Muhasebe Bılenler Toplulugunun Degerli Uyelerı
Gelen Yogun Sorular Uzerıne dırekt konunun muhattabı olan SGK nın Acıklamalarını ıceren tesvık maddelerını tek tek sıtemıze atıp bır araya toplamanın faydalı olacagı dusuncesıyle ıs bu tesvık maddelerını sızler ıcın ayrı ayrı sıtemızde paylaşıyorum.
Faydalı Olması Dılegıyle…
5510 SAYILI KANUNUN 81 İNCİ MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASININ (ı) BENDİ KAPSAMINDA UYGULANAN 5 PUANLIK PRİM İNDİRİMİ
Kanuni Dayanak: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci
maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi.
Genelge: 2008-93, 2009-139 ve 2011-45 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgeleri.
1.1 Genel Bilgi
5 puanlık indirim; prim borçlarını düzenli olarak ödeyen özel sektör işverenlerine malullük,
yaşlılık ve ölüm sigorta kolları işveren hissesinde 5 puanlık indirim sağlayan, sigorta primi
teşvik uygulamasıdır. Bu teşvik, 1/10/2008 tarihinden itibaren uygulanmaktadır.
1.2 Yararlanma Şartları
İşverenlerin;
Çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi
içerisinde Kuruma vermeleri,
Primlerini yasal süresi içerisinde ödemeleri,
Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme
cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması (varsa da yapılandırılmış/tecil ve
taksitlendirilmiş olması ve bu işlemlerin devam ediyor olması),
Yapılan kontrol ve denetimlerde, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya
bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı yönünde tespitin bulunmaması,
gerekmektedir.
1.3 Soru – Cevap
1. Özel sektörde faaliyet gösteren işverenlerin tamamı 5 puanlık indirimden
faydalanabilir mi?
5 puanlık indirimden vadesi geçmiş prim, idari para cezası, gecikme cezası ve gecikme zammı
borcu bulunmayan, aylık prim hizmet belgelerini yasal süresinde veren ve bu belgelere ait
prim borcunu yasal süresinde ödeyen bütün özel sektör işverenleri faydalanabilmektedir.
2. Söz konusu prim indiriminden hangi sigortalılardan dolayı yararlanılır?
5 puanlık indirimden, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamındaki (5510/4-1a) sigortalılardan haklarında malullük yaşlılık ölüm sigortası kolları
uygulananlardan dolayı yararlanılması mümkün bulunmaktadır. Ancak, sosyal güvenlik
destek primine tabi sigortalılar, yurt dışında çalışan sigortalılar, aday çırak, çırak ve öğrenciler
ile haklarında malullük yaşlılık ölüm sigorta kolları uygulanmayan sigortalılardan dolayı bu
indirimden yararlanılamaz.
3. Kamu kurumlarının 5 puanlık indirimden faydalanmaları mümkün müdür?
Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il
özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal
güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu
kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları
ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50’sinden fazlası kamuya ait olan diğer
ortaklıklarda çalışan sigortalılardan dolayı 5 puanlık prim indiriminden faydalanılamaz.
Vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları ile okul aile birliklerinde çalıştırılan
sigortalılardan dolayı 9/12/2016 tarihinden itibaren beş puanlık indirimden yararlanılması
mümkün bulunmaktadır.
4. İhale konusu işlerde 5 puanlık prim indirimi uygulanır mı?
2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma
hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunundan
istisna olan alım ve yapım işleri için 5 puanlık prim indirimi uygulanmaz.
5. Türkiye’den Almanya’ya istisna akdi kapsamında işçi götüren işverenler hakkında 5
puanlık indirim uygulanabilir mi?
Kanunun amir hükmü gereğince yurtdışında çalışan sigortalılar hakkında 5 puanlık indirim
uygulanmayacağından, Türkiye’den istisna akdi kapsamında Almanya’ya götürülen Türk
işçilerden dolayı da bu indirimden yararlanılamaz.
