Muhasebe ve Avukatlık Ofislerinde İş Yeri Doktoru
2012 yılında çıkarılan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu‘nda tehlike sınıflarına göre ayrılan işyerlerine kademeli olarak iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırma zorunluluğu getirilmişti. Bununla birlikte geçiş döneminde tehlike sınıflarına göre uygulama başlangıç tarihleri belirlenmişti.
En geç uygulamaya ise AZ TEHHLİKELİ İŞYERLERİ’nde başlanılması hedeflenmiş olup MUHASEBECİLİK VE AVUKATLIK gibi serbest meslek alanları bu kapsamda değerlendirilen işyerleri arasında sayılmaktaydı.
Az tehlikeli işyerlerinde uygulama başlangıç tarihi 1 Temmuz 2016 olarak belirlenmiş iken uygulama başlangıç tarihi önce 1 Temmuz 2017 yılına sonra yapılan bir değişiklik ile de 1 Temmuz 2020 tarihine ertelenmişti.
Bu yazımızın konusu MUHASEBE VE AVUKATLIK ve diğer serbest meslek faaliyetlerinin icra edildiği işyerlerinde İŞ YERİ HEKİMİ VE İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI çalıştırılıp çalıştırılmayacağı hususundaki araştırmalarımızdır.
Detaylar aşağıda olduğu gibidir.
Bilindiği üzere; İşyeri tehlike sınıfı, o işyerinde yapılan asıl işin tehlike seviyesi dikkate alınarak belirlenir. Yapılan işlerin hangi tehlike sınıfında yer aldığı İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN İŞYERİ TEHLİKE SINIFLARI TEBLİĞİ ile belirlenmiş ve Tebliğ Ekinde belirtilmiştir.
Buna göre İŞYERLERİ tehlike sınıfları;
1- Az tehlikeli,
2- Tehlikeli
3- Çok tehlikeli olmak
Üzere üç sınıfa ayrılmıştır.
Ülkemizde İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili yükümlülükler tehlike sınıflarına göre düzenlenmiştir. İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi aylık çalışma süreleri tehlike sınıflarına göre farklılık göstermektedir.
Aynı şekilde İSG eğitimi yenileme süreleri, risk analizi yenileme süreleri, acil durum ekip üyesi sayıları ve idari para cezaları gibi kavramların tamamı işyeri tehlike sınıfına göre farklılık göstermektedir.
Makale konumuz açısından bakıldığında Hukuk ve Muhasebe Hizmetleri veren aşağıdaki meslekler AZ TEHLİKELİ HİZMETLER kapsamında sayıldığı için 01.07.2020 tarihinden itibaren İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi çalıştırmak veya bunlardan hizmet almak zorunludur.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN İŞYERİ TEHLİKE SINIFLARI TEBLİĞİNDE MUHASEBE VE AVUKATLIK İLE İLGİLİ KODLAMA AYNEN AŞAĞIDAKİ GİBİDİR.
M | MESLEKİ, BİLİMSEL VE TEKNİK FAALİYETLER |
69 | Hukuk ve muhasebe faaliyetleri |
69.1 | Hukuk faaliyetleri |
69.10 | Hukuk faaliyetleri |
69.10.01 | Bilirkişi faaliyetleri (hukuki konularda) |
69.10.02 | Hukuk müşavirliği |
69.10.03 | Hukuk danışmanlığı ve temsil faaliyetleri (avukatlık faaliyetleri) |
69.10.04 | Diğer hukuki hizmet faaliyetleri (patent, telif hakkı ve diğer fikri mülkiyet hakları, varlıkların tasviyesi vb. danışmanlık ve diğer yasal hizmetler) |
69.10.07 | Noterlik faaliyetleri |
69.10.08 | Sosyal güvenlik müşavirlerinin faaliyetleri |
69.10.09 | Hukuki arabuluculuk ve uzlaştırma faaliyetleri (işgücü ve yönetim arasında, işletmeler arasında veya şahıslar arasında ortaya çıkan anlaşmazlığın çözümü için tahkim veya arabuluculuk hizmetleri) |
69.10.10 | Yediemin faaliyetleri |
69.2 | Muhasebe, defter tutma ve denetim faaliyetleri; vergi danışmanlığı |
69.20 | Muhasebe, defter tutma ve denetim faaliyetleri; vergi danışmanlığı |
69.20.01 | Mali müşavirlik hizmetleri |
69.20.02 | Muhasebe ve defter tutma faaliyetleri |
69.20.03 | Vergi danışmanlığı ve vergi beyannamesinin hazırlanması faaliyetleri |
69.20.04 | Yeminli mali müşavirlik faaliyetleri |
69.20.05 | Mali denetim faaliyetleri |
Az tehlikeli işyerlerinde uygulama başlangıç tarihi 1 Temmuz 2016 olarak belirlenmişti. Sonrasın bu süre ilk erteleme ile 01.07.2017 tarihine ertelenmişti.
