Sistemi üzerinden yapılacaktır.

Plastik poşetlerin satışı, beyanı, geri kazanım katılım payı tahsilatına ilişkin bildirimlerini gerçekleştirilmelerini sağlamak için kullanılacak olan Bildirim Sistemine

https://www.csb.gov.tr/plastik-poset-beyani-i-90306 linki üzerinden
İnteraktif Vergi Dairesi uygulaması üzerinden,
E-devlet kapısı üzerinden ulaşılabilir.

Sistemin kullanımına yönelik kılavuzlar https://www.csb.gov.tr/plastik-poset-beyani-i-90306 adresinde mevcuttur.

Bildirimlerin en geç satışı takip eden ayın 15’ine kadar yapılası gerekmektedir.

Plastik poşetlerde barkod uygulaması nasıl gerçekleştirilecektir?

Plastik poşetlerin satışa tabi ürün olarak tanımlanması amacıyla barkod uygulaması yapılmaktadır. Söz konusu barkodun içeriğine dair Bakanlığımızca gerçekleştirilen herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Plastik poşet üreticileri satışa tabi plastik poşetleri barkodlu olarak üretmekle yükümlüdür.
Satış noktalarının stoklarında bulunan poşetlerinin satışını teminen barkod uygulamasına geçişte 31 Mart 2019 tarihine kadar geçiş süresi tanınmıştır. 01 Ocak 2019-31 Mart 2019 tarihleri arasında barkodsuz satış mümkün olup bu şekilde gerçekleştirilen plastik poşetlerin satış belgelerinde gösterilmesi ise zorunludur.
Barkod okuma/tarama/işleme sistemi bulunmayan satış noktaları tarafından bu sistemin kurulumu için zorunluluk bulunmamakla birlikte 31 Mart 2019 tarihinden sonra barkodsuz poşet kullanmamaları gerekmektedir. Buna mukabil, satış belgelerinde plastik poşet kalemi ve adedi gösterilmek amacıyla yazar kasalarda gerekli düzenleme yapılması zorunludur.
Ücrete tabi plastik poşetlerin sağlaması gereken özellikler nelerdir?
31/3/2019 tarihinden itibaren ücrete tabi plastik poşetlerin;
- Barkodlu olarak sunulması zorunludur. (Detaylı açıklama için tıklayınız)
- Çift kat kalınlığı 40 mikron ve üzerinde olmak zorundadır. Bu kapsamda, belirtilen tarihe kadar 15-40 mikron arasında olan plastik poşetlerin satışı mümkün olup bu tarihten sonra istisnai hükümler hariç (açık gıda hijyeni ve eczanelerde sadece ilaç için kullanılan) çift kat kalınlığı 40 mikron ve altında olan plastik poşetler ücretli veya ücretsiz olarak verilemez.
- En az bir yüzeyinde çevreci slogan ve Sıfır Atık logosu kullanılır. Plastik poşetlerde yer alan satış noktalarının marka ve logoları poşetin tek yüzeyinin (sap hariç) alanının yüzde yirmisini geçemez. İstemesi halinde plastik poşetin her iki yüzünde de belirtilen çerçevede kullanılabilir.
  Uzaktan satışlarda uygulama nasıl yapılacak?
  Uzaktan / mesafeli / online satış işlemi gerçekleştiren tüm firmaların 31 Mart 2019 tarihine kadar alternatif taşıma ekipmanı temin etmesi zorunludur. Bu süre dahilinde ve sonrasında kullanıcı veya tüketiciye plastik poşet isteyip istemediği sorulmalıdır. Tüketici tarafından plastik poşet seçeneği tercih edilmesi halinde poşetlerin satışı zorunludur.
  Eczaneler tarafından sadece ilaçların taşınması için verilecek olan ve ücretli olarak satıştan muaf tutulan poşetler için kriterler nelerdir? Uygulama nasıl olacaktır?
  Eczanelerde sadece ilaç satışlarında kullanılan;çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 200×350 milimetre (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dâhil) ebadından küçük saplı/sapsız plastik poşetler ücretlendirme uygulamasına tabi değildir. Eczanelerde ;
  Sadece ilaçlar için verilen,
  Çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan,
  200 X 350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük olan,
  saplı/sapsız poşetler ücretli satış zorunluluğundan muaf olup ücretsiz olarak verilebilirler. Muafiyet için bu poşetlerin yukarıda verilen üç temel şartı aynı anda sağlıyor olması gerekmekte olup bu üç şarttan herhangi birini sağlamayan plastik poşetler ücretli satış uygulamasına tabidir.
  Başka bir ifade ile;
  İlaçlar haricinde başka ürünler için kullanılan tüm plastik poşetler istisnasız olarak (çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında ve 200X350 mm ölçülerinden küçük olsa bile) ücretlendirmeye tabidir.
  İlaçların taşınması maksadıyla kullanılıyor ve ebatları 200X350 mm ölçülerinden küçük olsa bile olsa bile çift kat kalındığı 15 mikrondan büyük tüm plastik poşetler ücretlendirmeye tabidir.
  İlaçların taşınması maksadıyla kullanılıyor ve çift kat kalındığı 15 mikrondan küçük olsa bile ebatları 200X350 mm ölçülerinden büyük tüm plastik poşetler ücretlendirmeye tabidir.
  Eczanelerde, çift kat kalındığı 15 mikrondan küçük olan plastik poşetler ilaçların taşınması amacı dışındaki herhangi bir amaç için ücretli veya ücretsiz olarak verilemez.
  Aynı zamanda, yukarıda sayılan ve Ücretlendirme uygulamasından muaf tutulan plastik poşetler bu Usul ve Esaslar ile getirilen diğer hükümlerden de muaftır.
