Raporluyken İşten Ayrılan İşçi Rapor Parasını (İş Göremezlik Ödeneğini) Alabilir mi?
Geçici iş göremezlik, sigortalının iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hâllerinde Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurulu raporlarında belirtilen istirahat süresince geçici olarak çalışamama hâlidir.
5510 sayılı yasa uyarınca 4-a kapsamında (SSK’lı olarak) bir işveren yanında çalışan sigortalıların hastalıkları nedeniyle raporlu olmaları halinde, bu kişiler adına raporun başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla, raporlu olunan sürenin üçüncü gününden başlanılarak geçici iş göremezliği (rapor parası) ödenmektedir.
Son bir yıl içerisindeki 90 günlük süre farklı işyerlerinde geçmiş olsa bile rapor parası ödenebilmektedir.
İstirahatin başlangıç tarihi itibariyle sigortalılığı devam eden ancak daha sonra sigorta çıkışı verilen işçi için; Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 40/10. Maddesi; “Sigortalının, geçici iş göremezlik ödeneği almasına esas istirahat raporu süresi içinde, sigortalılık hâlinin herhangi bir nedenle sona ermesi hâlinde istirahat süresince geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeye devam edilir.” şeklindedir.
Mevzuata göre; sigortalının hizmet akdinin sona ermesini takip eden 10. gün sigortalılık niteliği sona ermiş olmaktadır. Bu nedenle rapor alan işçiye rapor parası ödenebilmesi için öncelikle istirahatin başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin devam ediyor olması; sigortalılık niteliği devam etmiyorsa istirahatin başladığı tarih işten çıkış tarihinden itibaren 9 gün içinde olması gerekir.
İstirahatin başlangıç tarihi itibariyle sigortası devam etmeyen işçi rapor parası alamaz.
Madde uyarınca; işçinin sigortası devam ediyorken aldığı istirahat raporuna ait rapor parası, rapor süresi bitmeden sigorta çıkışı verilmiş olsa ve rapor sigorta çıkışından sonra devam etse bile geçici iş görmezlik ödeneği (rapor parası) SGK tarafından ödenir.
Sigortalının işten ayrıldığı tarihi takip eden ilk 9 gün içinde aldığı istirahat raporundan sonra aynı vaka türünden devam niteliğinde olan (takip numarası aynı, sıra numarası artarak devam eden) raporlardan ise sadece ilk rapor için rapor parası ödenir, diğerleri içinse ödenmez.
Rapor alan sigortalıların Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan ödemelerini alabilmeleri için işveren tarafından elektronik ortamda raporlu olduğu sürelerde çalışmadığına dair bildirimin Sgk’ya yapılması gerekmektedir.
Ancak işten ayrılan sigortalıların işverenle ilişiği kalmadığından çalışmadığına dair bildirim şartı aranmadan göremezlik ödemesi SGK tarafından yapılır ve işyerinde çalışması gibi bir durum söz konusu olmadığı için çalışmadığına dair bildirimi yapmayan işverene idari para cezası uygulanmaz.
Nihal DÜZGÖREN
SMMM-KGK Bağımsız Denetçisi
