YAŞLILIK AYLIĞI BAŞVURUSU NEREYE VE NASIL YAPILIR?
Sigortalılara yaşlılık aylık bağlanabilmesi için;
1) 4/1-(a) sigortalılarının çalıştığı işten ayrıldıktan sonra,
2) 4/1-(b) sigortalıları için 6663 sayılı Kanun ile Kanunun 30 uncu ve
geçici 14 üncü maddesinde yapılan değişiklikler sonucu, 4/1-(a), 4/1-
(b) ve 4/1-(c) kapsamında 1/3/2016 tarihinden önce tahsis talebinde
bulunan sigortalılardan 4/1-(b) kapsamında sigortalılığa esas faaliyeti
bulunanlara aylık bağlanabilmesi için sigortalılığa esas faaliyetinin
sona erdirdiğini beyan etmesi gerekmekte iken, anılan tarihten
itibaren tahsis talebinde bulunan sigortalılar için “sigortalılığa esas
faaliyete son verip vermeyeceği”ni beyan etme şartı aranmaksızın,
kendisinin veya varsa vekilinin veyahut vasisinin Gelir/Aylık/Ödenek
Talep Belgesi (Ek-2) ile Kurumun ilgili ünitesine başvurması veya
www.turkiye.gov.tr internet adresi üzerinden talepte bulunulması
gerekmektedir.
3) 4/1-(c) bendi kapsamında çalışmakta olanların görev yapmakta
oldukları kuruma, sigortalılıkları sona ermiş olanların kendisinin veya
varsa vekilinin veyahut vasisinin Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi
(Ek-2) ile veya www.turkiye.gov.tr internet adresi üzerinden talepte
bulunulması gerekmektedir. 4/1-(a) sigortalılarından ilgili döneme ait
aylık prim ve hizmet belgesi henüz Kuruma verilmemiş olanlar için
sigortalı işten ayrılış bildirgesinin verilmesi beklenecek ve işveren
tarafından bu belge Kuruma e-sigorta yoluyla gönderildikten sonra
aylık bağlama işlemi sonuçlandırılacaktır.
Engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış
durumda olanların Hazine ve Maliye Bakanlığının ilgili biriminden
alacakları vergi indirim belgesini Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesine
(Ek-2) eklemeleri gerekmektedir.1
Sigortalıların malullük aylığı bağlanması talebinde bulunduğu tarihte
yaşlılık sigortasından da aylığa hak kazanma koşullarını yerine
getirmesi halinde (belli bir yaşa ulaşma, belli bir süre prim ödeme,
belli bir süre sigortalı olma, sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılma ve
Kurumdan yazılı istekte bulunma gibi), Kanunun 54 üncü maddesi
hükümleri saklı kalmak kaydıyla sigortalılardan yeni bir talep
alınmaksızın malullük aylığı bağlanmasına ilişkin talepleri aynı
zamanda yaşlılık aylığı bağlanmasına yönelik talep gibi
değerlendirilecektir. Sigortalılarca adi posta yolu veya kargo ile veya
Kuruma doğrudan yapılan yazılı başvurularda, aylık bağlanması talep
tarihi olarak dilekçenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarih,
taahhütlü, iadeli taahhütlü, acele posta servisi, PTT Alo Post veya
PTT kargo ile gönderilen taleplerinde ise dilekçenin postaya verildiği
tarih, Kuruma intikal tarihi olarak kabul edilecektir. Sigortalıların
aylığa hak kazandığı tarihin ayın son günü resmi tatil gününe veya
hafta sonu tatiline rastlaması nedeniyle, taleplerini Kuruma
veremeyen sigortalıların bu resmi tatil gününü takip eden ilk iş günü
mesai bitimine kadar Kuruma verilen, taahhütlü, iadeli taahhütlü,
acele posta servisi, PTT Alo Post veya PTT kargo ile gönderilen
talepleri, önceki ayın son günü verilmiş gibi kabul edilecektir. Aylığa
hak kazanılmış ve aynı ay içinde olmak kaydıyla, aylık bağlanması
talep tarihinden sonra işinden ayrılan sigortalıların talepleri de
geçerli sayılacaktır. Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendi
kapsamındaki sigortalılardan; – Gerek yaşlılık gerekse malullük
sigortasından tahsis talebinde bulunanlar için işten ayrılma koşulu
aranmayacaktır. – Uzun vadeli sigorta kollarına isteğe bağlı olarak
prim öderken tahsis talebinde bulunanların isteğe bağlı
sigortalılıkları talep tarihi itibariyle sonlandırılacaktır.
Kurumumuzdan yaşlılık aylığı veya malullük aylığı almakta iken
Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendi kapsamında çalışmaya
başlayanlara aylıkları kesilmeksizin kısa vadeli sigorta kolları ile
genel sağlık sigortası hükümleri uygulanacaktır. Aylık bağlamaya
yetkili sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğü ayrımı gözetmeksizin
sigortalı veya hak sahiplerinin gelir/aylık bağlanması talep dilekçesi
Kurum kayıtlarına alınacak, akabinde öncelikle sigortalılık statüsü
ve en son çalışmasının bulunduğu sosyal güvenlik il/merkez
müdürlüğü tespit edilecek ve aylık bağlamaya yetkili statünün farklı
olduğunun ya da son çalışmanın farklı bir sosyal güvenlik il/merkez
müdürlüğüne ait olduğunun anlaşılması halinde, kendisinde geçen
hizmet sürelerinin ve kazançlarının da eklenerek tahsis talebine
ilişkin belgeler geciktirilmeksizin ilgili sosyal güvenlik il/merkez
müdürlüğüne veya geçici 20 nci madde sandıklarına intikal
ettirilecek ve ilk başvurunun yapıldığı tarih gelir/aylık bağlanması
talep tarihi olarak dikkate alınarak gelir/aylık bağlama işlemleri
sonuçlandırılacaktır. 4/1-(c) kapsamında görev yapmakta iken tahsis
talebi üzerine emekliye sevk edilerek ilişiği kesilen sigortalıların,
4/1-(a) ve 4/1-(b) kapsamında aylığa hak kazandığının anlaşılması
halinde, yeni bir talep aranmaksızın görevinden ilişiğinin kesildiği
tarihi takip eden ay başından geçerli olmak üzere aylık
bağlanacaktır. Ayrıca aylığı bağlayacak ünitenin tespitinde; – Son
statü ile aylık bağlanacak statünün aynı olması halinde, son
çalışmanın geçtiği ünite, – Son statü ile aylık bağlanacak statünün
farklı olması halinde ise aylık bağlanacak statüde son çalışmanın
geçtiği ünite, 2018/38 Seri nolu Sgk. genelgesinde değişiklik yapan
genelgede belirtilmiştir.
Örnek: 2008/Ekim ayından önce sigortalılığı başlayan ve son
çalışması 4/1-(b) kapsamında İzmir geçen sigortalıya son yedi yıllık
fiili hizmet süresi içinde en fazla 4/1- (a) kapsamında hizmeti
bulunması nedeniyle 4/1-(a) kapsamında aylık bağlanacak olup, 4/1-3
(a) kapsamındaki hizmetlerinin de Ankara’da geçmesi durumunda,
sigortalının yaşlılık aylığını Ankara Sosyal Güvenlik Merkezi
bağlayacaktır.
Emekli Maliyeci MUSTAFA GÜNŞEN