01 Temmuz 2017 tarih ve 30111 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7033 Sayılı Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 86. maddesi ile 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun’un 38. maddesinde yapılan düzenleme ile az tehlikeli işyerleri sınıfına giren işletmeler 1 Temmuz 2020 tarihine kadar uzatılmıştı.
Anılan sürenin uygulaması; ülke gerçekleri ve yaşanmakta olan pandemi süreci ile daralan ekonomide az tehlikeli sınıftaki işyerlerine iş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştırma mecburiyeti getirerek ek yük getireceği ön görülerek tekrar uzatılması gündeme gelmesine rağmen başlangıç tarihi geçmiş olmasına rağmen süre uzatımı yapılması unutulmuştur.
Bunu farkına varılması 28 günü bulmuş olup, 28 günlük yürürlük süresinde ne SMMM Odaları ve TÜRMOB ne de BAROLAR büyük ve belirgin bir tepki oluşturamamıştır.
Bununla birlikte geçte olsa farkına varılmış ve TBMM de görüşülmekte olan DİJİTAL MECRALAR KOMİSYONU KURULMASI İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN’na ilave edilen 10 ve 11. Maddeler ile bu konuda düzenleme yapılmıştır.
28 Temmuz 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7252 Kanunun 10 uncu maddesiyle 6331 sayılı Kanunun 38 inci maddesinde yapılan değişiklik ile; geriye dönük olarak 1 Temmuz 2020 tarihinden geçerli olmak üzere, kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirme / çalıştırma yükümlülüğü 31 Aralık 2023 tarihine kadar ertelendi.
Kanun teklifinin gerekçesinde; yeni koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle eğitimlerin aksaması ve ilgili sınavların gerçekleştirilememesinden kaynaklı olarak oluşacak uzman ve hekim açıklarını önlemek adına 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri ile kamuya ait işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme zorunluluğunun ertelenmesi yoluna gidildiği açıklamasına yer verildi.
1 TEMMUZ 2020 ile değişikliğin yapıldığı tarih olan 28 Temmuz 2020 arasında kanun uygulaması ile ilgili tereddütler ise 7252 sayılı kanunun yürürlük maddesi ile giderilmiştir.
Tartışmalı olmakla birlikte 28 Temmuza yayınlanan kanunun yürürlük tarihi geriye doğru çekilmiş ve 10. Maddenin yürürlük tarihi 01.07.2020 olarak belirlenmiştir.
SONUÇ OLARAK;
Muhasebeciler ve Avukatlar gibi az tehlikeli işyeri sınıfında yer alan bir çok serbest meslek erbabı ve diğer iş veren için İş Yeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanı çalıştırılması mecburiyetinde kanun geriye doğru yürütülerek TOP DİREKTEN DÖNMÜŞTÜR.
Ancak bu geçici bir uzatma olup yapılan 3 yıl erteleme de çabucak gelecektir.
2020 yılı itibariyle İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanununa Göre İdari Para Cezaları Aşağıdaki Gibidir.
6331 sayılı Kanuna göre, 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde idari para cezalarının uygulanacağı suçlar ile ceza miktarları şöyledir:
1- İş güvenliği uzmanı ve veya işyeri hekimi görevlendirmeyen işverenlere, görevlendirmediği her bir kişi için 3.516,00 TL, olmak üzere ve aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktarda,
2- Görevlendirdiği kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekan ve zaman gibi bütün ihtiyaçlarını karşılamayan işverenlere, 3.516,00 TL tutarında,
3- Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluş tarafından iş sağlığı ve güvenliği koordinasyonu sağlamayan, çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilenmesi muhtemel konular hakkında, görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşları, başka işyerlerinde çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanları ve bunların işverenlerini bilgilendirmeyen işverenlere, her bir ihlal için ayrı ayrı 3.516,00 TL tutarında,
İdari para cezası uygulanacaktır.
Saygılarımla,
Bağımsız Denetçiler Derneği Başkanı Mali Müşavir Abdullah ÇAVUŞ
