BAZI ESNAF VE SANATKARLAR ODALARI BASİT USUL VERGİ MÜKELLEFLERİNE BASKI MI YAPIYOR?
Mbt.nin Değerli Üyeleri,
Basit usul vergi mükellefleri isterlerse Alınan ve verilen belgelerin kayıtları mükelleflerin bağlı oldukları meslek odalarındaki bürolarda tutturabilirler. Ancak, isteyen mükellefler kayıtlarını hiçbir yerden izin almadan kendileri tutabilecekleri gibi meslek mensuplarına da tutturabilme haklarına sahiptirler. Ancak Bazı Basit usül vergi mükelleflerine odalardan mükellef tarafından oda ya verilen belgeler üzerinden az bir vergi tahakkuk etmesi veya bazı ticari kazanç indirimlerinin (2016 yılı için 8.000 Tl.) uygulanması sonucu vergi tahakkuk etmemesi sonucu mükellefleri zorladığı ve hakkında Vergi Dairesince inceleme yapılır diye mükelleflere baskı yaptığı sık sık gündeme getirilmektedir.
Öncelikle Esnaf ve Sanatkarlar odasının kuruluş amacını tanımlayan 5362 sayılı kanunun 1. maddesine göre; Esnaf ve sanatkârlar ile bunların yanlarında çalışanların meslekî ve teknik ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlerine uygun olarak gelişmelerini ve meslekî eğitimlerini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak, meslek disiplini ve ahlâkını korumak ve bu maksatla kurulan tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğindeki esnaf ve sanatkârlar odaları ile bu odaların üst kuruluşu olan birlik, federasyon ve Konfederasyonun çalışma usûl ve esaslarını düzenlemektir. Aynı yasanın üyelik şartlarını taşıyan 7. maddesinde ise ,
Oda üyeliği için aşağıdaki şartları taşıyanlar oda üyesi olabilmektedirler
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak veya yabancı devlet tabiiyetinde bulunmakla beraber Türkiye’de sanat ve ticaret yapıyor olmak.
b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak.
c) Vergi mükellefi olmak ya da vergiden muaf olmak.
d) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki odalara kayıtlı olmamaktır
7.Maddedenin b fıkrasından da anlaşılacağı gibi Üyenin Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olması demek Kişinin kendi iradesiyle yapacağı eylemler ve hukuki işlemler yoluyla, hukuki sonuçlar doğurabilme gücüne “medeni hakları kullanma şartı denilmektedir.
Amacımız tabi ki Odaları eleştirmek değildir. Medeni haklarını ve vergi mükellefi olmaktan dolayı doğacak hukuki sorumluluğu üstlenecek derecede gerekli zeka’ya ve yetkinliğe sahip Basit usul vergi mükellefinin de oda’ya verdiği belgelerden dolayı o yıl için kar veya zarar oluşmasından dolayı tüm sorumluluğu kendisine aittir. Ancak Oda kendisine getirilen evrak ve belgelerde muhteviyatı itibariyle sahte veya yanıltıcı bir belge olduğunu tespit ederse , mükellefi uyarması ve bu belgelerin kullanılması halinde mükellefin Basit usul mükellefiyetten yararlanamayacağını ilgiliye bildirmesi ve o belgeleri kullanmaması şarttır. Bunun dışında mükellefin belgelerine dayanarak kar veya zarar oluşmasından dolayı zoraki kazanç gösterme yoluna gitmemesi gereklidir. Odalar Maliye Bakanlığına bağlı vergi tarh , tahakkuk ve tahsilat yapacak bir kurum değildir. Kaldı ki zarar olsa bile zararların mahsubu Basit usul mükelleflere de tanınan bir haktır.
Bu nedenle Odaların şahsi görüşleri değil Mükellef tarafından ibraz edilen belgeler sonucuna göre işlem yapmaları gerektiği kanısındayım.
Saygılarımla,
Mustafa GÜNŞEN
