İŞÇİLİK  İLE  İLGİLİ  SORUNLAR  VE  MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Bİ REKLAM ARASI :) MBT Teknoloji

Öncelikle bilmeniz gereken önemli nokta, işçilik giderleri üretim maliyetinin ikinci önemli kalemi ve üretim maliyeti üç ana kalemden oluşmaktadır.Bunlar;

  • 710 Direkt İlk  Madde ve Malzeme Giderleri,
  • 720 Direkt İşçilik  Giderleri,
  • 730 Genel Üretim Giderleri’dir.

Şimdi , esas işçilik ile ilgili sorunlarımızı ele alalım.

 

Hammadde ve malzeme maliyetlerinde olduğu gibi ,işçilik maliyetlerinde de incelenmesi gereken bazı  sorunlar vardır.Bunlar;

  • Boşa geçen zaman karşılığı ücretler,
  • Yıllık izin ,Tatil,İkramiye ve sosyal yardım ödemeleri,
  • Fazla çalışma saatleri,
  • Kıdem tazminatı .

 

Bu bölümde sizlere boşa geçen zaman karşılığı ücretler  ile yıllık izin ,tatil, ikramiye ve  sosyal yardım ödemelerinin muhasebeleşmesini anlatmaya çalışacağım.Diğer iki sorunları da ikinci bölümde anlatacağım.

 

  1. BOŞA GEÇEN ZAMAN KARŞILIĞI ÜCRETLER VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Üretilen mal veya hizmetlere direkt ya da endirekt olarak yansıyan işçilikler bazı nedenlerle üretimde ortaya çıkan aksaklıklar sonucu ayrı bir maliyet olarak ortaya çıkmaktadır ki bu da boşa geçen  zaman işçilik maliyetleridir. Boşa geçen zaman  işçiliğini oluşturan nedenler den bazıları;

 

  • Hammadde ve malzemelerinin veya ara ürünlerin zamanında üretime verilmemesi,
  • Malzemenin bozuk çıkması,
  • Tesis, makine veya tezgahın bozulması,
  • Yardımcı hizmetlerin ya da araç gereçlerin eksik çıkması,
  • Sipariş eksikliği nedeniyle üretimin normal çalışma kapasitesine ulaşamaması,
  • İş tanımındaki ve yönetmeliklerdeki eksiklikler.

Boşa geçen zamana ait tüm işçilik giderlerinin, “730 Genel Üretim Giderleri”Hesabı’nda  kayıt altına alınması sonucu ve giderlerin dağıtım anahtarları aracılığı ile dönemde üretilen tüm mamüllerin maliyetine yüklenmelidir.Aksi durumda boşa geçen zaman, belirli bir mamulün maliyetine yüklenebilir.

Boşa geçen zamanın nedeni, doğal üretim koşullarının dışında kalan deprem, yangın, şehir  elektrik şebekesindeki arızalar nedeniyle elektrik kesilmesi, grev ve lokavtlar  gibi sebepler ise bu durumda boşa  geçen işçilik gideri “680 Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları” Hesabı’na kaydedilmelidir.Boşa geçen işçilik giderlerine ait tutarların dönemi  bitince yansıtma hesaplarının kullanımı sırasında kayıt edilmesi gerekir.

 

Dönemin üretim maliyetinin yansıtma hesapları ile oluşturulması sırasında boşa geçen zamanın muhasebe kaydı;

 

151     YARI MAMÜLLER – ÜRETİMZZ 
680    ÇALIŞMAYAN KISIM GİDER VE ZARARLARIZZ 
                                                          711     DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ YANSITMA HESABIZZ
                                                721   DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ YANSITMA HESABIZZ
                                                         731  GENEL ÜRETİM GİDERLERİ YANSITMA HESABI ZZ

 

  1. FAZLA ÇALIŞMA SAATİ

Ülkenin genel yararları yahut iş niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle yasada yazılı günlük çalışma süresinin dışında yapılan çalışmalar, fazla çalışma olarak  1475 sayılı iş kanununun 35. maddesinde belirtilir. Yasada yazılı günlük çalışma süresinde  amaç  iş yasasının 61/a md.gereğince, cumartesi günleri çalışma çalışmamasına göre belirlenen ve 7. 5 saat ile 9 saat arasında değişen günlük normal çalışma süreleridir. (Genel bakımından haftalık çalışma süresi 45 saattir.)Bu sürenin dışındaki çalışmalar fazla çalışma olarak kabul edilmektedir.

 

Fazla çalışma, işletme tam kapasite çalışırken yapılmış ise hangi siparişe ait olduğu biliniyor ise direkt işçilik olarak alınmalıdır. Vardiya primleri ise genel üretim giderleri içerisinde mamul maliyetlerine aktarılmalıdır. Fazla çalışmanın belli bir  işle bağıntısı kurulamıyor ise genel üretim giderleri içerisinde yer almalıdır. İşletme fazla çalışmayı etkinsizliği dolayısıyla yapmış ise o zaman sonuç hesapları ile bağıntı kurulmalıdır.

 

Fazla mesai ödemelerinin muhasebeleştirilmesine ilişkin ikinci yaklaşım bunların genel üretim geliri hesabına kaydedilerek, o dönemde üretilen tüm mamullerin maliyetine yansıtılmasıdır. Bu yaklaşım çoğunlukla fazla mesaiye neden olan sipariş ile fazla mesai arasında bir ilişki kurulmadığından söz konusu olur. Bu yaklaşıma ilişkin şöyle bir örnek ile muhasebeleştirelim;

 

NORMAL MESAİ ÜCRETİ 2 İŞÇİ X 45 SAAT X 2.000 TL=180.000 TL
FAZLA MESAİ NORMAL ÜCRET2 İŞÇİ X 15 SAAT X 15 SAAT X 2.000 TL=900.000 TL
TOPLAM=1.080,000 TL
FAZLA MESAİ PRİMİ900.000 X %50=450.000 TL

 

Muhasebe kaydı;

720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ1.080,00 TL 
730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ450.000 TL 
                                                  381 GİDER TAHAKKUKLARI 1.530,00 TL

 

Saygılarımla;

HİLAL BİLADA

Bİ REKLAM ARASI :) MBT Teknoloji