Merhabalar Değerli okuyucularım, bu makalemde iş yerinde Emzirme Odaları ve Kreş bulundurma zorunluluğu ile ilgili olarak bilgiler vermeye çalışacağım.Kadınlar, günümüz iş hayatında önemli bir yer edindiler. Hal böyle olunca ev, aile vb. diğer sorumlulukları yerine getirmek daha da zorlaştı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkartılan ve 28737 sayılı Resmi Gazetede 16.08.2013 tarihinde yayınlanan Gebe Veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları Ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik ile birlikte işverenlere emzirme odaları ve Kreş açma yükümlüğü getirilmiştir.
Yargıtay Kararı ;
“Yönetmelikteki düzenleme gereği işverenin kreş açma zorunluluğu bulunmakta olup, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen işveren karşısında işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle fesih hakkı bulunmaktadır. Ancak davacı 01.08.2012 tarihinde işe gelerek çalışma isteğini ve iş sözleşmesini feshetme iradesi bulunmadığını göstermiş, işveren tarafından davacının çalışmasına izin verilmemiş olup, bu nedenle davalı işvenin iş sözleşmesini feshettiğini kabul edilmesi gerekir. Davalı haklı sebeple iş sözleşmesini feshettiğini ispat edemediğinden Mahkemece kıdem ve ihbar tazminatına hükmedilmesi gerekirken bu taleplerin yazılı gerekçeyle hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.” (Yargıtay 9. HD. E: 2015/5175 K: 2016/19971 T: 14.11.2016)
Emzirme Odaların Şartları Nelerdir ?
Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100 – 150 kadın çalışanı olan iş yerlerinde, emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve iş yerine en çok 250 metre uzaklıkta bir emzirme odasının kurulması zorunludur.
Çocuk Bakım Yurtları (Kreş) Şartları Nelerdir ?
- 150’den çok kadın çalışanı olan iş yerlerinde, 0 – 6 yaşındaki çocukların bırakılması, bakımı ve emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve iş yerine yakın bir yurdun kurulması zorunludur. Yurt, iş yerine 250 metreden daha uzaksa işveren taşıt sağlamakla yükümlüdür.
- İşverenler, ortaklaşa oda ve yurt kurabilecekleri gibi, oda ve yurt açma yükümlülüğünü, kamu kurumlarınca yetkilendirilmiş yurtlarla yapacakları anlaşmalarla da yerine getirebilirler.
- Oda ve yurt açma yükümlülüğünün belirlenmesinde, işverenin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan tüm iş yerlerin de ki kadın çalışanların toplam sayısı dikkate alınır.
Oda ve Yurtlardan Kimler Faydalanabilecek ?
- Kadın çalışanların çocukları ile erkek çalışanların annesi ölmüş veya velayeti babaya verilmiş çocukları da faydalanabilirler.
- Odalara 0 – 1 yaşındaki, yurtlara velisinin isteği üzerine ilkokula kaydı yapılmayan 0-6 Yaş aralığına kadar çocuklar alınır.
- Çocuklar ve görevliler dışında başkasının bulunması ve bunların amaç dışında kullanılması yasaktır.Yurtlarda 0 – 2 yaş, 3 – 4 yaş ve 4 – 6 yaş çocuklar birbirinden ayrı bulundurulur.
- Oda ve yurtlara işbaşı yapılmadan önce bırakılır, işin bitiminde alınır. Anne ve babalar, odaların ve yurtların disiplin ve yönetimine dair kurallara uymak şartıyla ara dinlenmesinde çocuklarını görüp bakımlarıyla ilgilenebilirler.
Oda ve Kreş Bulundurmamanın İşverene Olan İdari Para Cezası Ne Kadar ?
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu yükümlülüğün yerine getirilmediğinin tespit edildiği tarihten itibaren her ay için idari para cezasına maruz kalacaktır. İş yerinin tehlike sınıfına göre 2019 yılında bu cezaların tutarları Şu Şekildedir;
- Az tehlikeli işyeri: 2.866 TL
- Tehlikeli işyeri: 3.822 TL
- Çok tehlikeli işyeri: 5.733 TL
Kreşlerde Çalışacak Personel ,Yönetim,Gözetim ;
- Eğitim yönetimi, sosyal hizmetler, okul öncesi eğitim, psikoloji, çocuk sağlığı veya çocuk gelişimi ve anaokulu alanlarından yüksek öğrenim görmüş olan ya da okul öncesi öğretmeni unvanını almış kişilerde yönetici olarak çalışabilir.
- Emzirme odası ve Kreşin emzirme odalarında Her 10 çocuk için bir kadın çocuk bakıcı bulundurmalı en az birinin çocuk gelişim bölümü mezunu Kreşlerde ise Her 20 çocuk için bir kadın bakıcı bulunulması gerekmektedir.
- Yukarıda belirtilen Personellerin dışında, İşverence gerekli görüldüğü takdirde,Sosyal hizmet uzmanı, Beslenme uzmanı ve Psikolog, Kız Meslek Lisesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü mezunlarıyla müzik, güzel sanatlar ve spor dalında ihtisas sahibi elemanlar görevlendirilebilecektir.
23 üncü maddede yer alan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamındaki iş yerlerin de açtıkları oda ve yurtları Milli Eğitim Bakanlığı ile bağlı oldukları Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne bildirim yapmak zorundadır.
Saygılarımla;
Semih SARILMAZ
KAYNAKÇA;
Resmi Gazete
(http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/08/20130816-8.htm)