GÜNLÜK HAYATIMIZDA KULLANDIĞIMIZ KANUNLARA GÖRE TABLO ŞEKLİNDE HAZIRLANMIŞ MAZERET İZİNLERİMİZ
Hepimiz çalışma hayatında bulunurken yakınlarımız olsun ,kendimizle alakalı olsun bir takım can sıkıcı veya mutluluk verici(OLAĞANÜSTÜ) olaylarla karşılaşıyoruz.Bu tür olaylarda çalışmış olduğumuz işyerlerinden izin alıp kullanmak en doğal hakkımızdır. İş Kanunu tarafından, işçinin olağanüstü bir durumundan dolayı verilmiş yıllık izin dışındaki ücretli izinlere Mazeret İzni denir.
İşçilerin yasada veya iş sözleşmesinde yer almayan gerekçelerle aldıkları ücretli izinlerse idari izin olarak değerlendirilebilir. İdari izinler yalnızca resmi anlamda kamu sektöründe geçerli olan izinler olsa da, işverenin veya işyerinin işçiye yasa, sözleşme veya iş yeri geleneği dışında gönüllü olarak verdiği ücretli izinler de idari izin tanımına dahil olabilir. Kamudaki idari izinlerle karşılaştırılmamalıdır.
Mazeret izni işçinin hakkı olduğu için işverenin onayına gerek yoktur. Ama idari izin işverenin verdiği izinlerdir. İşveren işçiye bu izni isterse vermeyebilir.
Kesinlikle ücretinden kesilerek verilen izinler mazeret izni sayılmazlar. Bu tür izinlerin ÜCRETSİZ İZİN tanımına girmektedir.
O HALDE ŞU ŞEKİLDE BİR TABLO OLUŞTURABİLİRİZ. Günümüzde kullandığımız iş kanunlarına göre kullanabileceğimiz mazeret izinleri şu şekilde olacaktır.
| KANUNLARA GÖRE MAZERET İZİNLERİ | |||||
| MAZERET DURUMU | 4857 Sayılı İş Kanunu | 854 Sayılı Deniz İş Kanunu | 5953 Sayılı Basın İş Kanunu | 657 Sayılı Devlet Memurları İş Kanunu | 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu |
| Evlenmesi halinde | 3 gün | 3 güne kadar | – | 7 gün | – |
| Çocuğunun evlenmesi halinde | – | 3 güne kadar | 2 gün | 7 gün | – |
| Ana,Baba,Eş veya çocuğunun ölümü halinde | 3 gün | 2 güne kadar | 4 gün | 7 gün | – |
| Kardeşinin ölümü halinde | 3 gün | 2 güne kadar | 2 gün | 7 gün | – |
| Büyükanne,Büyükbaba veya torunun ölümü halinde | – | – | 2 gün | 7 gün | – |
| Eşinin ana,baba veya kardeşinin ölümü halinde | – | – | – | 7 gün | – |
| Eşinin doğum yapması halinde | 5 gün | – | 3 gün | 10 gün | – |
| Evlat edinilmesi halinde | 3 gün | – | – | – | – |
| Engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde (1 yıl) | 10 güne kadar | – | – | 10 güne kadar | – |
4857-İş Kanunu’nda Mazeret İzinleri’ne bir göz atalım.
İş Kanunu’nda mazeret izinleri ayrı başlık altında Ek Madde 2’de belirtilmiştir. Bu izinler evlilik, doğum, ölüm ve engelli ebeveyni iznidir. İşçiye;
- Evlenmesi durumunda 3 gün,
- Evlat edinmesi durumunda 3 gün
- Anne veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde 3 gün, :((((
- Eşinin doğumyapması hâlinde ise 5 gün,
- En en az %70 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, 1 yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde 10 güne kadar mazeret izni verilir.
Önemli !!!! bir detay mazeret izinleri özelliği gereği ücretli izinlerdir. İşçinin ücretinden bu izinleri kullanması nedeniyle kesinti yapılmaz.
854 Deniz İş Kanunu’nda Mazeret İzinleri
854 Sayılı Deniz İş Kanunu, denizlerde, göllerde ve akarsularda Türk Bayrağı’nı taşıyan ve 100 ve daha yukarı grostonluk gemilerde bir hizmet akti ile çalışan gemi adamları ve bunların işverenleri ile olan iş ilişkilerinin düzenlenmesinde uygulanır. Aynı işverene ait gemilerin grostonları toplamı yüz veya daha fazla olduğu veyahut işverenin çalıştırdığı gemi adamı sayısı 5 veya daha fazla bulunduğu takdirde yukarıdaki hüküm uygulanacaktır. Deniz İş Kanunu’nda gemi adamlarının yıllık izin hakkı diğer iş yasalarından farklıdır.
-Evlenmesi durumunda 3 gün
-Çocuğunun evlenmesi durumunda 3 gün
-Anne –baba-eş ve çocuğunun ölmesi halinde 2 gün :((((
-Kardeşinin ölmesi halinde 2 gün 🙁(( şeklinde mazeret izni verilir.
Saygılarımla,
S.M.Mali Müşavir Stajyeri
SERAP SEYİRTİCİ
