
2023 YILINDA TUTULACAK TİCARİ DEFTERLER VE
TASDİK TARİHLERİ
TASDİK ETTİRİLECEK DEFTERLER
GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ İÇİN:
1) -Bilanço Esasına Göre Tutulacak Defterler (Gerçek Kişiler);
a) -Yevmiye Defteri
b) -Defteri Kebir
c) -Envanter Defteri
2) -Kollektif ve Komandit Şirketler;
a) -Yevmiye Defteri
b) -Defteri Kebir
c) -Envanter Defteri
d) -Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri (Ticari Defter Tebliği Madde -5/2)
KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ İÇİN:
ANONİM ŞİRKETLER
a) -Yevmiye Defteri
b) -Defteri Kebir
c) –Envanter Defteri
d) -Damga Vergisi Defteri
e) – Yönetim Kurulu Karar Defteri
f) -Pay Defteri
g) -Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
• Mevcut durumda kullanılmakta olan, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla ve bu Tebliğde belirtilen bilgilerden eksik olanların yazılması suretiyle açılış onayı yapılmaksızın kullanılmaya devam edilebilir. (Ticari defter tebliği Geçici Madde -3/1)
LİMİTED ŞİRKETLER
a) Yevmiye Defteri
b) Defteri Kebir
c) Envanter Defteri
d) Pay Defteri
e) Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
• Limited şirketlerde halen kullanılmakta olan ortaklar kurulu karar defterlerinde yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla, genel kurul toplantı ve müzakere defteri olarak kullanılmaya devam olunabilir. (Ticari Defter Tebliği Geçici Madde -3/2)
• Mevcut durumda kullanılmakta olan, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla ve bu Tebliğde belirtilen bilgilerden eksik olanların yazılması suretiyle açılış onayı yapılmaksızın kullanılmaya devam edilebilir. (Ticari defter tebliği Geçici Madde -3/1)
LİMİTED ŞİRKET MÜDÜRLER KURULU DEFTERİ:
(Bu defterin tutulması zorunlu değildir.)
Bu defteri tutmak istemeyenler; Limited şirkette aldıkları kararları genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydetmek zorundadırlar. Limited şirketlerde müdür veya müdürler kurulunun şirket yönetimi ile ilgili olarak aldığı kararlar genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilebileceği gibi ayrı bir müdürler kurulu karar defteri de tutulabilir.
Müdürler kurulu karar defterinin tutulması halinde açılış ve kapanış onayları dahil olmak üzere yönetim kurulu karar defterine ilişkin hükümler uygulanır.
Kararların genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilmesi halinde; Ticari Defterler Tebliğinin 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hususların yazılması zorunludur.
Ayrı bir müdürler kurulu karar defteri tutulması halinde; müdür veya müdürler kurulu kararları genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilemez.
KOOPERATİFLERİN TUTACAĞI DEFTERLER:
a) Yevmiye Defteri
b) Defteri Kebir
c) Envanter Defteri
d) Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
e) Yönetim Kurulu Karar Defteri
f) Pay Defteri
DERNEK VE VAKIFLARIN İKTİSADİ İŞLETMELERİNİN TUTACAĞI DEFTERLER:
a) Yevmiye Defteri
b) Defteri Kebir
c) Envanter Defteri
DİĞER DEFTERLER:
(Yukarıda sayılanlar dışında ihtiyaç halinde tutulması gereken defterler)
İmalat defteri, Kombine imalatta imalat defteri, Bitim işleri defteri, Yabancı nakliyat kurumlarının hâsılat defteri, Ambar defteri, Anonim Şirketler ve Damga Vergisi için SÜREKLİ mükellefiyetti olanlar DAMGA VERGİSİ DEFTERİ tutmak zorundadır.
DEFTERLER NE ZAMAN TASDİK ETTİRİLECEK
Tasdik zamanı Kanun’un 221. maddesinde belirlenmiş olup, defterlerin aşağıda yazılı zamanlarda tasdik ettirilmesi gerekmektedir:
- Önceden beri işe devam etmekte olanlar, defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda,
- Hesap dönemleri Maliye Bakanlığı tarafından tespit edilenler, defterin kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son ayda,
- Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete girenler işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce; vergi muafiyeti kalkanlar, muaflıktan çıkma tarihinden başlayarak 10 gün içinde,
- Tasdike tabi defterlerin dolması dolayısıyla veya başka nedenlerle yıl içinde yeni defter kullanmaya mecbur olanlar bunları kullanmaya başlamadan önce,
- Anonim Şirketler, Limited Şirketler, Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler ve Kooperatiflerin İlk kuruluşunda kullanmak zorunda oldukları defterlerinin tamamı ticaret sicilinde onaylatılacaktır.