  Kargo poşetleri ve Kargo işlemleri için kullanılan poşetler konusunda uygulama nasıl olacak?
  Kargo işlemleri için kargo firmaları tarafından kullanılan plastik kargo poşetleri ücretlendirmeden muaftır. Aynı şekilde, Kargo firmalarının kendi poşetleri veya göndericilerin (firma veya bireysel) kendi plastik kargo poşetleri ile gönderilmek üzere kullanılan ve üzerlerine sadece kargo firmalarınca etiket yapıştırılan plastik poşetler de ücretlendirmeden muaftır. Bununla birlikte, kargo poşeti içerisinde tüketiciye kullanmak üzere plastik alışveriş poşeti sunulması halinde bu poşetler ücretlendirmeye tabidir.
  Ancak, söz konusu poşetler 27.12.2017 tarih ve 30283 sayılı Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği dâhilinde ambalaj olarak nitelendirilmekte ve bahse konu Yönetmelik hükümleri kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerekmektedir.
  Diğer taraftan, söz konusu poşetler Çevre Kanunu ekli (1) listesinde “plastik poşetler haricindeki plastikler” sınıfında yer almakta olduklarından, Geri Kazanım Katılım Payı uygulaması yükümlülüğüne tabidir. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin alt mevzuat çalışmaları devam etmekte olup Bakanlığımızca ayrıca duyuru yapılacaktır.
  Gıda hijyeni bakımından ücretli olarak satıştan muaf tutulan poşetler için kriterler nelerdir? Uygulama nasıl olacaktır?
  Satış noktalarında;
  Açıkta satılan ekmek, kuru bakliyat, meyve, sebze, şarküteri ürünleri ve benzeri gibi gıdalar ile doğrudan temas eden,
  Çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan,
  500X350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük olan,
  saplı/sapsız poşetler ücretli satış zorunluluğundan muaf olup ücretsiz olarak verilebilirler.
  Muafiyet için bu poşetlerin yukarıda verilen üç temel şartı aynı anda sağlıyor olması gerekmektedir.
  Satış Noktalarında, çift kat kalındığı 15 mikrondan küçük olan plastik alışveriş poşetleri açıkta satılan gıdaların hijyeni dışındaki herhangi bir amaç için ücretli veya ücretsiz olarak verilemez.
  Zorunlu Ücretlendirme uygulamasından muaf tutulan plastik poşetler hangileridir?
  Usul ve Esasların” 2.Maddesinin 2.Fıkrasında ayrı ayrı tanımlandığı üzere;
  Ekmek, sebze, meyve, peynir, zeytin, hayvansal gıda gibi açık satılan gıdalar için birincil ambalaj olarak kullanılan (doğrudan gıda ile teması bulunan) ve gıda hijyenini sağlayan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 500×350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir. (Detaylı açıklama için tıklayınız.)
  Dokumalı (woven) veya dokumasız (nonwoven) metotlarla üretilen tekstil ürünlerinden yapılmış torba/poşet/çantalar plastik içeren malzemelerden üretilmiş olsa dahi zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir.
  Canlı sucul hayvanların satışının yapıldığı yerlerde sadece söz konusu canlıların su içerisinde taşındığı birincil poşetler zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir.
  Yumrulu ve/veya benzer tohumlu bitkilerin satışı için kullanılan birincil poşetler zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir.
  Herhangi bir ürün satışının yapılmadığı hizmet noktalarında (Terzihane, Kuru Temizleme, Lostra, Tamirhane, Görüntüleme Merkezi, Laboratuvar v.b ) verilen poşetler ücretlendirme uygulamasına tabi değildir. Ancak, hizmet noktaları bir ürün satışı yapıyorlarsa, bu ürünü koydukları poşetler zorunlu ücretlendirmeye tabidir.
  Kargo poşetleri zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir (Detaylı açıklama için tıklayınız).
  Gümrüksüz bölgelerde yer alan satış noktalarından satın alınan ve ilgili mevzuatı gereği kullanılma zorunluluğu getirilen plastik poşetler zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir.
  Eczanelerde sadece ilaç satışında kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 200×350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir. (Detaylı açıklama için tıklayınız)
  Aynı zamanda, yukarıda sayılan ve ücretlendirme uygulamasından muaf tutulan plastik poşetler bu Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar ile getirilen diğer hükümlerden de muaftır.
  Zorunlu Ücretlendirmeye Tabi Olan Plastik Poşetler Hangileridir?
  Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslarda belirtilen “plastik poşet” tanımı kapsamında kalan poşetlerin tamamı ücretlendirmeye tabi olup bu ücretlendirmeden muaf tutulan plastik poşetler bahse konu Usul ve Esasların” 2.Maddesinin 2.Fıkrasında ayrı ayrı tanımlanmıştır.
  Dolayısı ile usul ve esaslarda muaf tutulan plastik poşetler haricinde kalan, plastikten yapılmış olan ve satış noktalarında kullanıcılara/tüketicilere mal veya ürünlerin taşınması amacıyla temin edilen tüm saplı veya sapsız poşetler ücretlendirme uygulamasına tabidir.
  Sorular kafanızda genel bir çerçeve çizmiş olacaktır.