6. Ülkemizle uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan bir ülke vatandaşının
Türkiye’de çalışması halinde söz konusu ülke vatandaşından dolayı 5 puanlık
indirimden yararlanılır mı?
Ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan yabancı ülke vatandaşlarından Türkiye’de
çalışanlar, sosyal güvenlik mevzuatımıza göre sigortalı sayıldığından bu sigortalılardan dolayı
5 puanlık prim indiriminden yararlanılır. Ayrıca ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi
bulunan yabancı ülke vatandaşlarından sosyal güvenlik mevzuatımıza göre sigortalı sayılıp
haklarında uzun vadeli sigorta kolları uygulananlar hakkında da bu indirim uygulanır.
7. Ankara ilindeki işyerinden dolayı vadesi geçmiş prim borcu bulunan bir işverenin,
İstanbul ilinde prim borcu bulunmayan işyerinde çalıştırdığı sigortalılardan dolayı 5
puanlık indirimden yararlanması mümkün müdür?
İşverenin muaccel borçlarının bulunup bulunmadığı hususunun tespitine ilişkin araştırma,
işverene ait Türkiye genelindeki tüm işyerleri bazında değil, sigorta prim indiriminden
yararlanılacak işyeri bazında yapılmaktadır. Bu nedenle, İstanbul ilindeki işyerinden dolayı
prim borcu bulunmayan işveren bu işyerindeki sigortalılar için 5 puanlık indirimden
faydalanabilecektir.
8. Vadesi geçmiş prim borcu bulunan bir işverenin, söz konusu borçlarını ödemesi
halinde 5 puanlık prim indiriminden hangi tarihten itibaren yararlanması
mümkündür?
Vadesi geçmiş prim borcu bulunan bir işverenin, borçlarının tamamını ödemesi halinde yasal
verilme süresi sona ermemiş ilk aylık prim ve hizmet belgesinden itibaren 5 puanlık
indirimden yararlanması mümkündür.
Örnek: 1.000 TL prim borcu bulunan işverenin, bu borcunu 15/05/2017 tarihinde ödemesi
halinde, borcun 2017/Nisan ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma son verilme
süresinden önce ödenmiş olması nedeniyle, işveren 2017/Nisan ayına ilişkin aylık prim ve
hizmet belgesinden itibaren 5 puanlık indirimden yararlanabilecektir.
9. Vadesi geçmiş prim borcu bulunan işyerinin başka bir işverene devredilmesi
halinde, devir alan işveren 5 puanlık prim indiriminden yararlanabilir mi?
Sigortalı çalıştırılan bir işyerinin başka bir işverene devredilmesi halinde, işyerini devir alan
işveren devir eden işverenin muaccel borçlarından dolayı (idari para cezası borçları hariç)
müteselsilen sorumlu olduğundan, devir tarihinden önce ve devir tarihinden sonra prim borcu
bulunmaması şartıyla 5 puanlık indirimden yararlanabilecektir.
10. Prim borçlarını yapılandıran veya tecil ve taksitlendiren işverenler 5 puanlık
indirimden yararlanabilir mi?
Prim borçlarına ilişkin yapılandırma veya tecil ve taksitlendirme işlemleri devam eden ve
yapılandırma/tecil ve taksitlendirme kapsamına girmeyen başkaca borcu bulunmayan
işverenler 5 puanlık indirimden yararlanabilir. Ancak, prim borçları yapılandırılmış/tecil ve
taksitlendirilmiş olan işverenlerin ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle
yapılandırma veya tecil ve taksitlendirme işlemlerinin bozulması halinde, bozma koşulunun
oluştuğu ayı takip eden aydan başlanılarak, söz konusu borçlar ödenmediği sürece bahse konu
indirimden yararlanılması mümkün değildir.
11. Aylık prim ve hizmet belgelerinin Kuruma yasal süresinde kağıt ortamında verilmesi
halinde 5 puanlık indirimden faydalanmak mümkün müdür?
