TAŞINMAZ SATIŞLARINDA İSTİSNA UYGULAMASI VE ÖZELLİK ARZ EDEN DURUMLAR
Satış Kazancı İstisna Uygulamasına İlişkin Şartlar;
- Bu İstisna Satışın Yapıldığı Dönemde Uygulanabilmesi,
- Satış Kazancının İstisnadan Yararlanan Kısmının Satışın Yapıldığı Yılı İzleyen Beşinci Yılın Sonuna Kadar Pasifte Özel bir Fon Hesabında Tutulması,
- Satış Bedelinin ,Satışın Yapıldığı Yılı İzleyen İkinci Takvim Yılının Sonuna Kadar Tahsil Edilmesi,
- Taşınmaz Ticareti ve Kiralanması Faaliyeti İle Uğraşılmaması,
İstisna Uygulamasıda Özellik Arz Eden Durumlar;
**Taşınmazlar ile İştirak Hisselerinin Para Karşılığı Olmaksızın Devir ve Temliki, Trampası ve Kamulaştırılması Durumunda ,
İstisnanın amacı; taşınmazların satışından bir kazanç elde edilerek, satan kurumun mali yapısında bir iyileşmenin olmasıdır. Bu nedenle söz konusu taşınmazların para karşılığı olmaksızın devir ve temliki, trampası gibi işlemler istisna kapsamına girmemektedir.
**Satış Vaadi Sözleşmesi ile Satışı Öngörülen Taşınmazların Durumunda,
Taşınmazlarda, mülkiyetin devri tapuya tescil ile gerçekleşeceğinden satış vaadi sözleşmeleri ile tahsil olunan bedeller için istisna kapsamına girmemektedir.
**Grup Şirketleri Arasındaki İşlemlerin Durumunda,
Satış işleminin istisnanın amacına aykırı olarak kuruma nakit girişi olmaksızın gerçekleştirilmesi veya bağlı ortaklığın yapacağı sermaye artırımı sonucu doğacak sermaye taahhüdüne karşılık olmak üzere taşınmazların veya iştirak hisselerinin ayni sermaye olarak bağlı ortaklığa devredilmesi halinde istisnadan yararlanılamayacaktır.
**Kazancın Hesaplanması, Kur Farkı ve Vade Farklarının Durumunda,
İstisna kapsamındaki taşınmazların satışından kaynaklanan alacaklar için alınan faiz, komisyon ve benzeri gelirler ile satış bedelinin döviz cinsinden belirlenmesi durumunda ortaya çıkan kur farklarının istisna kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır.
KATMA DEĞER VERGİSİ AÇISINDAN İSTİSNA DURUMU
KDV Kanununun 17/4-r maddesine göre, kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler KDV den müstesnadır.
Bu hüküm uyarınca, kurumların aktiflerinde, belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların (Arsa, Arazi, Bina) satışı KDV den istisna olup, bu satışların müzayede suretiyle gerçekleşmesinin belirtilen duruma etkisi yoktur.
Ancak, istisna hükmü, istisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz teslimleri için geçerli olmadığından, taşınmazların ticaretini yapan kurumlar ile mülkiyetlerindeki taşınmazları ticari bir organizasyon içinde satan belediyeler ve il özel idarelerinin bu istisnadan faydalanmaları mümkün değildir.
İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan (taşınmazların mutat olarak alım satımının yapılması veya kiraya verilmesi) kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmazların tesliminde istisna hükmü uygulanmaz. Aksi takdirde genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplanır.
Bu İstisna Hükümlerinden, Dar Mükellef Kurumlar Da Dâhil Olmak Üzere, Tüm Kurumlar Vergisi Mükellefleri Yararlanabilecektir.
Saygılarımla,
S.M Mali Müşavir
Sibel KAROĞLU