Asıl amaca odaklandığımda geç kalınmış bir önlem diye düşünmekten kendimi alıkoyamıyorum. Ancak alternatifler sunulmadan var olanı kısıtlamak doğru bir yöntem mi ?

Naylon poşet yerine bez çantaların üretimine başlanabilir ve marketlerde , satış noktalarında 1 ocak’tan itibaren ürünlerimiz bez çantalarda sunulabilirdi. Böyle güzel bir amaca hizmet eden uygulamayı külfiyet olarak vatandaşa yansıtmak yerine henüz arz kısmındayken daha kesin çözümler üretilebilirdi. Bez çantaların üretimi artırılabilir ve naylon poşetleri satın alan ilgili marketler,satış noktaları vs. bunun yerine bez çantaları alarak aynı düzende devam edilebilirdi. Böylelikle bugün poşet ücreti nasıl olacak ya da poşet beyannamesi ve vergisi nasıl verilecek gibi basit bir konu akıllarımızı karıştırmaz ve daha önemli konuları düşünüyor olabilirdik. Bu önerilerim ve düşüncelerim imkansız mı diye düşünüyorum, aslında imkansız değil peki neden yapılamıyor diye sorduğumda ise aklıma tek cevap geliyor, belki de yetkililerle aynı taraftan bakamayışımızın sonucu olarak bugün sizlere poşet beyannamesini anlatıyorum.

O halde 2872 sayılı Kanuna getirilen ek maddeleri (Poşet beyannamemizi) inceleyelim ;

Geri kazanım katılım payı

EK MADDE 11- Yurt içinde piyasaya arz edilen bu Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya sürenlerden/ithalatçılardan bu listede belirtilen tutarda geri kazanım katılım payı tahsil edilir. Bu listedeki ürünlerden herhangi birinin piyasaya arzının, farklı bir ürünün, malzemenin veya eşyanın ithalatı ile birlikte gerçekleşmesi halinde geri kazanım katılım payı ithalatçıdan tahsil edilir. Bu listede yer alan tutarlar takvim yılı başından geçerli olmak üzere her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu şekilde hesaplanan tutarların %5’ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, bu suretle tespit edilen tutarları yarısına kadar artırmaya veya indirmeye yetkilidir.

Geri kazanım katılım payları ürünün piyasaya sürüldüğü tarihi takip eden ayın onbeşine kadar Bakanlığa beyan edilir ve beyanı takip eden ikinci ayın son gününe kadar Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına ödenir. Katılım payının beyan edilmediğinin veya eksik beyan edildiğinin Bakanlıkça tespiti halinde beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen katılım payının bir ay içinde ödenmesi gerektiği ilgiliye tebliğ edilir. Süresinde beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen katılım payının beyan edilmesi gereken son günden ödendiği tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak gecikme zammı oranında faiz uygulanır. Süresinde ödenmeyen katılım payı Bakanlığın bildirimi üzerine ilgili vergi dairesince 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir. Bu madde kapsamında tahsil edilen tutarlar genel bütçeye gelir kaydedilir.

Ülkenin tamamında Bakanlıkça belirlenen esaslar doğrultusunda depozito sistemi uygulayan, piyasaya süren/ithalatçı, depozitolu olarak piyasaya sürdükleri ürünler için bu maddenin birinci fıkrasından muaf tutulur. Muafiyet uygulamasında depozito uygulanan miktar esas alınır. Muafiyet uygulanmasına ilişkin esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile belirlenir.

Depozito

EK MADDE 12- Çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla Bakanlık, belirleyeceği ambalajlar için depozito uygulamasını 1/1/2021 tarihinden itibaren zorunlu tutar. Bu doğrultuda, depozito kapsamındaki ambalajlı ürünlerin satışını gerçekleştiren satış noktaları depozito uygulaması toplama sistemine katılım sağlamakla yükümlüdür.

Depozito sisteminin uygulanmasına yönelik usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Poşet ücreti

EK MADDE 13- Kaynakların verimli yönetimi ve plastik poşetlerden kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla plastik poşetler satış noktalarında kullanıcıya veya tüketiciye ücret karşılığı verilir. Uygulanacak taban ücret 25 kuruştan az olmamak üzere Bakanlıkça oluşturulacak komisyon aracılığı ile belirlenir ve her yıl için güncellenir.

Bu maddedeki düzenlemelere ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.”