Aylık prim ve hizmet belgelerinin 5 puanlık indirim seçeneği seçilmek suretiyle Kuruma
yasal süresi içinde ancak kağıt ortamında gönderilmesi halinde, işyerinin prim ve idari para
cezası borcunun bulunmaması şartıyla 5 puanlık indirim seçeneği seçilmek suretiyle
düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesi için indirimli tahakkuk oluşacaktır. Tahakkuk eden
borcun yasal süresi içinde ödenmesi halinde 5 puanlık indirimden faydalanmak mümkün
olacaktır.
12. Kuruma yasal süresinde ancak sehven 5 puanlık indirim seçilmeden gönderilen aylık
prim ve hizmet belgesindeki kayıtlı sigortalılar için sonradan söz konusu indirimden
faydalanmak mümkün müdür?
Aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi içinde kanun numarası seçilmeden gönderilmesi
halinde, vadesi geçmiş borcun bulunmaması, bahse konu aylık prim ve hizmet belgesinden
kaynaklanan sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmiş olması ve belgede kayıtlı
sigortalılar ile bu sigortalılara ilişkin prime esas kazanç ve prim ödeme gün sayısının aynı
olması kaydıyla, söz konusu indirimden geriye yönelik olarak yararlanılması mümkündür.
13. Ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi dışında verilmesi halinde 5
puanlık indirimden faydalanmak mümkün müdür?
Aylık prim ve hizmet belgelerini 05510 kanun numarasını seçerek gönderen ve prim
tutarlarını yasal süresi içinde ödeyen işverenlerin, yasal süresi dışında Kuruma verilmiş olan
ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı prim borcu bulunmasa dahi 5 puanlık
indirimden faydalanmaları mümkün değildir.
14. Aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan işsizlik sigortası prim borcunun yasal
süresinde ödenmemesi halinde 5 puanlık indirimden yararlanılabilir mi?
İşsizlik sigortası primlerinin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde ilgili ay için 5 puanlık
indirimden yararlanmak mümkündür. Ancak, ödenmemiş veya eksik ödenmiş işsizlik
sigortası primleri gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmediği sürece takip eden
aylarda 5 puanlık indirimden yararlanılması mümkün değildir.
15. 5 puanlık indirimden yararlanılabilecek tutar nedir?
Bu indirimden, prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla sigortalının
prime esas kazancı üzerinden hesaplanan malullük yaşlılık ölüm sigorta primlerinin işveren
hissesinin 5 puanlık kısmı kadar yararlanılır.
Örnek: 2017/Ocak ayında işe alınan ve 1.777,50 TL ücretle çalıştırılan bir sigortalı için
hesaplanacak beş puanlık indirim tutarı 88,88 TL’dir. (1.777,50 *0,05= 88,88)
16. Prim borcunun katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödenmesi
halinde 5 puanlık indirimden faydalanmak mümkün müdür?
İşverenlerin yasal süresi içinde Kuruma vermiş oldukları aylık prim ve hizmet belgelerinden
kaynaklanan sigorta prim borçlarını yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihten itibaren yirmi
gün içinde katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödemeleri halinde 5 puanlık
indirimden yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.
17. Aynı sigortalı için 5 puanlık indirimle birlikte diğer sigorta prim teşviklerinden
yararlanılabilir mi?
İşsizlik ödeneği almakta iken işe alınan sigortalılara yönelik sigorta prim teşviki (4447 sayılı
İşsizlik Sigortası Kanunu 50 nci madde) hariç olmak üzere, işverenin vadesi geçmiş prim ve
idari para cezası borcu bulunmaması kaydıyla aynı dönemde aynı sigortalı için öncelikle 5
puanlık indirimden ardından diğer bir sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün
bulunmaktadır.
18. Sigorta prim indiriminden yararlanabilmek için Kuruma başvuru şartı var mı?
Bu indirimden yararlanabilmek için 05510 kanun numaralı aylık prim ve hizmet belgelerinin
e-Bildirge sistemi üzerinden gönderilmesi yeterli olup, ayrıca Kuruma başvuru şartı
bulunmamaktadır.
19. Alt işverenin Kuruma borcunun bulunması asıl işverenin 5 puanlık indirimden
faydalanmasına engel midir?
