2017 DEFTER TASDİKİNİ YAPTIRMAYANLAR İÇİN KAÇIRILMAMASI GEREKEN BİR FIRSAT
A. Kağıt Defterle İlgili Hükümler
Bilindiği üzere defter tasdikleri her yılın aralık ayında bir sonraki yıl kullanılacak olan kağıt defterler için yapılmaktadır. Noter kağıt defterleri genellikle aralık ayında tasdiklemektedir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu madde 220 şu şekildedir.
Aşağıda yazılı defterlerin bu bölümdeki esaslara göre tasdik ettirilmesi mecburidir:
1. Yevmiye ve envanter defterleri:
2. İşletme defteri:
3. Çiftçi işletme defteri;
4. İmalat ve İstihsal Vergisi defterleri; (Basit İstihsal Vergisi defteri dahil)
5. (Mülga bent: 01/07/1964 – 488/31 md.)
6. Nakliyat Vergisi defteri;
7. Yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri;
8. Serbest meslek kazanç defteri.
9. (Ek bent: 30/12/1980 – 2365/33 md. ; Mülga bent: 22/07/1998 – 4369/82 md.)
10. (Ek bent: 30/12/1980 – 2365/33 md. ; Mülga bent: 22/07/1998 – 4369/82 md.)
11. (Ek bent: 24/06/1994 – 4008/5 md. ; Mülga bent: 22/07/1998 – 4369/82 md.)
Bu kanunla cevaz verilen hallerde yukarıda yazılı olanların yerine kullanılacak olan defterler de tasdike tabi tutulur.
Yukarıdaki madde gereğince kağıt defterlerin yevmiye, envanter gibi tasdik ettirilmesi zorunludur. Peki bu defterler ne zaman tasdik ettirilecek? Yine bu sorunun cevabı Vergi Usul Kanunu madde 221’de şu şekilde verilmiştir:
Bu kanunda yazılı defterleri kullanacak olanlar, bunları aşağıda yazılı zamanlarda tasdik ettirmeye mecburdurlar:
1. Ötedenberi işe devam etmekte olanlar defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda;
2. Hesap dönemleri Maliye Bakanlığı tarafından tespit edilenler, defterin kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son ayda;
3. (Değişik bent: 04/12/1985 – 3239/17 md.) Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete girenler, işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce; vergi muafiyeti kalkanlar, muaflıktan çıkma tarihinden başlayarak on gün içinde;
4. Tasdike tabi defterlerin dolması dolayısıyla veya sair sebeplerle yıl içinde yeni defter kullanmaya mecbur olanlar bunları kullanmaya başlamadan önce.
Yukarıdaki madde defter tasdik zamanlarını detaylı olarak belirlemektedir. Defterler genellikle (özel hesap dönemleri hariç olmak üzere) yıllık tutulduğuna göre 01.01.XXX-31.12 XXX yeni dönem defterleri kullanılmaya başlayacağı ocak ayından önce yani aralıkta tasdik edilecektir. Özel hesap dönemi Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen mükelleflerde defterleri kullanmaya başlayacağı aydan önce tasdik ettireceklerdir.
Defter tasdik zamanlarına yönelik istisnai bir düzenleme ise yine Vergi Usul Kanunu madde 222’de şu şekilde yer almaktadır.
Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler Ocak ayı, hesap dönemleri Maliye Bakanlığınca tespit edilenler bu dönemin ilk ayı içinde tasdiki yeniletmeye mecburdurlar.
Yukarıdaki kanun hükmü gereğince aynı defteri boş sayfaları bulunmak şartıyla iki hesap döneminde de kullanmak isteyenler ocak ayı içerisinde meslektaşlarımızın “ara tasdik” adını verdikleri bir tasdik işlemi yaptırarak kullanabilirler.
B. Elektronik Defterle İlgili Hükümler
Elektronik defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı, son ayının beratının alınması ise kapanış onayı yerine geçer. 2 seri no.lu Elektronik Defter Genel Tebliği ile;
“- Gerçek kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar kendilerine ait güvenli elektronik imza ile imzalar.
– Tüzel kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar (Hesap döneminin son ayına ait defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar) kendilerine ait mali mühür ile onaylar
– İmzalı veya mühürlü defterler için berat dosyaları oluşturulur ve bu dosyalar Elektronik Defter Uygulaması aracılığı ile Başkanlığın onayına sunulur” denmiştir.
Dolayısı ile 2017 yılı e-defterlerinin açılış tasdik tarihi için son gün, açılış ve kapanış beratları için tanınan süreler dikkate alındığında (Ocak 2017 defteri için beratın alınması için 3 aylık süre dikkate alındığında) 30 Nisan 2017 tarihidir. Ancak Maliye Bakanlığı bir defaya mahsus, bu süreyi bir ay uzatmıştır. Yani açılış onayı için son tarih 31.05.2017’dir.
e-defter kullanıcıları için 2017 yılı kapanış tasdiki son günü ise, yukarıdaki açıklamalara paralel olarak (Hesap döneminin son ayına ait defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar) 30 Nisan 2018 tarihidir.
C. Elektronik Defterde Özellikli Durum
Elektronik deftere isteğe bağlı geçiş söz konusudur. İsteğe bağlı geçiş yapabilmek için önce kamuSM adresinden mali mühür adını verdiğimiz akıllı kart ve kart okuyucusunu almak gerekmektedir. Eğer mali mühür cihazınız var ise 2017 yılı kağıt defterlerini de tasdik ettirmek için aralık veya ocak ayını geçirmiş iseniz yapmanız gereken isteğe bağlı e defter başvurusu yapmaktır.
E-fatura gov tr adresinde forum sitesinde 0055408 sayılı soruya şu şekilde cevap verilmiştir. “Sayın İlgili,
31.05.2017 tarihine kadar başvurmanız durumunda uygulama başlangıç tarihini 01.01.2017 seçerek e-defter kullanıcı olabilirsiniz.
Ancak bu tarihten sonra başvuru yapar iseniz;
Elektronik defter uygulamasına başvuru yaparken elektronik defter uygulama başlangıç tarihi olarak seçebileceğiniz en yakın tarih, başvuruyu yaptığınız ayı izleyen ayın ilk günü olarak verilecektir.”
Yukarıda verilen cevap ile elektronik deftere isteğe bağlı geçiş ile yevmiye defteri tasdik ettirmemenin ağır yaptırımlarından kurtulunabileceği anlaşılmaktadır. Burada envanter defterinin yine de notere tasdik ettirilmesi gerektiği hususuna da dikkat çekmek gerekir.
Elektronik defter uygulamasına ilişkin haklarımızı bilmek çeşitli cezalara muhatap olmaktan bizi koruyacaktır. Bu husustaki eğitimleri mali müşavirler odaları üstlenmekle beraber hala konu ile ilgili yayınlar, kitaplar, kurslar yok denecek kadar azdır.
Saygılarımla
S.M.Mali Müşavir
Selçuk GÜLTEN
