Gider Pusulası Nedir, Hangi Durumlarda ve Nasıl Düzenlenir ?
Defter tutan işletmecilerin, defter tutmayan kişilerden (çiftçiler hariç) satın aldıkları mal veya hizmetler karşılığında düzenledikleri ticari belgeye GİDER PUSULASI denir.
Gider Pusulasının düzenlenmesi için mal ve hizmetin defter tutmayan kişilerden, Esnaf muaflığı kapsamında olan kişilerden alınması gerekir. Vergi mükellefiyet bulunan kişiler Nihai tüketicilere satmış oldukları malların iadesi söz konusu olduğunda da Gider Pusulası düzenleyebilirler.
Gider Pusulası vergiden muaf esnaftan alınan bir mal ve ya hizmet alımına istinaden kesiliyorsa Gelir Vergisi Kanunu’nun 94.Maddesinin 13.Bendinde belirtilmiş oranlarda stopaj uygulanmak zorundadır. Bu oranlar Aşağıdaki şekildedir;
a- Havlu, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve her nevi turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek ve benzeri emtia bedelleri veya bu emtianın imalinde ödenen hizmet bedelleri üzerinden, (% 2) (12.01.2009 – 2009/14592 BKK. ile % 2)
b- Değerli kağıt ve damga pulu satışlarında komisyon bedelleri üzerinden, (% 20)
c- Diğer mal alımları için (%5) (12.01.2009 – 2009/14592 BKK ile %5)
d- Diğer hizmet alımları (a, b, c alt bentleri hariç olmak üzere mal ve hizmet bedelinin ayrılamaması hali de bu kapsamdadır) için, (% 10) (12.01.2009 – 2009/14592 BKK. ile % 10)
e- Hurda mal alımlarında %2.
Gelir Vergisi Kanununda bu hükümler açıkça belirtilmiş iken bu konuda esas kafa karışıklığına sebep veren bir noktaya değinmek istiyorum ;
Nihai Tüketicilere Satılan Ürünlerin İadesinde Düzenlenen Gider Pusulasında KDV ve STOPAJ Durumu?
54 Seri no’lu Katma Değer Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde belirtildiği üzere; Nihai tüketicilere satılmış olan malların iade edilmesi ve parasının geri verilmesi istenmesi durumu üzerine, satıcılar iade almış oldukları malların bedellerini KDV dahil ödemek ve bunun karşılığında KDV Bedelini ayrı göstererek makbuz gider pusulası düzenleyebileceklerdir. Düzenledikleri bu Gider Pusulalarında bulunan ayrı belirtilmiş KDV miktarını indirim konusu yapabileceklerdir.
Stopaj açısından; yukarıda belirtmiş olduğumuz GVK 14. Maddesi kapsamında bulunan Esnaf Muaflığı kapsamı dışında kalan kişilere yapılan ödemelerden stopaj kesintisi yapılamaz. Bu neticede nihai tüketicilerden iade alınan ürünler için düzenlenen Gider pusulasından ayrıca Stopaj hesaplanmayacaktır.
Saygılarımla,
S.M.Mali Müşavir
Ömer AVAN
KAYNAK ; Katma Değer Vergisi Kanunu
Gelir Vergisi Kanunu
Sayılı Özelge ;76464994-130[KDV.2012.23]-177
