Coronavirüs(COVİD-19) İş Yerinde Bulaşırsa İş Kazası Sayılacak mı?
Çin’in Wuhan kentinde yayılarak tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de etkisi altına alan Coronavirüs salgını 13 Ocak 2020’de tanımlanan bir virüs türüdür. Türkiye’ye 10.03.2020 tarihi itibariyle ilk vaka rapor edilmiş ve bu bağlamda Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşlarını harekete geçirmiştir. Bu kapsamda birçok işveren işini durdurmak zorunda kalmış birçoğu ise uzaktan çalışma modeline geçiş yapmıştır. Bu noktada virüsün işçi işveren ilişkisine ne şekilde yansıyacağı da en önemli gündem konularından biri haline geldi.Peki, Coronavirüs iş yerinde bulaşırsa iş kazası sayılacak mı?
Coronavirüs iş kazası sayılır mı ?
Hem gündelik hayatımızı hem de gündelik hayatımızın büyük bir kısmını oluşturan çalışma hayatımızı etkiledi ve etkilemeye de devam edecek gibi görünüyor. Hastalanmamak ve başkalarına hastalığı taşımamak için bireysel önlemlerimizi almamız, her anımızda bu sorumluluğu taşımamız gerekiyor. İşverenlerin ise bireysel sorumluluklarının yanı sıra işçilerinin de sağlıklarından sorumlu oldukları için sıradan bireylere nazaran yükümlülükleri daha fazla. İş yeri sınırları dışında, iş ile ilgili olmayan bir durumda enfekte olduğu tespit edilebilen bir çalışanın ise bu virüsü kapması iş kazası sayılamaz. Zira illiyet bağı yoktur.Önemli hususlardan bir tanesi enfekte olmuş bir çalışanın çalışmaya devam etmesi ve diğer çalışanlara virüsü bulaştırması konusunda ortaya çıkmaktadır. Çalışan bu belirtileri göstermese dahi çalışma arkadaşlarına yayması durumunda, diğer çalışanlar açısından durum iş kazası olarak değerlendirilecektir.
Bir kazanın iş kazası sayılabilmesi için meydana geldiği yer önemlidir. Bunlar şöyle:
- Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
- İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
- Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
- 4/a kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
- Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında.
Coronavirüs’e işyerinde veya işle ilgili bir nedenle yakalananlar, iş kazası hükümlerinden yararlanabilir.
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2018/5018 Esas, 2019/2931 Karar sayılı ve 15.4.2019 tarihli kararında belirtildiği üzere;
“Sonradan oluşan zarar ile olay arasında uygun illiyet bağı bulunması koşuluyla olay iş kazası kabul edilmelidir. Somut olayda, tır şoförü olan davacı murisinin 26.11.2009 tarihinde davalı işveren tarafından Ukrayna’ya sefere gönderildiği, 11.12.2009 tarihinde Türkiye’ye giriş yaptığı, Adli Tıp Kurumu raporunda, H1N1 virüsünün kuluçka süresinin 1-4 gün arasında değiştiği, murisin 13.12.2009 tarihli hastaneye başvurusunda belirttiği şikayetlerin hastalığın başlangıç belirtileri olduğu taktirde hastalığın bulaşmasının bu tarihten 1-4 gün öncesinde gerçekleşmiş olacağının bildirildiği, buna göre davacı murisinin, işveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle Ukrayna’ya yapılan sefer sırasında bulaştığı yukarıda belirtilen rapor kapsamından anlaşılan H1N1 virüsüne bağlı olarak, daha sonra meydana gelen ölümünün iş kazası olarak kabul edilmesi gerektiği açıktır. O halde, davacı ve davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 15/04/2019 gününde oy çokluğuyla karar verildi.”
İşverenin Coronavirüsüne Karşı Sorumluluğu
İşveren tarafından salgından koruma ile ilgili tüm tedbirler alınmalıdır. Bu hususta Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere pek çok ulusal ve uluslararası resmi makam ve diğer bilimsel otoriteler gerekli açıklamaları yapmış ve bunlarla ilgili bir dizi talimatnameleri bilgilendirme kitapçıkları ve tavsiye kararları yayımlanmıştır. Çalışanların seyahatleri minimum seviyede tutulmalıdır. Zorunlu olmadıkça yurt içi seyahatler dahil iptal edilmeli veya ertelenmelidir. Zorunlu yurtdışı seyahatleri olacak ise kesinlikle 14 gün kuralına uyulmalıdır. İlgili önlemler alındıktan sonra ise her olay kendi içerisinde değerlendirilecektir.
VİRÜSÜN NEREDE BULAŞTIĞINI KANITLAYIN
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 3. maddesinde iş kazası, “işyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olayı… ifade eder” şeklinde tanımlanmıştır.İş kazası olarak kabul edilebilmesi için Coronavirüsün işyerinde veya yukarıda saydığımız gibi işle ilgili ortamlarda bulaşmış olması gerekiyor. Virüsün bu şekilde bulaşmış olduğu kişilerin, bu durumu kanıtlayıcı belgeleri toplamaları gerekir. Evden çalışanlar içinde geçerli , işverenin talimatıyla evden çalışanlar da iş kazası hükümlerinden yararlanırlar. İşverenin görevlendirdiği zaman diliminde evde meydana gelen kazalar iş kazası sayılır. Bu nedenle kazanın tam olarak hangi saatte meydana geldiğinin belgelenmesinde yarar bulunuyor.
Bir İş Kazası Meydana Geldiğinde Bildirimi Kim Ne Zaman Yapmalıdır?
İş kazasının işveren tarafından kolluk kuvvetlerine derhal, Kuruma ise kazadan sonraki en geç 3 iş günü içinde bildirilmesi gerekmektedir (5510 sayılı Kanun 13.Madde/2 a). Kazanın, işverenin kontrolü dışındaki bir yerde meydana gelmesi halinde ise, bildirim süresi, işverenin kazayı öğrendiği tarihten itibaren işleyecektir. Süreler, kazanın olduğu veya öğrenildiği tarihte değil, ertesi günden başlayacaktır.
SONUÇ ;
Sonuç olarak, öncelikle işçilerin sağlıklarının gözetilmesi ve sonrasında da işverenin karşılaşacağı riski bertaraf edebilmesi için işverenin sorumluluğunu dikkatli bir şekilde yerine getirmesi gerekmektedir. Yukarıda sayılan yöntemlerden biri veya birkaçı tercih edilerek, en sağlıklı ve en az hasarla Corona’nın etkili olduğu bugünlerde atlatılmış olur.
Sağlıklı Günler Dilerim…
Saygılarımla,
S.M.MaliMüşavir Stajyeri
Semih SARILMAZ
Kaynak :
https://www.hurriyet.com.tr/aile/ebeveyn/saglik/koronavirus-is-yerinde-bulasirsa-is-kazasi-sayilacak-mi-41477713?fbclid=IwAR1N4KhqIH2cNH5Py-nFhSoUPAH6dnR1k-Na6a_V-MzCgJOSX3qhb1KSTVA
https://blog.lexpera.com.tr/isverenin-corona-sorumlulugu/
