Her Kanunen Kabul Edilmeyen Gider 689 Hesabı Mıdır ?

Yazar

Muhasebe Bilenler Topluluğu Moderatörü Mali Müşavir Nihal BİLADA

5 Mart 2019

Bİ REKLAM ARASI :)

Değerli meslektaşlarım uzun süredir tartışma konusu olan ancak bir türlü sonuçlandırılamayan bir konu olan Her kanunen Kabul Edilmeyen gider 689 mu sorusunun cevabını sizlere açıklamaya çalışacağım.

Aslında bu sorunun cevabı en net şekilde Muhasebe Uygulamaları Genel Tebliği’nde verilmiştir.

Öncelikle sizlere kanunen kabul edilmeyen giderleri ve sonrasında 689-Diğer Olağan Dışı Gider Ve Zaralar hesabını açıklamaya çalışacağım.

Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler

Ticari kazancın elde edilmesiyle ilişkili olmayan, işletme sahibinin ve ortaklarının veya yöneticilerinin şahsi ve ailevi harcamaları, işletme yöneticilerinin kusurlarından dolayı ödenen tazminatlar, cezalar, gecikme zamları ve faizler kanunen kabul edilmeyen gider olup safi kazancın tespitinde gider olarak indirim yapılamaz.

Kanunen kabul edilmeyen giderler ticari kardan mali kara geçişte ilave edilen ,vergi matrahının tespitinde ve verginin doğru hesaplanmasıyla doğrudan bağlantılıdır.

Ticari veya kurum kazancının tespitinde indirim olarak kabul edilmeyen ödemelerin yani kanunen kabul edilmeyen giderlerin geçtiği kanunlar sırasıyla;

1.5520 sayılı KVK 11 madde düzenlemeleri

2.193 sayılı GVK 41. madde düzenlemeleri

3.213 sayılı VUK düzenlemelerine aykırı işlemler

4.3065 sayılı KDVK 30/d düzenlemeleri

5.6802 sayılı kanun düzenlemesi (Özel İletişim Vergisi)

6.197 sayılı MTV düzenlemesi

7.Diğer düzenlemelerdir.

689 Diğer Olağan Dışı Gider Ve Zararlar Hesabı

Diğer hesap kalemleri dışında kalan duran varlık satışlarından ortaya çıkan zararlar gibi gider ve zararların yer aldığı hesaptır.

Hesabın isminden de anlayacağımız üzere beklenmeyen gider ve zararların ortaya çıkması durumunda kullanılır.

KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER TABLOSU
SIRA	GİDER KONUSU	MADDE
1 –	Ticari kazancın elde edilmesi veya idame ettirilmesiyle ilgili olmayan faaliyetler için yapılan harcamalar.	G.V. K. 40/1
2 –	Dönem içerisinde ödenmeyen sigorta primleri (Aralık ayına ait primler Ocak ayında ödenmek koşuluyla Aralık ayında gider yazılabilir.	G.V. K. 40/2
3 –	İşle ilgili olmakla birlikte, mukavelename, ilâm veya kanun emrine dayanmayan zarar, ziyan ve tazminat ödemeleri.	G.V. K. 40/3
4 –	İşle ilgili olmayan veya yapılan işin ehemmiyeti ve genişliği ile mütenasip bulunmayan seyahat ve ikamet giderleri.	G.V. K. 40/4
5 –	İşletmeye dâhil olmayan, kiralama yoluyla da edinilmemiş taşıtlara ait giderler.	G.V. K. 40/5
6 –	V.U.K. hükümlerine uygun olarak ayrılmayan amortisman giderleri	G.V. K. 40/7
7 –	İşverenlerce, sendikalara ödenen aidatların bir aylık tutarının işyerinde işçilere ödenen çıplak ücretin bir günlük toplamının aşan kısmı.	G.V. K. 40/8
8 –	Teşebbüs sahibi ile eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar veya ayın olarak aldıkları sair değerler.	G.V. K. 41/1
9-	Teşebbüs sahibinin kendisine, eşine, küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylıklar, ücretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar.	G.V. K. 41/2
10 –	Teşebbüs sahibinin, işletmeye koyduğu sermaye için yürütülecek faizler.	G.V. K. 41/3
11 –	Teşebbüs sahibinin, eşinin ve küçük Çocuklarının işletmede cari hesap ve diğer şekillerdeki alacakları üzerinden yürütülecek faizler.	G.V. K. 41/4
12 –	Teşebbüs sahibinin suçlarından doğan cezalar ve tazminatlar.	G.V. K. 41/6
13 –	Her türlü vergi cezaları.	G.V. K. 41/6
14 –	Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz, uçak ve helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ile amortismanları;	G.V. K. 41/8
15-	A.A.T.U.H.K. hükümlerine göre ödenen cezalar, gecikme zamları ve faizler	G.V. K. 90
16 –	Gelir Vergisi ile Diğer Şahsi Vergiler.	G.V. K .90
17 –	V.U.K. hükümlerine göre ödenen gecikme faizleri.	G.V. K. 90
18 –	Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin maliyet bedeline dâhil edilmesi gereken harcamalar doğrudan gider kaydedilmez.	V.U.K /269, 270, 271, 272, 273
19 –	Giderlerin kayıtlara intikali tevsik edici vesikalara dayanmak zorundadır. Genelde belgesiz gider kaydı mümkün değildir. Sadece VUK 228’nci maddesinde öngörülen hallerde belgesiz gider kaydı yapılabilir.	V.U.K. 227.228
20 –	Satın alınan veya imal edilen emtianın maliyet bedeline dâhil edilmesi gereken unsurlar doğrudan gider yazılamaz.	V.U.K. 274, 275
21 –	Gelecek hesap dönemlerine ait olan peşin ödenmiş giderler, ilgili oldukları dönemde gider yazılmak üzere aktifleştirilirler.	V.U.K. 283
22 –	KDV hariç satın alma bedeli 1.200,00 TL (2019 yılı için) üzerinde olan sabit kıymetler doğrudan gider yazılamaz. Amortismana tabi tutularak yok edilirler.	V.U.K. 313
23 –	Amortismanların gider kaydı için, V.U.K. hükümlerine uygun olarak hesaplanması gerekir.	V.U.K. 313
24 –	Beş yıldan fazla nakledilen geçmiş yıl zararları.	K.V.K. 9/a
25 –	Mükelleflerin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları (Ar-Ge). tutarının % 40’ını aşan kısmı	K.V.K. 10/a
26 –	3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının profesyonel spor dalları için % 50’sini aşan kısmı	K.V.K. 10/b
27 –	Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5’ini aşan kısmı.	K.V.K. 10/c
28 –	Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler.	K.V.K. 11/a
29 –	Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler.	K.V.K. 11/b
30 –	Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar.	K.V.K. 11/c
31 –	Her ne şekilde ve ne isimle olursa olsun ayrılan yedek akçeler.	K.V.K. 11/ç
32 –	A.A.T.U.H.K. hükümlerine göre ödenen cezalar, gecikme zamları ve faizler.	K.V.K. 11/d
33 –	Her türlü para cezaları, vergi cezaları.	K.V.K. 11/d
34 –	Kurumlar Vergisi.	K.V.K. 11/d
35 –	Kanunlarla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak tespit edilen hadler saklı kalmak kaydıyla, menkul kıymetlerin itibari değerlerinin altında ihracından doğan zararlar ile bu menkul kıymetlere ilişkin olarak ödenen komisyonlar ve benzeri her türlü giderler.	K.V.K. 11/e
36 –	Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan; yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz taşıtları ile uçak, helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ve amortismanları.	K.V.K. 11/f
37 –	Sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç olmak üzere kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan maddi ve manevi zarar tazminat giderleri.	K.V.K. 11/g
38 –	Basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo ve televizyon yayınlarından doğacak maddi ve manevi zararlardan dolayı ödenen tazminat giderleri.	K.V.K. 11/h
39 –	Kanunen kabul edilmeyen giderler nedeniyle yüklenilen KDV’de kanunen kabul edilmeyen gider olarak kayda alınır.	K.D.V. 30
40 –	İşletmeye dâhil olup, M.T. V.K.’nun (I), (III) ve (IV) sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan binek otomobilleri, deniz ve hava araçları için ödenen (Ticari maksatla kullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşan işletmelerin bu amaçla kiraya verdikleri taşıtlar hariç) vergi ve cezalar ile gecikme zamları,	M.T. V.K. 14
41 –	Gider Vergileri Kanunu hükümlerine gere düzenlenen “Özel İletişim Vergisi” gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider kaydedilmez ve hiçbir vergiden mahsup edilmez.	G.V. K 39.