TASDİKE TABİ DEFTERLER VUK’NU VE TKK’YA GÖRE BELİRLENMİŞTİR.BUNLAR;
1.VUK’NA GÖRE TASDİK EDİLECEK DEFTERLER
VUK’nu 182-225 maddeleri uyarınca tasdike tabi yasal defterlerimiz;
Yevmiye defteri ,
Envanter defteri,
Bilanço defteri,
İşletme hesabı defteri,
Serbest meslek kazanç defteri,
Çiftçi işletme defteri ,
İmalat ve istihsal vergisi defteri , (Basit İstihsal Vergisi defteri dahil),
Nakliyat vergisi defteri
Yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri .
2.TTK’YA GÖRE TASDİK EDİLECEK DEFTERLER
TTK’ nın 64-67 maddeleri uyarınca tasdike tabi yasal defterlerimiz;
Envanter defteri,
Yevmiye defteri ,
İşletme hesabı defteri ,
Defter-i kebir ,
Karar defteri
Sonuç olarak defter tutmak zorunda olan gerçek ve tüzel kişiler ticari defterlerini tasdik ettirirlerken yukarıdaki iki kanunu göz önünde bulundurmalıdırlar.
MÜKELLEFİYETE GÖRE TASDİK ETTİRİLECEK DEFTERLER
- GELİR VERGİSİ(GERÇEK KİŞİ) MÜKELLEFLERİ İÇİN TUTULACAK DEFTERLER:
Bilanço Esasına Göre Tutulacak Defterler (Gerçek Kişiler);
Yevmiye Defteri
Defteri Kebir
Envanter Defteri
Kollektif ve Komandit Şirketler
Yevmiye Defteri
Defteri Kebir
Envanter Defteri
Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
İşletme Esasına Göre Tutulacak Defter;
İşletme Defteri
Serbest Meslek Erbabının Tutacağı Defter;
Serbest Meslek Kazanç Defteri
- KURUMLAR VERGİSİ(TÜZEL KİŞİLER) MÜKELLEFLERİ İÇİN TUTULACAK DEFTERLER:
ANONİM ŞİRKETLER
Yevmiye Defteri ,
Defteri Kebir ,
Envanter Defteri,
Damga Vergisi Defteri,
Yönetim Kurulu Karar Defteri,
Pay Defteri,
Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri.
LİMİTED ŞİRKETLER:
Yevmiye Defteri,
Defteri Kebir,
Envanter Defteri,
Pay Defteri,
Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri,
E-DEFTER TUTANLAR; YEVMİYE VE DEFTERİ KEBİR DIŞINDAKİ DEFTERLERİ NOTERE TASDİK ETTİRECEKLER
E-defter tutan mükellefler; Yevmiye ve Defteri Kebir defterleri dışında, tutmak zorunda oldukları defterleri kağıt ortamında tasdik ettirmek ve tutmak zorundadırlar.
DERNEK VE VAKIFLARIN İKTİSADİ İŞLETMELERİNİN TUTACAĞI DEFTERLER
Yevmiye Defteri,
Defteri Kebir,
Envanter Defteri,
KOOPERATİFLERİN TUTACAĞI DEFTERLER:
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na göre kurulan kooperatifler ile bunların üst kuruluşları aşağıdaki defterleri tutacaktır.
Yevmiye Defteri,
Defteri Kebir,
Envanter Defteri,
Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri,
Yönetim Kurulu Karar Defteri,
Pay Defteri.
Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu açısından defter tasdikleri aşağıdaki tabloda özet şeklinde belirtilmiştir;
Defter Türü | Açılış Tasdiki | (Ara Tasdik) (***) | Kapanış Tasdiki |
Yevmiye Defteri | 01-31 ARALIK | 01-31 OCAK | 01-30 HAZİRAN |
Defter-i Kebir | 01-31 ARALIK | 01-31 OCAK | YOK |
Envanter Defteri | 01-31 ARALIK | 01-31 OCAK | YOK |
Damga Vergisi Defteri | 01-31 ARALIK | 01-31 OCAK | YOK |
Pay Defteri (*) | 01-31 ARALIK (*) | YOK | YOK |
Yönetim Kurulu Karar Defteri | 01-31 ARALIK | 01-31 OCAK | 01-31 OCAK |
Müdürler Kurulu Karar Defteri (**) | 01-31 ARALIK | 01-31 OCAK | 01-31 OCAK |
Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri (*) | 01-31 ARALIK (*) | YOK | YOK |
(*) Yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ile yönetim kurulu karar defterinin açılış onaylarının her hesap dönemi için yapılması zorunludur. Pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla izleyen hesap dönemlerinde de açılış onayı
yaptırılmaksızın kullanılmaya devam edilebilir.Anonim Şirketler geçmiş yıldan kalan ve yeterli sayfası bulunan damga vergisi defterlerini Ocak ayı içinde VUK 222. Maddeye göre tasdiki yenileme suretiyle yıl için de kullanabilirler.
