KAYYİM NEDİR, KAYYİMLARİN VERGİSEL SORUMLULUKLARİ VE KENDİ SİGORTALİLİKLARİ NASİLDİR?

kayyim nedir sorumluluklari ve sigortaliklari
kayyim nedir sorumluluklari ve sigortaliklari
Bİ REKLAM ARASI :) MBT Teknoloji

KAYYIM NEDİR, KAYYIMLARIN VERGİSEL SORUMLULUKLARI VE KENDİ SİGORTALILIKLARI NASILDIR?

 

Mbt’ nun Değerli Üyeleri,     Öncelikle kayyım ne demek onu inceleyelim. Her ne kadar bazı yazılarda bu değim Kayyum olarak geçse de Türk Medeni Kanununda doğrusu kayyım olarak geçmesidir.

Peki kayyım ne demektir ? Yasalarla belirlenen bazı hallerde, başkasına ait bir işi görmek veya bir malı idare etmek için tayin edilen kimsedir denilmektedir. Kayyım olarak atanan kişi “kamu görevlisi” sayılır.

 

KAYYIM TÜRLERİ NELERDİR?

 

Kanuni kayyım / İş veya mal sahibinin rızasına bakılmaksızın, yasalarda belirtilen durumlarda tayin edilen kayyıma denir.

 

Suç şüphesiyle kayyım tayini

 

Yasalarda belirtilen belirli suçları işlemekte olduğu konusunda kuvvetli şüphe buluna n şirketlere kovuşturma sürecinde kayyım atanabilir. Bu suçlar: göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti, uyuşturucu ticareti, kalpazanlık, fuhuş yaptırma, kumar oynatma, zimmete mal ve para geçirme, kara para aklama, silahlı örgüt kurma, silah kaçakçılığı, casusluk , kaçakçılık ile kültür ve tabiat varlıklarına karşı işlenen bazı suçlardır.

 

İflas ertelenmesi İlgili mahkemenin, iflasın ertelenmesi talebi üzerine kayyım atamasıdır. Kayyım; şirketin faaliyetlerinin sürdürülmesi, işlerinin devam ettirilmesi, şirket mal varlığının korunması, şirketin iyileştirilmesi konularında şirketin yönetimi ve gözetimini sağlar ve bu sayede şirketin ve hissedarların yanı sıra şirket alacaklılarının da menfaatlerini korur.

Gaiplik durumu Gaiplik (kayıplık) , bir kimsenin sağ olup olmadığının bilinememesi veya yaşadığı yerin bulunamaması durumudur. Örneğin bir miras açıklandığına mirasçılardan biri bulunamıyorsa ve devletin menfaati söz konusuysa, mirasçının yerine kayyım atanabilir.

İhtiyari kayyım Kendisinde ihtiyari hacir (kısıt) durumu bulunan reşit bir kimseye, kendi isteği üzerine atanan kayyımdır. İhtiyari hacire örnek olarak engellilik, ihtiyarlık ya da tecrübesizlik verilebilir. Kayyımların Vergisel Sorumluluğu Bildiğiniz gibi Kanuni temsilcilerin sorumluluğu 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 10 ve 6183 Sayılı AATUH: Kanunun mükerrer 35. Maddesinde sayılmıştır. Burada Kayyım olarak atanan kişi kanuni temsilci olarak değil İradi temsilci olarak düşünülmelidir. Ayrıca gerçek ve tüzel kişiliklerde atanan kayyımlarında gerçek kişiliklerdeki cezai sorumluluğun kayyım olarak atanan kişiye yansıtılmamasıdır. Ayrıca özellikle terör örgütü kapsamında tasfiyesine karar verilen şirketlerdeki sorumlulukları ise 26/10/2016 tarih ve 675 sayılı kanun hükmünde kararname ile 21 3 Sayılı Kanununa ait maddelerin ve 6183 sayılı Yasanın mükerrer 35. Maddesinin bu kayyımlara uygulanmayacağı açıklanmıştır. Kayyımların kendilerine ödenen paraların ise özellikle Kamuda görevli olanların kayyım olarak atanmalı  halinde kendilerine ödenen paraların  birden fazla işverenden alınan ücret olarak değerlendirilmesi İzmir Vergi Dairesi Başkanlığının 27/04/2010 tarihli özelgeleri ile açıklanmasına rağmen 2019/9 sayılı Sgk Genelgesinde ise bu kişiler 4/a sigortalı kapsamında yer almayacağı hükmü yer aldığından hem 5510 Sayılı Kanunun 53. Maddesi ile hemde 80 ve 82 maddelerde çelişki olduğu kuşkusu doğmaktadır. Kayyım olarak Atananların Sigortalılığı Kayyım olarak atananlar 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 426, 429, 430 ve 431 inci maddelerinde kayyımlığı gerektiren haller düzenlenmiştir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 133 üncü maddesi ile mahkemeler suçun bir şirketin faaliyeti çerçevesinde işlenmekte olduğu hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı ve maddi gerçeğin ortaya çıkarılabilmesi için gerekli olması halinde soruşturma ve kovuşturma sürecinde şirket işlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak kayyım atayabilmekte olup, kayyım tayinine ilişkin karar ticaret sicili gazetesinde ve diğer uygun vasıtalarla ilan olunmakta , mahkemenin kayyım hakkında takdir etmiş bulunduğu ücret şirket bütçesinden karşılanmaktadır. Ancak, soruşturma veya kovuşturma konusu suçtan dolayı kovuşturmaya yer olmadığı veya beraat kararının verilmesi halinde, ücret olarak şirket bütçesinden ödenen paranın tamamı, kanuni faiziyle birlikte Devlet Hazinesinden karşılanmaktadır. Söz konusu hüküm nedeniyle, kayyımlar işveren adına ve hesabına işin veya görülen hizmetin bütününün yönetim görevini yapan kimseler olduğundan ve bu göreve mahkeme yoluyla atandıkları için kayyımla işveren arasında hizmet akdi ilişkisi oluşmadığından kayyım olarak görevlendirildikleri yerlerden dolayı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılmayacaklardır. Şirkete ortaklığından dolayı Kanu nun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olup aynı zamanda ortağı olduğu şirkete kayyım olarak atananların sigortalılığı (4/b) kapsamında devam edecektir. Kayyımlık görevi; Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) veya (b) bendi kapsamında devam eden sigortalılık durumu ile kayyım atandıktan sonra Kanun kapsamında sigortalılık niteliği taşınması hallerini etkilemeyecektir.”

Saygılarımla,

Mustafa GÜNŞEN

Bİ REKLAM ARASI :) MBT Teknoloji