Alt işverenin ilgili aya ilişkin aylık prim hizmet belgesinden kaynaklanan prim borçlarını
yasal süresinde ve tam olarak ödememesi halinde, asıl işveren yalnızca ilgili ay için 5 puanlık
indirimden yararlanabilir. Buna karşın, takip eden aylarda asıl işverenin 5 puanlık indirimden
faydalanabilmesi için, gerek kendisinden gerekse alt işverenlerinden kaynaklanan prim
borcunun bulunmaması gerekmektedir.
20. Alt işverenin veya asıl işverenin yasal ödeme süresi geçmiş prim borcunun
bulunması diğer alt işverenlerin söz konusu indirimden faydalanmasına engel midir?
Alt işverenler yalnızca kendi çalıştırmış oldukları sigortalılara ilişkin prim borçlarından
sorumlu olduğundan; asıl işverenin veya diğer bir alt işverenin Kuruma borcunun bulunması,
prim ve idari para cezası borcu bulunmayan alt işverenin 5 puanlık indirimden
faydalanmasına engel değildir.
21. Sigortalılara geriye dönük olarak yapılan ücret ve ücret niteliği dışındaki ödemeler
nedeniyle düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı 5 puanlık
indirimden yararlanmak mümkün müdür?
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102 nci maddesinde belirtilen durumlarda geriye
yönelik düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinin takip eden ayın 23’üne/dönemin 7’sine
kadar Kuruma verilmesi ve sigorta primlerinin işveren hissesinin Hazinece karşılanmayan
kısmı ile sigortalı hissesinin tamamının takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi halinde 5
puanlık indirimden yararlanmak mümkündür.
22. Kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının tespiti halinde işveren 5 puanlık indirimden
yararlanabilir mi?
İşverenin çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya işverence bildirilen sigortalının
fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde bir yıl süreyle bu indirimden yararlanılamaz.
23. Aynı işverene ait (A) işyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının tespiti halinde, bu
işverenin (B) işyerinden dolayı 5 puanlık indirimden yararlanılabilir mi?
Aynı işverenin aynı veya farklı ünite sınırları içinde birden fazla işyeri dosyasının bulunması
halinde, hangi işyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığı tespit edilmiş ise, 5 puanlık
indirimden yalnızca bu işyeri bir yıl süreyle faydalanamaz. (A) işyerinde kayıt dışı sigortalı
çalıştırıldığının tespiti, aynı işverene ait (B) işyeri için 5 puanlık indirimden yararlanılmasına
engel değildir.
24. Mülga 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi olanlardan dolayı 5 puanlık
indirimden yararlanılabilir mi?
Kamu idaresi niteliğinde olmayan mülga 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi
kapsamındaki sandıklar, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, oda, borsa ve birliklerin
sandık statüsüne tabi iştirakçilerinden dolayı 5 puanlık indirimden yararlanılması mümkün
bulunmaktadır.
25. Mülga 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi olanlar yönünden 5 puanlık
indirimden yararlanmada önem arz eden hususlar nelerdir?
Uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalıştırılan sigortalılardan dolayı yararlanılır.
Yurt dışında çalıştırılan veya sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalılar
hakkında uygulanmaz.
Yasal ödeme süresi geçmiş prim, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara
ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunan sandık, banka, sigorta ve
reasürans şirketi, oda, borsa ve birlikler yararlanamaz.
Beş puanlık indirimden yararlanabilmek için, sandıkların statüsüne tabi personele
ilişkin bildirimlerin, vakıf senetlerinde belirtilen süre içinde yapılması ve muhteviyatı
prim tutarlarının vakıf senetlerinde belirtilen süre içinde eksiksiz olarak ödenmesi
gerekmektedir.
Yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya
bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı tespit edilen sandık, banka, sigorta ve
reasürans şirketleri, oda, borsa ve birlikler 5 puanlık indirimden bir yıl süreyle
yararlandırılmaz.
Gelen Soruların bır coguna Faydalı Olacagını dusunuyorum
Tesvıkınız Bol olsun ☺
