HAKEDİŞLİ İŞLERDE FATURANIN NE ZAMAN DÜZENLENECEĞİ
Fatura 213 sayılı V.U.K. 229 uncu maddesinde “Satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından düzenlenerek müşteriye verilen ticari vesikadır.” denilmek suretiyle faturanın tarifi yapılmış,
Öte yandan buna karşılık olarak da 3065 sayılı KDV’nin kanunun 10/a maddesine göre, malın teslimi ve hizmetin ifası hallerinde vergiyi doğuran olay, malın teslimi veya hizmetin yapılması ile meydana gelmektedir der.
KDV Genel Uygulama Tebliği I/Ç.1 “Hakedişli işlemlerde, verilen hizmet sebebiyle elde edilen hakediş bedeli için hakedişin tahakkuk ettiğini belgeleyen kabul tutanağının düzenlendiği bir diğer ifade ile hakediş raporunun onaylandığı tarihte vergiyi doğuran olay gerçekleşir”. KDV malın teslimi veya hizmetin yapılması ile doğduğundan, malın teslimin veya hizmetin yapıldığı dönemde beyan edilmesi gerekir. Hizmetin tesliminde vergiyi doğuran olayda özellik gösteren haller Kamu kurum ve kuruluşlarına bir akit’ e bağlı kısmen veya tamamen olarak yapılan inşaat taahhüt, onarım, bakım, yıkım tadilat gibi işlerinde vergiyi doğuran olay, hakediş raporunun ihale makamınca onaylandığı tarihte meydana gelmektedir.
Hakediş raporu, işi yapan açısından işin kısmi veya tamamının teslimini, ihale makamı açısından ise işin teslim alındığını gösteren ve içeriği her iki tarafça da kabul edilerek onaylanan bir belgedir. İşi teslim alan taraf açısından, ihale makamınca hakediş raporunun onaylandığı tarih, işin teslim tarihi ve KDV’nın doğduğu tarihtir. İhale yapan makamının hakediş bedelinin tamamını, bir kısmını veya KDV’yi ödememesi, müteahhitlerin bu vergiyi beyan etmeyeceği anlamına gelmemektedir.
Hakediş belgesi, VUK’da düzenlenen bir belge olmadığından, hakediş belgesi düzenlenen işlerde KDV’nin indirim konusu yapılabilmesi için ayrıca fatura düzenlenmesi ve bu faturada verginin ayrıca gösterilmesi gerekmektedir.
ÖRNEK : TOKİ ile Müteahhit firma arasında yapılan okul inşaatı işi sözleşme gereği hakedişler 30 günde bir düzenlenir der. Müteahhit firma 25/06/2015 ile 24/07/2015 tarihleri arasında yapmış olduğu iş kalemlerini hakediş raporu haline getirmiş ve 25/07/2015 tarihinde idareye başvurarak gerekli ödemenin yapılmasını talep etmiş idarenin incelemesi ise 14/08/2015 tarihinde bitmiş ve aynı gün hakedişi onaylamıştır.
CEVAP : Müteahhit firma burada faturayı keseceği tarih 14/08/2015 den itibaren VUK’ un 231/5 maddesinde faturanın, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami 7 gün içerisinde düzenleyecektir. Bu sürenin hak düşürücü bir süre olması nedeni ile süresinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.
Saygılarımla,
Süleyman BOZKURT
S.M. Mali Müşavir