(**)Limited şirketlerde müdür veya müdürler kurulunun şirket yönetimi ile ilgili olarak aldığı kararlar genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilebileceği gibi ayrı bir müdürler kurulu karar defteri de tutulabilir.
(***) Yönetim kurulu karar defteri, yevmiye defteri, envanter defteri ve defteri kebirde yeterli yaprakları bulunması halinde yeni hesap döneminin ilk ayı içerisinde onay yenilemek suretiyle kullanılmaya devam edilebilir.
TASDİK YENİLEME
(VUK MD. 222 ve TİCARİ DEFTER TEBLİĞİ MADDE 17-18)
Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler Ocak ayı içinde, hesap dönemleri Maliye Bakanlığınca tespit edilenler bu dönemin ilk ayı içinde tasdiki yeniletmeye mecburdurlar.
ARA TASDİK (TASDİK YENİLEME) YAPILACAK DEFTERLER
Yevmiye defteri,
Defteri kebir,
Envanter defteri,
Anonim Şirket `in, Yönetim Kurulu Karar Defteri.
TASDİKE TABİ DEFTERLERİ ŞİRKET TÜRLERİ BAZINDA İNCELEYELİM;
ANONİM ŞİRKETLERİN TUTACAKLARI DEFTERLER | AÇILIŞ TASDİKİ | KAPANIŞ TASDİKİ |
YEVMİYE DEFTERİ(E-DEFTER TUTANLAR HARİÇ) | 1-30 HAZİRAN | |
DEFTER-İ KEBİR(E-DEFTER TUTANLAR HARİÇ) | YOK | |
ENVANTER DEFTERİ | YOK | |
PAY DEFTERİ(YETERLİ YAPRAK VARSA GEREK YOK) | YOK | |
YÖNETİM KURULU KARAR DEFTERİ | 1-31 OCAK | |
GENEL KURUL TOPLANTI MÜZAKERE DEFTERİ(YETERLİ YAPRAK VARSA GEREK YOK) | YOK |
LİMİTED ŞİRKETLERİN TUTACAKLARI DEFTERLER | AÇILIŞ TASDİKİ | KAPANIŞ TASDİKİ |
YEVMİYE DEFTERİ(E-DEFTER TUTANLAR HARİÇ) | 1-30 HAZİRAN | |
DEFTER-İ KEBİR(E-DEFTER TUTANLAR HARİÇ) | YOK | |
ENVANTER DEFTERİ | YOK | |
PAY DEFTERİ(YETERLİ YAPRAK VARSA GEREK YOK) | YOK | |
MÜDÜRLER KURULU KARAR DEFTERİ | 1-31 OCAK | |
GENEL KURUL TOPLANTI MÜZAKERE DEFTERİ(YETERLİ YAPRAK VARSA GEREK YOK) | YOK |
Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri ayrı ayrı ya da birlikte tek defter olarak da tutulabilir. (yeterli yaprak varsa ve birlikte tutuluyorsa gerek yok )
**AÇILIŞ TASDİKİ:KURULUŞ SIRASINDA VE KULLANILMAYA BAŞLAMADAN ÖNCE NOTER TASDİKİ
**TTK’ nın 64-67 ve VUK’182-225 maddeleri uyarınca tasdike tabi yasal defterlerin açılış tasdikinin kullanılmaya başlamadan önce (Aralık ayı içinde)yaptırılır.
LİMİTED ŞİRKET MÜDÜRLER KURULU DEFTERİ İLE İLGİLİ AÇIKLAMA
Bu defterin tutulması zorunlu değildir. Bu defteri tutmak istemeyenler; Limited şirkette aldıkları kararları genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydetmek zorundadırlar. Limited şirketlerde müdür veya müdürler kurulunun şirket yönetimi ile ilgili olarak aldığı kararlar genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilebileceği gibi ayrı bir müdürler kurulu karar defteri de tutulabilir. Müdürler kurulu karar defterinin tutulması halinde açılış ve kapanış onayları dahil olmak üzere yönetim kurulu karar defterine ilişkin hükümler uygulanır. Kararların genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilmesi halinde Ticari Defterler Tebliğinin 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hususların yazılması zorunludur. Ayrı bir müdürler kurulu karar defteri tutulması halinde müdür veya müdürler kurulu kararları genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilemez.
