MALÜL SAYILMA, KANSERLİ HASTALARIN MALÜLEN EMEKLİLİK ŞARTLARI VE AYLIK BAĞLANMA BAŞVURUSU
5510 Sayılı Kanunun 25. Maddesine göre, Sigortalının veya işverenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60’ını, (c) bendi kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az % 60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malûl sayılır.
Ancak, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce sigortalının çalışma gücünün % 60’ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilirse, sigortalı bu hastalık veya engelliliği sebebiyle malûllük aylığından yararlanamaz.
Aynı yasanın 26. Maddesine göre Malûllük sigortasından sigortalılara sağlanan hak, malûllük aylığı bağlanmasıdır.
Sigortalıya malûllük aylığı bağlanabilmesi için sigortalının;
a) 25 inci maddeye göre malûl sayılması,
b) En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
c) Malûliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrıldıktan veya işyerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması,
halinde malûllük aylığı bağlanır. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların kendi sigortalılığı nedeniyle genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.
Kanserli bir hastanın malulen emekli olabilmesi için ise hastalığın sigortalı çalışmaya başladıktan sonra gerçekleşmiş olmasıdır. Yani bu kişi ilk defa sigortalı olmadan önce kansere yakalanmışsa, çalışma gücünün yüzde 60’ını kaybetmiş olsa bile aylığa hak kazanamaz.. Bunun sonraki yıllarda tespit edilmesi halinde ise kendisine ödenen aylıklar geri alınmaktadır. Kanser hastalığına yakalanmış bir sigortalı hastaya teşhis konulduktan sonra 18 ay boyunca geçici olarak malul sayılan bu kişilerin, 18 aylık sürenin sonunda halen çalışma gücünde yüzde 60 kayıp söz konusuysa malul sayılmaya devam edilirler. . Tedavileri gerçekleşmiş ve sağlığına kavuşmuş olanlarda ise malullük söz konusu değildir.
KANSER TÜRLERİNDE TEŞHİS SÜRELERİ FARKLIDIR
Malullük tespiti yönetmeliğinde yapılan bazı değişiklikle bazı kanser hastalıklarının da teşhis konulma süresi değiştirilmiştir. Buna göre, İyi huylu tiroit ve derinin bazal hücre kanserinde bu durum geçerli değildir.. kemik iliği ve kök hücre naklinden sonra ise 12 ay, Lösemide malul sayılma süresi 24 aydır. Teşhisin konulması sağlık kurulu raporu yerine geçer ve sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı şartları sağlanmışsa bu kişilere malullük aylığı bağlanır.
Kanser hastası Sigortalılarda Pirim ödeme süresi ise,
en az 10 yıldır sigortalı olmak ve yine en az 5 yıl prim ödemiş olmak(1800 gün). Bu iki şartın birlikte var olması gerekmektedir.
Bakıma muhtaç Hasta için sigorta süresi yoktur.
Sigortalılık süresi konusunda bir tek istisna ise Malullük için alınacak sağlık kurulu raporunda hastanın “başka birisinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul” olduğuna dair ibare varsa, bu durumdaki kişiler için en az 10 yıllık sigortalılık süresi şartı aranmaz. Bu durumdaki kişilere malullük aylığı bağlanabilmesi için 5 yıl prim (1800 gün) ödemiş olma şartı yeterlidir.
Başvuru yapmak için bilinmesi gerekenler
Malul sayılabilecek bir hastalığı olan 4/a ve 4/b li sigortalılar ilk olarak en yakın SGK İl Md.lüğüne başvurmalılar. Belli hastanelerden çalışma gücünü en az yüzde 60 oranında kaybettiğine dair rapor alan sigortalılar gerekli diğer belgeleri de Sgk kurumuna teslim edip, SGK Sağlık Kurulu’nun kararını bekler ve kurul maluliyeti kabul ederse, 4/b li sigortalılar yani işverenler işyerini kapatıp prim borçları yoksa aylıkları bağlanır. Malullük Aylığı Bağlanması için Nereye ve Nasıl Başvurulur? Sigortalı veya sigortalının işvereni,Maluliyet durumunun tespiti için sigortalının bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne veya en yakın Sosyal Güvenlik merkezine yazılı olarak başvurmalıdır. Kişinin yazılı olarak başvurusunun ardından yetkili Sağlık sunucularının sağlık kurullarına sevki yaptırılacaktır. Bu Sağlık Kurullarınca düzenlenen raporun incelenmesi sonucu Kurum Sağlık kurulu, Sigortalının malüliyet şartlarını taşıyıp taşımadığına karar vermektedir.
Saygılarımla,
Mustafa Günşen
Emekli Maliyeci
