05.03.2019 tarihine kadar e-fatura ister temel ister ticari olsun iptal uygulamasından söz etmek mümkün değildi. Ticari e-fatura için 8 gün içerisinden sistem üzerinden “ret” yanıtı vermek bir tuşa basarak kolaylıkla mümkündür. Ancak temel e-fatura için “ret” yanıtı sistem dışındaki harici yollarla mümkündü. Yani temel e-fatura ret edilmek istendiğinde ya notere gidilerek o temel e-faturanın kabul edilmediğine dair bir ihtarname düzenleniyordu ya da alıcı ve satıcının KEP adresleri varsa bu adreslerden o temel e-faturanın kabul edilmediğine dair e-posta gönderiliyordu. KEP adresi olmayanlar için notere gitme yükümlülüğü, hem zaman hem de maddi kayıplara yol açıyordu. Maliye Bakanlığı sıklıkla gelen itirazları dikkate alarak 05.03.2019 tarihinden itibaren alıcı ve satıcının karşılıklı onayı ile temel e-faturanın iptali uygulamasına izin vermiş durumdadır.
e-fatura uygulamasında “Temel Fatura” senaryosunda düzenlenen ancak temel e-Fatura uygulamasına ilişkin sistem üzerinden “Ret” yanıtı dönülemeyen temel e-faturaların, elektronik ortamda iptal talebinin temel e-Faturanın düzenleyicisi (satıcı) tarafından oluşturulması ve iptal taleplerinin elektronik ortamda muhatabı (alıcı) tarafından onaylanmasını sağlamak amacıyla, Gelir İdaresi Başkanlığınca “e-Fatura İptal Portalı” mükelleflerin kullanımına sunulmuştur. Resmi Gazetede yayımlanan, pardon www.e-fatura.gov.tr sitesinde açıklanan “TEMEL SENARYODA DÜZENLENEN E-FATURALARIN İPTALİNE İLİŞKİN “E-FATURA İPTAL PORTALI” KULLANIM KILAVUZU” versiyon 1.0’da detaylar açıklanmıştır.
Temel e-fatura senaryosunda düzenlenen temel e-faturaların elektronik ortamda iptal edilebilmesi için; iptal etmek istediğiniz faturayı düzenleyen talep yapmalıdır. Bu talepte fatura numarası ve fatura tutar bilgileri bulunacak fatura iptal talebi e-Fatura İptal Portali aracılığı ile karşı tarafa gönderilecektir. Oluşturulan iptal taleplerine ilgili faturanın alıcısı tarafından iptal talebine onay verilmesi gerekmektedir. Alıcısı tarafından iptal talebine portal aracılığı ile onay verilmedikçe, iptal talebine ait temel e-faturalar e-Fatura uygulamasına ilişkin sistem üzerinde iptal edilmemiş sayılacaktır. İptal onayı alamayan temel e-faturalar muhasebe kayıtlarına alınacak ve KDV gibi beyannamelerde de yer alacaktır.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nca tasarımı tamamlanan ve e-Fatura uygulamasına kayıtlı kullanıcıların istifadesine sunulan temel e-Fatura İptal Portali aracılığı ile iptal işlemleri, bundan sonra e-Fatura uygulamasına ilişkin sistem üzerinden muhatabına iletilen red yanıtı olarak değerlendirilecek ve sistem içi itiraz mekanizması olarak kabul edilecektir. 05.03.2019 tarihine kadar temel e-fatura ile ticari e-fatura arasındaki farkın temel e-faturaya sistem üzerinden ret yanıtı verilemezken ticari faturaya sistem üzerinden ret yanıtı verilebildiğini söyleyebiliyorduk. Bu tarihten sonra temel e-fatura ile ticari e-fatura arasında önemli bir fark kalmamıştır diyebiliriz.
E-fatura İptal Portalı’nın kullanılabilmesi için mali mühür kartı ve Gelir İdaresi Başkanlığınca hazırlanan imzalama aracının kullanılması gerekmektedir. e-Fatura İptal Portalı’na https://efatura.gov.tr/FaturaIptal/index.jsp adresinden erişilebilecektir.
Karışıklığa yer vermemek için özellikle belirtmek gerekir. Buraya kadar anlattıklarımız sadece ve sadece e-faturaya ilişkindir. E- arşiv fatura da fatura iptali yine eskisi gibi yapılmaya devam edecektir. E arşiv fatura iptal uygulamasında değişen bir şey bulunmamaktadır. Vergi mevzuatımızda ne kağıt ne de e-fatura için bir iptal süresi düzenlenmemiştir. Bu sebeple iptal işlemi KDV beyannamesinin verildiği tarihe kadar verilebilir. Yine her zaman ki gibi bir fıkra ile bitirelim. İki avcı ormanda birlikte yürüyorlarmış. Avcılardan biri bir anda yere yığılmış. Arkadaşı yere yığılan avcının nefes almadığını ve nabzının atmadığını görünce panik yapmış ve hemen 112 Acil Servisi aramış.
– “Arkadaşım öldü, ne yapabilirim?” diye sormuş. Acil serviste telefonu açan bayan cevap vermiş.
– “Beyefendi, öncelikle panik yapmayın. İlk olarak arkadaşınızın öldüğünden emin olmamız gerekiyor” demiş. Bayan bunu söyledikten sonra telefonda kısa bir sessizlik olmuş. Hemen ardından bir el tüfek sesi gelmiş. Adam tekrar konuşmaya başlamış :
– “Evet, artık arkadaşımın öldüğünden kesin olarak eminim. Şimdi ne yapmalıyım” 🙂
Saygılarımla ;
Mali Müşavir
Selçuk Gülten
