Bilindiği gibi, iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun’u yürürlüğe girmişti. ‘Çok tehlikeli’ sınıfta yer alan yaklaşık 57 bin iş yerinde, iş kazalarını önlemek amacıyla 2016 yılında çıkartılan yasa uyarınca ölümle veya sakatlanmayla sonuçlanan iş kazası yaşanmayan iş yerlerinde işsizlik sigortası fonu prim teşviki uygulanacak. Teşvik tutarı işçi başına en az 20,30 lira olacak. Bu tutar işçinin brüt ücretine göre 152,21 liraya kadar çıkabilecek.
Prim teşvikinden yararlanabilmek için iş yerinde son üç yıl içinde iş kazası olmaması gerekiyor. Buna göre; 01.01.2019 tarihinde teşvikten yararlanacak iş yerleri için 2016 yılı ve sonrasında iş kazası meydana gelmemesi gerekiyor. Eğer 2016 yılında iş kazası meydana gelmişse, ilgili iş yeri teşvikten 01.01.2020 tarihinde yararlanmaya başlayacaktır.
Prim teşviki 3 yıl boyunca uygulanacak. Teşvikten yararlanan iş yerleri 2021 yılı sonuna kadar işsizlik primi ödemeyecek.
Teşvik şartları;
- İşyerinin ‘Çok Tehlikeli’ sınıfta yer alması,
- İşverenin Türkiye genelindeki iş yerlerinde en az 10 işçi çalışıyor olması, (Diğer taraftan bu sayının tespitinde alt işverenin işçileri, işverenin çalıştırdığı işçi sayısına dahil edilecektir.)
- Çok tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde ölümle veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası olmaması,
- İş yerinin iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarıyla sözleşme yapmış olması.
Teşvikten yararlanmak için iş yerinin herhangi bir başvuru yapmasına gerek bulunmamaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu, her yılın sonunda teşvikten yararlanacak işverenleri sistem üzerinden belirleyecektir. Ancak, teşvikten yararlanırken şartlardan herhangi birinin kaybedilmesi halinde, tekrar teşvikten yararlanılabilmesi için işverenin başvuruda bulunması gerekecektir. Örneğin; iş yerinde sürekli iş göremezlikle sonuçlanan bir iş kazası meydana gelmesi halinde, izleyen aydan itibaren teşvik uygulamasına son verilecektir. Böyle bir kazanın yaşanması halinde ayrıca, asıl işverenle birlikte alt işverenin de teşvik uygulamasına son verilecektir. Teşvikten yararlanırken iş yerinde meydana gelen iş kazasını bildirmeyenlerin veya geç bildirim yapanların yararlandıkları teşvikler, gecikme zammı ile birlikte geri ödenecek ve bu işverenler 5 yıl boyunca teşvikten faydalanamayacaktır.
Bir iş yeri için teşvik tutarı, işçiler için SGK’ya bildirilecek prim gün sayısına göre hesaplanacak. Örneğin; Kasım ayında 40 işçisi olan iş yerinin işçi sayısı Aralık ayında 45’e yükselmişse, 45X30 gün üzerinden prime esas kazancın %1’i tutarındaki işsizlik sigortası primi teşviki uygulanacak ve %1’lik tutar ödenmeyecek.
Saygılarımla.
Süleyman Öner
SMMM STAJYERİ