Bu açıklamalar çerçevesinde, hesap dönemi takvim yılı olanların, 2023 yılında kullanacakları tasdike tabi yasal defterlerini Aralık ayı sonuna kadar tasdik ettirmeleri gerekmekte.
Öte yandan, 2022 yılında kullanılan yasal defterlerini 2023 yılında da kullanmak isteyenlerin ise VUK’nun 222. maddesi hükmü gereğince, 31 Ocak 2023 tarihi sonuna kadar ara tasdik yaptırmaları gerekmekte.
ARA TASDİK (TASDİK YENİLEME) YAPILABİLECEK DEFTERLER:
1 – Yevmiye defteri, (Ara tasdik yapılmadan önce, kapanış onayı yaptırılması gerekir.)
2 – Defteri kebir,
3 – Envanter defteri
4 – A.Ş Yönetim Kurulu Karar Defteri, (Ara tasdik yapılmadan önce kapanış onayı yaptırılması gerekir.)
5 – Kullanılması halinde Damga Vergisi Defteri
KAPANIŞ ONAYI (TASDİKİ ) YAPILACAK DEFTERLER : ( TTK MD 64/ 3, 5 )
1) –Anonim Şirket Yönetim Kurulu KARAR DEFTERİ, (İzleyen faaliyet döneminin birinci ayının sonuna kadar normal hesap dönemleri için OCAK AYI Sonu)
2) – YEVMİYE DEFTERİ, (İzleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar normal hesap dönemleri için HAZİRAN AYI Sonu)
Yukarıdaki defterler dışındaki defterlerin KAPANIŞ TASDİKİ YAPTIRILMAZ.
E-DEFTER TUTANLAR; YEVMİYE VE DEFTERİ KEBİR DIŞINDAKİ DEFTERLERİ NOTERE TASDİK ETTİRECEKLER:
E- defter tutan mükellefler; Yevmiye ve Defteri Kebir defterleri dışında, Tutmak zorunda oldukları defterleri kağıt ortamında tasdik ettirmek ve tutmak zorundadırlar.
Defter Beyan Sisteminde tutulan defterler için İlk müracaat, açılış ve kapanış işlemleri:
DEFTER BEYAN SİSİTEMİNE MÜRACAT :
1. Defter başvurusu yapmak için tüzel kişilerin Mali Mühür, gerçek kişilerin ise Mali Mühür veya e-İmza temin ederek https://uyg.edefter.gov.tr/edefterbasvuru/ adresinden
başvurularını yapmaları gerekir.
2. İlk defa veya yeniden işe başlama ile sınıf değiştirme hallerinde kullanmaya başlamadan önce, izleyen faaliyet dönemlerindeki açılış onayları ise defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk gününde GİB tarafından elektronik olarak yapılır. Açılış onayı Vergi Usul Kanun’da öngörülen tasdik hükmündedir.
3. Defter-Beyan Sistemi üzerinden tutulan defterler, Vergi Usul Kanun’u kapsamında geçerli kanuni defter olarak kabul edilecektir.
4. Defter-Beyan Sistemi kullanmakla yükümlü olan mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların kâğıt ortamında tuttukları defterlerin hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.
5. Defterlere ait oldukları takvim yılının son ayını takip eden dördüncü ayın sonuna kadar GİB tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılır.
İşletmeler;
13.12.2017 Tarihli Resmi gazetede yayımlanan VUK 486 Seri numaralı Genel tebliğine göre; “Defter – Beyan Sistemin” de Elektronik ortamda tutulmaktadır.
01.01.2019 Tarihinden itibaren defterleri “Defter-Beyan” sistemine geçmiştir. Elektronik ortamda tutulmaya devam edilecek.
Noterler ve Noterlik görevini ifa eden mükellefler;
01.01.2019 Tarihinden itibaren defterleri “Defter-Beyan” sistemine geçmişti. Elektronik ortamda tutulmaya devam edilecek.
Serbest Meslek Erbabları;
13.12.2017 Tarihli Resmi gazetede yayımlanan VUK 486 Seri numaralı Genel tebliğine göre; “Defter – Beyan Sistemin” de Elektronik ortamda tutulmaktadır.