TİCARET SİCİL TASDİKNAMESİ ALMA ZORUNLULUĞU
Ticaret siciline kayıtlı bulunanlar; Ticari defterlerinin noterlere tasdikleri sırasında, TTK. nun 64. maddesinde belirtilen ve Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 16’ncı maddesi uyarınca Ticaret sicil müdürlüklerinden alacakları “TİCARET SİCİLİ TASDİKNAMESİ” Noterlere ibraz edilecektir.
Ancak; 27/01/2013 Tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 16/6. maddesine göre “Sicil tasdiknamesi; Tasdiknamede yer alan bilgilerde bir değişiklik olmadığı veya yenisi düzenlenmediği sürece geçerlidir.” Hükmüne göre önceki yıl veya yıllarda alınmış belgeler yukarıdaki koşulları taşıması halinde yeniden alınmasına gerek yoktur. Eski tarihli belge notere ibraz ettirmesi yeterli olacaktır.
E-DEFTER KULLANAN MÜKELLEFLERDE DEFTER TASDİKİ
E-Defter kullanmak zorunda olanlar, kullandıkları yıl için de kağıt ortamında YEVMİYE ve DEFTERİ KEBİR defteri tasdik ettirmezler. Diğer defterlerini türüne göre mutlaka tasdik ettirmek zorundadırlar. (Envanter Defteri, Yönetim Kurulu Karar Defteri, Damga Defteri gibi)
Tüzel Kişiler hesap döneminin son ayına ait elektronik defterlerin beratları 1 Sıra No’lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde yapılan değişikliğe göre kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar gönderilmelidir.E- Defter kapanış tasdiki son günü ise (hesap döneminin son ayına ait defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar)
Gerçek Kişiler hesap döneminin son ayına ait elektronik defterlerin beratları 1 Sıra No’lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde yapılan değişikliğe göre ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar gönderilmelidir. E-Defter kapanış tasdiki son günü ise, (Aralık ayına ilişkin defterler gelir vergisi beyannamesinin verilme süresinin sonuna kadar)
DEFTER TASDİK SÜRELERİ
*Defterler iş yerinin bulunduğu noterde ,iş yeri olmayanlar ikametgahının bulunduğu yerdeki noterlere tasdik ettirilir.
*Şube iş yerinin defterleri merkez iş yerinin bulunduğu yerdeki noterlere tasdik ettirilebilr.Ancak merkez iş yerinin bulunduğu yerdeki noterlere tasdik ettirilemez.
*Defterler anonim ve limited şirketlerin kuruluş aşamasında şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili memuru veya noterde tasdik edilir.
– Öteden beri işe devam edenler – defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda yani ARALIK ayı içinde ,
-Yeni işe başlayanlar –işe başlamadan önce,
-Sınıf değiştiren ve yeni mükellefiyete girenler – sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce,
-Tasdike tabi defterlerin dolması nedeniyle veya sair sebeple yeni defter tasdik ettirme – yeni defter kullanmaya mecbur olanların bunları kullanmaya başlamadan önce,
-Tasdik yenileme – defteri ertesi yılda kullanmak isteyenler OCAK ayı , hesap dönemi MALİYE BAKANLIĞINCA tespit edilenler bu dönemin ilk ayı içerisinde tasdik yeniletmeye (ara tasdik) mecburdurlar ,
– Vergi muafiyeti kalkanlar – muaflıktan çıkma tarihinden başlayarak ON GÜN içinde.
DEFTERLERİN TASDİK ETTİRİLMEMESİNİN SONUÇLARI
-Tasdik işleminin,süresinin sonundan başlayarak BİR AY içinde yaptırılmamış olması vuk’un
352/II-6.maddesi çerçevesinde İKİNCİ DERECE USULSÜZLÜK cezası,
-Tasdik işleminin yaptırılmamış olması (yasal sürenin sonundan başlayarak BİR AY geçtikten sonra tasdik ettirilen defterler de tasdik etirilmemiş sayılmaktadır.)VUK’nun 352/I-8. md. Çerçevesinde BİRİNCİ DERECE USULSÜZLÜK cezasını,bu fiil aynı zaman RE’SEN TAKDİR nedeni de sayıldığından cezanın İKİ KAT kesilmektedir.
Elektronik defter tutanlar için hesap döneminin ilk ayının belgesinin alınması açılış onayı, son ayının belgenin alınması ise kapanış onayı yerine geçmektedir
Sonuç olarak,hepimizin dikkat etmesi gereken katlanılamayacak maddi ve manevi maliyetlerle karşılaşmamak için, yasal defterlerin zamanında tasdik ettirilmesi konusunda dikkatli olunmasında fayda vardır.
NOT:İkinci sınıf defterleri defter beyan sisteminde olduğundan dolayı defter tasdikine tabi değildir.Bunlar;
İşletme Defteri,
Basit Usul Defteri ,
Serbest Meslek Kazanç Defteri.
Saygılarımla;
HİLAL BİLADA