
MUHASEBE MANİPÜLASYONU
Muhasebe Bilenler Topluluğunda bulunan meslektaşlarıma bu makalemde muhasebede manipülasyonun ne olduğunu ,amaçlarını ve yöntemlerini kısaca anlatmaya çalışacağım.
Firmaların tarafından yapılan manipülasyonlar genel olarak sınıflandırıldığında iki şekilde ortaya çıkar.Bunlar;
Bilanço maskelemesi ve makyajlaması’dır.
Bilanço maskelemesi; firmaların mevcut finansal tabloların olduğundan daha kötü gösterilmesi olarak tarif edilirken temelde iki nedenle maskeleme yapılır. Bunlardan birincisi ortaklara daha az kar dağıtma isteği iken diğeri ise daha az vergi ödeme isteğidir.
Bilanço makyajlaması ise ;firmaların mevcut finansal tablolarının olduğundan daha iyi gösterilmesi olarak tarif edilirken bu işlem ise iki ayrı nedenle yapılır. Bunlardan birincisi, daha fazla kredi temin etme isteği iken diğeri ise piyasadaki firma değerinin maksimize etme isteğidir. Özellikle halka açık firmalarda bu istek daha ön planda tutulmaktadır.
MUHASEBE MANİPÜLASYONLARIN AMAÇLARI
Muhasebe Manipülasyonunun Amaçları ;
- İşletmenin hisse senedi fiyatlarını ve risklerin etkilemek
- Finansal koşulların sağlanması için borç sözleşmelerini ele almak
- Yatırımcıların işletmeye olan algılarını etkilemek
- İşletmenin gelecek performansı için piyasaya pozitif bir imaj vermek
- Özellikle hukuki ya da politik işlemlerden ortaya çıkabilecek risklerden uzak durmak
- Yöneticilerin sahip olduğu ücretlerin manipüle edilmesi
MUHASEBE MANİPÜLASYONU YÖNTEMLERİ
1-Muhasebe İlke Ve Standartlarına Aykırı Manipülasyonlar
-Finansal Hile
2- Muhasebe İlke Ve Standartlarına Uygun Manipülasyonlar
Yöntemler ikiye ayrılır;
1-GETİRİ:Hisse Başına Kar
*Kar Yönetimi(geniş anlamda)
-Kar Yönetimi
-Karın İstikrarlı Hale Getirilmesi
-Agresif Muhasebe
-Büyük Temizlik Muhasebesi
2-Yapısal Risk(Borç / özsermaye Oranı)
-Yaratıcı Muhasebe.
Agresif Muhasebe: İstenilen amaçlara ulaşmayı sağlayacak muhasebe ilkelerinin bilinçli biçimde seçilmesi ve uygulanmasıdır.
Kar Yönetimi: Gerçekleşen karın, firma ilgilileri tarafından daha önceden belirlenmiş ya da tahmin edilmiş olduğu noktaya doğru saptırılarak manipüle edilmesidir. Finansal raporlama prosedürlerine müdahale edilmesiyle gerçekleşebilir.
Karın İstikrarlı Hale Getirilmesi: Normal kar serilerindeki dalgalanmaları genellikle iyi yıllardaki karları kötü yıllara aktararak engellemeyi amaçlayan özel bir kar yönetim türüdür.
Hile: Mali tablolara yansıyan tutarların ve dipnotların, ilgilileri yanıltacak biçimde yanlış yansıtılması durumudur.
Yaratıcı Muhasebe: Muhasebe ilkelerinin agresif biçimde uygulanması ve kar yönetimi veya karın istikrarlı hale getirilmesi için atılan tüm adımlar dahil olmak üzere muhasebe
manipülasyonunun tüm aşamalarıdır.
BİR İŞLETMENİN MUHASEBE KAYITLARINDA MANİPÜLASYON UYGULAMASI
Örnek:1) İşletme 01.08.2017 tarihinde ödediği iki yıllık kira bedeli olan 200.000 TL’ye ilişkin, kira bedelinin ödenmesiyle birlikte aşağıdaki yevmiye kaydını yapmıştır.
01.08.2017 Kira Bedeli muhasebe kaydı;
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER | 200.000 TL | |
İNDİRİLECEK KDV | 36.000 TL | |
KASA | 236.000 TL |
İşletme, karlılığının düşük olduğunu düşünerek ve kârlılığını arttırıp, zararı esasen olduğundan daha düşük göstermek amacıyla yukarıda gösterilen yöntemi kullanmıştır.Eğer aşağıdaki kayıtın yapılmaması durumunda işletmenin 2017 yılına ait kira giderleri kaydedilmemiş olacağından; kar gerçek olduğundan daha fazla ya da zarar gerçek olduğundan daha az görünecektir.Bu durumun işletmeye yansıması ise; dönen varlıklar toplam tutarının gerçek olması gerekenden 41.665 TL fazla bir tutar oluşturması olacaktır.
Kaydın Dönemsellik İlkesine Göre Düzeltilmesi;
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ | 41.665 TL | |
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER | 41.665 TL |
Örnek:2) İşletme 01.08.2017 tarihinde 2 yıl süreyle kiralanmış olan binada, 100.000 TL değerinde asansör mekanizması kurdurmuştur.
Asansörün Yaptırılması muhasebe kaydı;
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ | 100.000 TL | |
İNDİRİLECEK KDV | 18.000 TL | |
SATICILAR | 118.000 TL |
2 yıl süre için kiralanmak suretiyle edinilmiş binaya yapılan değer arttırıcı yatırımın ÖZEL MALİYETLER hesabı aracılığıyla takip edilmesi gerekmektedir. ÖZEL MALİYETLER hesabına yansıtılan meblağın kira süresince gider olarak yazılmak suretiyle amorti edilmesi mümkün olacaktır.
Düzeltme kaydı;
ÖZEL MALİYETLER | 100.000 TL | |
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ | 100.000 TL |
Yani muhasebe manipülasyonu günümüzde oldukça büyük ve önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır ve söz konusu muhasebe manipülasyonlarıyla yapılan hileler işletme ilgililerinin yanlış kararlar almalarına neden olabilmektedir. Bu yüzden ülkemizin ekonomisini olumsuz etkileyen bu durum; muhasebe mesleğinin de dışarıdan bakıldığında güvenini de sarsmaktadır.Muhasebe de yapılan hata ve manipülasyonların mümkün olan en düşük düzeye indirilmesi ile finansal tablolarda sunulan bilgilerin açık, doğru, anlaşılır ve güvenilir olması gerekir.
Saygılarımla;
HİLAL BİLADA