BOŞANMA DAVASI SÜRERKEN VEFAT EDEN SİGORTALININ EŞİNE, ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANIR MI?
Değerli Okurlar,
Boşanma davası sürerken vefat eden Sigortalının eşine Ölüm aylığı bağlanıp bağlanmayacağını açıklamadan önce, Ölen Sigortalının eşine hangi hallerde ölüm aylığı veya Gelir bağlanıp bağlanmayacağını incelemekte yarar var.
Bildiğiniz gibi 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Ölüm aylığının hak sahiplerine paylaştırılması hakkındaki 34. Maddesinin (a) fıkrasına göre dul eşine %50 oranında aylık bağlanacağı , Aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise bu kanununun 5. Maddesinin (a) bendindeki hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte, Ceza İnfaz kurumları ile Tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis,Atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular ile (b) bendindeki Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday,çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile (e)bendinde belirtilen Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen Meslek edindirme, Geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyer eşler hariç olmak üzere 5510 Sayılı kanun kapsamında veya yabancı bir Ülke mevzuatı kapsamında çalışmayan veya kendi sigortalılığı nedeniyle Gelir veya aylık bağlanmamış olan eşlere %75 oranında aylık bağlanacağı belirtilmiştir. Söz konusu maddeden de anlaşılacağı gibi burada eşin çalışıp çalışmadığı veya kendi sigortalılığından dolayı gelir veya aylık alıp almadığı sadece aylık bağlanma oranı nispetini değiştirmekte olup ; vefat eden eşinden dolayı ölüm aylığı bağlanmasına engel olmayıp sadece Ölüm aylığının Dul kalan Eş’e bağlanacağı ve bu eşin evlenmesi halinde de dul aylığının kesileceği açıktır.
Yine, 5510 Sayılı Kanunun Ölüm Sigortasından aylık bağlanmayacak Haller konulu 56. Maddesinin
- fıkrasına göre kendisinden aylık bağlanacak Sigortalıyı veya Gelir veya aylık bağlanmış olan sigortalıyı kasten öldürdüğü veya öldürmeye teşebbüs ettiği veya bu kanun gereğince sürekli iş göremez hale veya malül duruma getirdiği,
- Kendisinden aylık bağlanacak sigortalıya veya gelir ya da aylık bağlanmamış sigortalıya veya hak sahibine karşı ağır bir suç işlediği veya bunlara karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemesi nedeniyle ölüme bağlı bir tasarrufla mirasçılıktan çıkarıldıkları hususunda kesinleşmiş yargı kararı bulunan kişilere gelir veya aylık ödenmeyeceğini, Bu kişilere ödenmiş bulunan gelir veya aylıkların bu kanunun Yersiz Ödemelerin Geri alınması konulu 96. Madde gereğince geri alınacağı belirtilmiştir.
Yukarıda açıkladığımız gibi vefat eden sigortalının eşine hangi hallerde Gelir veya aylık bağlanacağı hangi hallerde de Gelir veya Aylık bağlanmayacağı detaylı olarak açıklanmıştır.
Peki, Boşanma davası devam ederken vefat eden Sigortalının eşine Ölüm Aylığı Bağlanacak mıdır?
Ölen sigortalının mirasçıları tarafından 4721 sayılı Kanunun 181 inci maddesine göre boşanma davasına devam edilmemişse, evlilik boşanma ile değil ölüm ile sonuçlandığından sağ kalan eşe Kanun hükümlerine göre aylık bağlanır. Ancak,
Ölen sigortalının mirasçılarından birinin 4721 sayılı Kanunun 181 inci maddesine göre ( Boşanan eşler, bu sıfatla birbirlerinin yasal mirasçısı olamazlar ve boşanmadan önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendilerine sağlanan hakları, aksi tasarruftan anlaşılmadıkça, kaybederler. Boşanma davası devam ederken, ölen eşin mirasçılarından birisinin davaya devam etmesi ve diğer eşin kusurunun ispatlanması hâlinde de yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır) davaya devam etmesi ve mahkeme kararı ile hayattaki eşin kusurlu ( Hayata kast, Pek kötü muamele, Onur kırıcı davranış, Terk,Akıl hastalığı, Sürekli Alkol almak ve Kumar oynamak, Fuhuşa zorlamak vs. gibi) olduğunun tespit edilmesi halinde aylık bağlanmayacaktır.
Hayattaki eşin hak sahipliği sıfatının söz konusu karar kesinleşene kadar devam ettiği hususu göz önüne alındığında, sigortalının ölüm tarihinden kararın kesinleşme tarihine kadar geçen süre için eşe aylık bağlanacak ve kesinleşme tarihini takip eden ödeme dönemi başından itibaren aylık kesilecektir. – Kanunun 96 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre işlem yapılacak dosyalarda hatalı işlemin tespit tarihi olarak sigortalının mirasçılarının Kuruma yaptıkları son başvuru tarihi dikkate alınacaktır.
Saygılarımla,
Mustafa Günşen