01.01.2018 de “Defter-Beyan” sistemine geçmişti. Elektronik ortamda tutulmaya devam edilecek.
Gerçek Usule Tabi Çiftçiler;
13.12.2017 Tarihli Resmi gazetede yayımlanan VUK 486 Seri numaralı Genel tebliğine göre; “Defter – Beyan Sistemin” de Elektronik ortamda tutulmaktadır.
Çiftçiler, diledikleri takdirde Çiftçi İşletme Defteri yerine BİLANÇO esasına göre de defter tutabilirler.
Defter-Beyan Sistemi kullanmakla yükümlü olan mükelleflerin; kâğıt ortamında tuttukları defterlerin hiçbir hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.
Elektronik defter tutanlar için; hesap döneminin ilk ayının belgesinin alınması açılış onayı, son ayının belgenin alınması ise kapanış onayı yerine geçmektedir.
E-DEFTER’E GEÇİŞ TARİHİLERİ
E- defter tutan mükellefler; Yevmiye ve Defteri Kebir defterleri dışında, Tutmak zorunda oldukları defterleri kağıt ortamında tasdik ettirmek ve tutmak zorundadırlar.
SEKTÖR AYRIMI OLMAKSIZIN TÜM MÜKELELFLER İÇİN E-FATURA VE E-DEFTER’E GEÇİŞ TARİHLERİ:
YIL BRÜT SATIŞ HASILATI E-FATURA E-DEFTER
2021 4 MİLYON TL 01.07.2022 01.01.2023
2022 3 MİLYON TL 01.07.2023 01.01.2024
• ÖTV Kanununa ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK’ndan lisans alan işletmeler ile ÖTV Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler; lisans alımı, imal, inşa veya ithalin yapıldığı ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren e-Fatura uygulamasına geçiş yapmak zorundalar.
• Komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle uğraşanlar, işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak eFatura uygulamasına geçiş yapmak zorundalar.
• İhracat işlemlerinde e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden, 3065 sayılı KDV Kanununun 11’inci maddesine göre mal ihracı (Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan bavul ticareti kapsamındaki satışlar dahil) ve yolcu beraberi eşya ihracı (Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satışlar) kapsamında fatura düzenleyecek olanlar, söz konusu faturalarını e-Fatura olarak düzenlemeleri zorunludur.
GAYRİMENKUL & MOTORLU ARAÇ ALIM-SATIM VE KİRALAMA İŞİ YAPANLAR:
(Gayrimenkul ve/veya motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemlerini yapanlar ile bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunan mükellefler)
YIL BRÜT SATIŞ HASILATI E-FATURA E-DEFTER
2020-2021 1 MİLYON TL 01.07.2022 01.01.2023
2022 500 BİN TL 01.07.2023 01.01.2024
ELETRONİK (İNTERNET) ORTAMDA MAL VE HİZMET SATIŞI YAPANLAR İÇİN GEÇİŞ TARİHLERİ:
(Kendilerine veya aracı hizmet sağlayıcılarına ait internet sitelerinde veya diğer her türlü elektronik ortamda mal ve hizmet satışını gerçekleştiren mükellefler.)
YIL BRÜT SATIŞ HASILATI E-FATURA E-DEFTER
2020-2021 1 MİLYON TL 01/07/2022 01/01/2023
2022 500 BİN TL 01/07/2023 01/01/2024
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI İLE BELEDİYE RUHSATLI OTELLER:
(Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi almak suretiyle konaklama hizmeti veren otel işletmeleri)
E-FATURA E-DEFTER
YIL VE BRÜT SATIŞ HASILATI SINIRLAMASI
YOK SEKTÖRDEKİ TÜM MÜKELLEFLER
01.07.2022 01.01.2023
Bağımsız denetime tabi olan şirketler e-Defter tutmaları zorunludur.
TİCARET SİCİL TASDİKNAMESİ ALMA ZORUNLULUĞU:
Ticaret siciline kayıtlı bulunanlar; Ticari defterlerinin noterlere tasdikleri sırasında, “TİCARET SİCİLİ TASDİKNAME” ibrazının yapılması gerekmekte.
Tasdiknamede yer alan bilgilerde bir değişiklik olmadığı veya yenisi düzenlenmediği sürece eski tarihli belge geçerlidir. Yenisinin alınmasına gerek yoktur.
Saygılarımla,
Mali MüŞavir FİDAN ASLANTAŞ