“ESNAF AHİLİK SANDIĞI” İLE ESNAFA İŞSİZLİK MAAŞI ALMA YOLU AÇILDI
Bilindiği gibi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunca 23.02.2017 tarihinde kabul edilen 6824 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 08.03.2017 tarih ve 30001 sayılı Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
6824 sayılı kanunun 9.maddesine 25.08.1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanuna ek madde:6 hükmü ile “Esnaf Ahilik Sandığı” bölümü eklenerek vergi mükelleflerinin de işsizlik maaşı alabilmesi yolu açılmıştır.
Yürürlüğe giren torba yasa ile, işçilerden sonra artık esnaf da işsizlik maaşı alabilmektedir. Bunun için öncelikle Esnaf Ahilik Sandığı kurulacak. Esnafın zor duruma düşmesiyle birlikte işyerini kapatması veya iflas etmesi halinde 10 aya kadar işsizlik maaşı alabilecektir. Bu işsizlik maaşı aylık en az 705,60 TL, en çok 1.411 TL ödenek verilecektir.
Söz konusu imkanlardan yararlanacak olanlar;
- Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar,
- Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanlar,
- Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları.
Esnaf Ahilik Sandığınca belirlenen kurallara göre ;
- Sandık, Kurum Yönetim Kurulunun kararları çerçevesinde işletilecek ve yönetilecek, fon kaynakları ile aynı usul ve esaslar çerçevesinde değerlendirilmektedir.
- İsteğe bağlı sigortalılar, jokey ve antrenörler, köy ve mahalle muhtarları ile tarımsal faaliyette bulunanlar hariçtüm Bağ- Kur’lular kapsama girmektedir.
- Sandık primi, sigortalının prime esas günlük kazançlarından,% 2 sigortalı ve % 1 devlet payı olarak ödenecek. Şu anki en alt seviyeden prim ödeyen esnaf aylık 35,55 TL yatıracak, devlet de 17,77 TL
- Esnaf Ahilik Sandığı sigortalıları için sigortalılığının sona ermesinden önceki son 120 gün sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde;
- 600 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 180 gün,
- 900 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 240 gün,
- 1080 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 300 gün,
süre ile Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği verilir. Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği başvuruları izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırılır. Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği, her ayın beşinde aylık olarak sigortalının kendisine ödenir.
- Sandıktan ödenek alınabilmesi için sandığa prim ödeyen esnafın iflas istemiyle mahkemeye başvurmuş olması veya iflasa tabi olmamakla birlikte işyerini kapatmak suretiyle sigortalılığını sonlandırmış olması gerekmektedir.
- Esnaf Ahilik Sandığından işsizlik ödeneği alan kişiler ve bakmakla yükümlü oldukları eş ve çocukları ödenek süresince Genel Sağlık Sigortası primi ödemeden sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedir.
- Esnaf Ahilik Sandığı bir önceki yıl prim gelirlerinin %15’i; 48 inci maddenin yedinci fıkrasında belirlenen amaçlarla hizmet sunmak için Kurum bütçesine aktarılmak suretiyle kullanılabilir. Ancak, Esnaf Ahilik Sandığı ödeneğinden yararlanmakta olanlara yönelik hizmetler için bu sınırlama dikkate alınmaz.
- Ödeneğin günlük tutarı, sigortalının son 4 aylıkprime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama kazancın % 40’ı kadar olacak. Ancak ödeneğin miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 80’ini geçemeyecektir. Mevcut asgari ücrete göre hesaplama yapıldığında damga vergisi kesilmiş olarak aylık en az 705,60 lira, en çok 1.411 lira işsizlik ödeneği verilecek.
- Ödenekten yararlanabilmek için sigortalılığın bitmesi gerekecektir.
- Sayıştay tarafından denetlenecek sandığın gelirleri Esnaf Ahilik Sandığı primlerinden, bu primlerin değerlendirilmesinden elde edilen kazanç ve iratlardan, sandığın açık vermesi durumunda devletçe sağlanacak katkılardan, sigortalılardan alınacak ceza, gecikme zammı ve faizlerden, diğer gelir ve kazançlar ile bağışlardan oluşacaktır.
- Giderleri ise sandık ödenekleri, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği ödenecek sigorta primlerinden, hizmetlere ilişkin giderlerden, sandığın hizmetlerinin yerine getirilebilmesi için Yönetim Kurulunun onayı üzerine Kurum tarafından yapılan giderler ile hizmet binası kiralanması, hizmet satın alınması, bilgisayar, bilgisayar yazılım ve donanımı alım giderlerinden meydana gelmektedir.
- Esnaf Ahilik Sandığının gelir ve giderleri üçer aylık dönemler halinde Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununca ruhsat almış, denetim yetkisine sahip meslek mensubu yeminli mali müşavirlere denetlemesi yaptırılarak, denetim raporlarının sonuçları ilan edilecektir.
- Sandığın gelirleri ile bu gelirlerle alınan her türlü taşınır ve taşınmazlar Kuruma ait olacak. Sandık, damga vergisi hariç her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olacaktır.
- Esnaf Ahilik Sandığı sigortası zorunlu olacak. Düzenleme kapsamına giren ve halen faaliyette olanlar düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte, faaliyetine daha sonra başlayanlar ise başladıkları tarihten itibaren Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı sayılacaktır.
- Esnaf Ahilik Sandığı primlerinin toplanmasından Sosyal Güvenlik Kurumu, düzenleme kapsamındaki diğer her türlü hizmet ve işlemlerin yapılmasından İş ve İşçi Bulma Kurumu görevli, yetkili ve sorumlu olacaktır.
Eda KAYA
SMMM
işletme Bilim Uzmanı
