Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun İşleyişi
Yeni Türk Ticaret Kanunu; Anonim şirketlerde yönetim kurulunun işleyişinde farklı bakış açıları getirmiş olup, bakış açıları irdelendiğinde şirketin konumuna ve çalışma düzenine göre değiştiği ve özellikle şirket ortaklarının korunmasına yönelik olduğu görülmektedir. Bu yazımda bu işleyişi irdelemeye çalışacağım.
Yönetim Kurulunun Toplantı Ve Karar Yeter Sayısı
Yeni Türk Ticaret Kanunun 390. maddesi yönetim kurulunun birinci fıkrası toplantı ve karar yeter sayısını düzenlenmiş olup esas sözleşme de aksine bir hüküm olmadığı sürece yönetim kurulunun üye tamsayısının çoğunluğu ile toplanacağı ve kararları toplantı da hazır bulunan üyelerin çoğunluğu ile alınacağı belirtilmiştir. Yeni Türk Ticaret Kanunu, toplantı ve karar yeter sayısı ile ilgili olarak esas sözleşmeye konacak madde ile karar yeter sayısının artırılabileceğini ancak azaltılamayacağına hükmetmiştir.
Yönetim Kurulunun Toplantılarında Oyların Eşit Çıkması
Yönetim kurulunun toplantılarında bir öneri ile ilgili oyların eşit çıkması halinde öneri gelecek toplantıya bırakılır ikinci toplantı dada aynı öneri ile ilgili oylar eşit çıkarsa söz konusu öneri reddedilir.
Yönetim Kurulunu Toplantılarında Temsilen Ve Vekaletten Oy Kullanma
Yeni Türk Ticaret Kanununu yönetim kurulunu toplantılarında temsilen ve vekâletten oy kullanmasına cevaz vermemiştir.
Yönetim Kurulunun Devir Edemeyeceği Görev Ve Yetkileri
Yeni Türk Ticaret Kanunun da yönetim kurulunun aşağıda belirtilen görev ve yetkileri hiçbir şekilde devir edemeyeceği hüküm altına alınmıştır. Bir başka anlatımla aşağıda belirtilen görev ve yetkiler ile ilgili esas sözleşmede yazılı maddeler olsa bile bu maddeler geçersiz olup yok hükmündedir. Ayrıca Genel Kurulda aşağıda belirtilen görev ve yetkilerle ilgili aksi kararlar alınsa bile bu kararlar geçersizdir
Şirketin üst düzeyde yönetimi ve bunlarla ilgili talimatların verilmesi.
-
· Şirket yönetim teşkilatının belirlenmesi.
· Muhasebe, finans denetimi ve şirketin yönetiminin gerektirdiği ölçüde, finansal planlama için gerekli düzenin kurulması.
· Müdürlerin ve aynı işleve sahip kişiler ile imza yetkisini haiz bulunanların atanmaları ve görevden alınmaları.
· Yönetimle görevli kişilerin, özellikle kanunlara, esas sözleşmeye, iç yönergelere ve yönetim kurulunun yazılı talimatlarına uygun hareket edip etmediklerinin üst gözetimi.
· Pay, yönetim kurulu karar ve genel kurul toplantı ve müzakere defterlerinin tutulması, yıllık faaliyet raporunun ve kurumsal yönetim açıklamasının düzenlenmesi ve genel kurula sunulması, genel kurul toplantılarının hazırlanması ve genel kurul kararlarının yürütülmesi.
· Borca batıklık durumunun varlığında mahkemeye bildirimde bulunulmasıdır.
Yönetim Kurulunun Kararlarının Geçerliliği
Yeni Türk Ticaret Kanununa göre yönetim kurulunun kararlarının geçerli olabilmesi için yazılı olması ve imza edilmiş olması gereklidir.
Toplantı Yapılmaksızın Yönetim Kurulu Kararı Alınması
Yeni Türk Ticaret Kanununa göre, toplantı yapılmaksızın yönetim kurulu kararı alınabilmekte ancak bu kararın alınabilmesi için üye tam sayısının en az çoğunluğunun yazılı onayı gerekmektedir. Toplantı yapılmaksızın yönetim kurulu kararı alınırken, yönetim Kurulu üyelerinin imzalarının aynı kâğıtta olma zorunluluğu olmamakla birlikte imzalı kâğıtların yönetim kurulu karar defterine yapıştırılması gerekmektedir.
Elektronik Ortamda Yönetim Kurulunu Toplantıları
Yeni Türk Ticaret Kanununa göre; elektronik ortamda yönetim kurulunu toplantılarının yapılabilmesi için esas sözleşme de belirtilmesi gereklidir. Elektronik ortamda yönetim kurulunu toplantılarına katılma ve karar almada elektronik imza ile imzalanabileceği gibi toplantıdan sonrasında kâğıt ortamında da kayıt altına alınabilmektedir.
Elektronik Ortamda Yönetim Kurulu Üyelerinin Oy Kullanması
Elektronik ortamda yönetim kurulu üyelerinin oy kullanabilmesi için Yeni Türk Ticaret Kanunu aşağıdaki şartların yerine getirilmesini istemektedir.
- Şirketin Elektronik ortamda yönetim kurulu üyelerinin oy kullanabilmesine olanak verecek internet sitesi oluşturması,
- Ortakların Elektronik ortamda toplantı yapılmasına rıza göstermesi,
- Elektronik ortamda yapılacak toplantının teknik olarak elverişli olması ve bunun bir raporla tescil ve ilan edilmesi,
- Oy Kullanan Yönetim Kurulu üyelerinin kimliklerinin ifşa edilmemesi,
- Yönetim kurulu üyelerinin elektronik posta adreslerini şirkete bildirmeleri,
Doğru Olmayan Yönetim Kurulu Kararları
Yeni Türk Ticaret Kanununa göre aşağıdaki özellikleri taşıyan yönetim kurulu kararları batıldır;
Eşit işlem ilkesine aykırı olan
- Anonim şirketin ana yapısına uymayan ve sermayenin korunması ilkesini gözetmeyen,
- Pay sahiplerinin özellikle vazgeçilemez özellikteki haklarını korumayan kısıtlayan, zorlaştıran kararlar batıldır.
Yukarıda belirtilen özellikleri taşıyan kararlar dışında her zaman bir kararın batıl olduğunun tespiti mahkemeden istenebilir.
Sedat ERYÜREK
ASMMMO Danışma Meclisi Sekreteri
