Merhaba Sayın Muhasebe Bilenler Topluluğu takipçileri.
Konumuz: İSTİSNA KAPSAMINA GİRMEYEN DÖVİZE ENDEKSLİ SÖZLEŞMELERDE TÜRK LİRASI TUTARIN TEBLİĞ KAPSAMINDA YENİDEN BELİRLENMESİNDE İZLENECEK USÜL
Bildiğiniz üzere 07.10.2018 Cumartesi günü Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’de Değişiklik Yapılmasına Dair tebliğ yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Özellikle tebliğin madde: 8 (24) fıkrasında “…Bu madde uyarınca sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkün olmayan sözleşmelerde yer alan bedeller Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesi kapsamında Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenirken mutabakata varılamazsa; akdedilen sözleşmelerde döviz veya dövize endeksli olarak belirlenen bedeller, söz konusu bedellerin 2/1/2018 tarihinde belirlenen gösterge niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif satış kuru kullanılarak hesaplanan Türk parası cinsinden karşılığının 2/1/2018 tarihinden bedellerin yeniden belirlendiği tarihe kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması suretiyle belirlenir….” fıkrasına özellikle dikkat etmek gerekir. Anılan fıkraya göre eğer istisna durumlarından yararlanamıyor ve karşı taraf ile de sözleşe tutarının TL’ ye çevrilmesinde anlaşmazlık yaşıyorsanız; tebliğ bu duruma karşı pratikte işe yarayacak bir yöntem benimsemiştir.
Örnek olarak:
Tebliğ tarihinden önceki yıllarda (15.03.2015) bir gayrimenkul kira sözleşmesi imzaladınız. Kira sözleşmeniz de 9.000,00 € üzerinden belirlendi. Bu durumda tarafların anlaşmazlık yaşaması durumunda tebliğ fıkrası uyarınca 02.01.2018 tarihindeki TL değer saptanıp her ay için TÜFE oranında değerleme yapılacaktır.
02.01.2018 tarihindeki döviz efektif satış kuru 4,5525 TL’ dir.
02.01.2018 tarihinde sözleşmenin TL karşılığı 9.000,00 € * 4,5525 TRY= 40.972,50 TL
Tebliğden sonraki ay olan Ekim ayında TL karşılığını bulmalıyız.
Aylık Artış Oranı Aylık Kümülatif Artış Oranı Ocak 40.972,50 Şubat 1,02% 417,92 417,92 41.390,42 Mart 0,73% 299,10 717,02 41.689,52 Nisan 0,99% 405,63 1.122,65 42.095,15 Mayıs 1,87% 766,19 1.888,83 42.861,33 Haziran 1,62% 663,75 2.552,59 43.525,09 Temmuz 2,61% 1.069,38 3.621,97 44.594,47 Ağustos 0,55% 225,35 3.847,32 44.819,82 Eylül 2,30% 942,37 4.789,69 45.762,19 Ekim 6,30% 2.581,27 7.370,95 48.343,45 Toplam 7.370,95
Şeklinde takip eden aylarda TÜFE değerlemesine tabi tutulacaktır.
Sonuç:
Faaliyetleriniz istisna kapsamına girmiyor ve taraflar anlaşmazlık yaşıyor ise yeni TL tutar tebliğ uyarınca yukarıda belirttiğimiz gibi belirlenecektir
Saygılarımla,
Aday Meslek Mensubu Ramazan HEPEROL
İletişim: ramazanheperol@gmail.com
Kaynakça:
https://kpmgvergi.com/PratikBilgiler/Pages/Ufe-Tufe-Oranlari.aspx (Erişim tarihi: 08.10.2018)
TÜRK PARASI KIYMETİNİ KORUMA HAKKINDA 32 SAYILI KARARA İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2008-32/34)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2018-32/51)