Sahte Fatura Nedir? Nasıl Anlaşılır ve Cezai Müeyyidesi Nedir?
Halk arasında naylon fatura olarak da bilinen Sahte ve Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge (SMİYB)
213 sayılı Vergi Usul Kanununda açıklanmıştır.
Sahte fatura nedir?
Gerçek bir işlem veya durum olmadığı halde bunlar varmış olmuş gibi düzenlenen sahte belgedir.(VUK 359)
Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge nedir?
Gerçek bir işlem veya duruma dayanmakla birlikte bu işlem veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belgedir.
Sahte fatura nasıl anlaşılır?
-İnternet aracılığıyla firma kontrolü yapılarak,
-Alınan faturada başka bir firma unvanının olup olmadığına bakılarak,
-Telefon ve adres bilgileri kontrol edilerek,
-BA BS bildirimlerinde karşı firmanın mükellefiyetliği kontrol edilerek,
-Faturadaki matbaa basım tarihi kontrol edilerek ve düzenleme tarihinden sonra olmamasına dikkate edilerek.
Sahte fatura tuzağına düşmemek için ne yapılabilir?
-Ödemeler, banka aracılığıyla, kredi kartı, çek vb. olarak yapılabilir,
-Malin nakliyesinde, sevk irsaliyesi veya taşıma irsaliyesi kontrol edilebilir,
-Güvendiğiniz firmalar ile alış veriş yapmaya dikkat edilebilir,
-Piyasadaki mallarda seçici olunmaya dikkat edilebilir.
Sahte faturanın tespiti durumunda ne yapılmalıdır?
Faturalar kayıtlardan çıkartılmalı ve düzeltme beyannamesi verilmelidir.
Sahte fatura kullanımının cezası nedir?
Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya kullanımı durumunda “on sekiz aydan üç yıla kadar hapis cezası hükmolunur.” denilmektedir. Buradaki hapis cezasının para cezasına çevrilmesi mümkündür.
Ancak, VUK 359/b uyarınca, belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Görüldüğü üzere sahte belgeye, daha ağır bir ceza öngörülmüştür.
Ayrıca VUK 359/c uyarınca da “Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananlar iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”
306 Sıra No’lu VUK Genel Tebliğine göre, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgelerin bilerek, isteyerek kullanılıp kullanılmadığının vergi incelemesine yetkili olanlarca değerlendirilmesi ve bu belgeleri bilerek kullandığı sonucuna varılan mükellefler için haklarında cumhuriyet savcılıklarına suç duyurularında bulunulması ile vergi ziyaına da sebebiyet verilmiş olması halinde, ziyaa uğratılan verginin üç katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilmesi gerekmektedir.
Peki uzlaşmaya varılabilir mi?
Sahte fatura kullanıcılarına ve düzenleyicilerine kesilen vergi ziyaı cezalarında herhangi bir uzlaşma yolunun kapalı olduğunu söyleyebiliriz ancak, mükellefin sahte belgeleri bilmeyerek kullandığına kanaat getirilmesi halinde ise uzlaşma kapsamına girdiğini söyleyebiliriz.
S.M.Mali Müşavir
Fidan ASLANTAŞ