2018 32 Sayili Genelge ile SGK ya Borcu Olanlarin Dikkat Etmesi Gerekenler

sgk borcu yoktur
sgk borcu yoktur
Bİ REKLAM ARASI :) MBT Teknoloji

2018 / 32  SAYILI GENELGE İLE SGK’ YA BORCU OLANLARIN DİKKAT ETMESİ GEREKENLER

      Son yıllarda işverenlerin finansmanında kolaylıklar sağlayacak teşviklerle ilgili çok sayıda kanun yürürlüğe girmiştir. İşverenlerin teşvikten faydalanmalarının ilk koşulu ise Sosyal Güvenlik Kurumu ve Vergi Dairelerinden borcu yoktur yazısı almaları gerektiğidir. Bu kurumlar kendi içerisinde çıkardıkları teşviklerde de  kuruma borçlarının olmaması şartını aramaktadır. Bunların yanı sıra bazı kurumlardan kredi talebinde bulunurken bile borcu yoktur yazısı yine ilk sıralardaki yerini almakta olup gerek Kamu Bütçesinin alacaklarının tahsili hedeflenmekte gerekse de Kamu Gücü ile girişimcilerin desteklenmesi hedeflenmektedir.

Geçmişte  Sosyal Güvenlik Kurumu’ na borcu olan ve hala ödememiş olan binlerce işveren bulunmaktadır. Hepsinin merak ettiği konu ise Sosyal Güvenlik Kurumu’nda zaman aşımı süresi  hangi kanunla düzenlenmiştir ve kaç yıldır?

Sosyal Güvenlik Kurumu’nda zaman aşımı süresi  5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda düzenlenmiştir.[1]

Kurumun prim ve diğer alacakları ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak on yıllık zamanaşımına tâbidir. Kurumun prim ve diğer alacakları, hizmet tespiti veya asgarî işçilik uygulaması nedeniyle doğmuş ise zamanaşımı süresi; mahkeme kararının kesinleşme tarihinden, Kurum veya diğer kamu idarelerinin denetim ve kontrolle görevlendirilen memurları tarafından yapılan tespitler sonucunda doğmuş ise rapor tarihinden veya bu idareler tarafından düzenlenen belgelerden doğmuş ise belgenin Kuruma intikal ettiği tarihi takip eden yıl başından itibaren beş yıl olarak uygulanır. Ancak, bu durumda zamanaşımı süresi on yıldan az olamaz. Bu alacaklar için gecikme cezası ve gecikme zammı, alacağın ait olduğu ayın veya dönemin sonundan itibaren uygulanır.[2]

Bu Kanuna dayanılarak Kurumca açılacak tazminat ve rücû davaları, on yıllık zamanaşımına tâbidir. Zamanaşımı tarihi; rücû konusu gelir ve aylıklar bakımından Kurum onay tarihinden, masraf ve ödemeler için ise masraf veya ödeme tarihinden itibaren başlar.[3]

 Sosyal Güvenlik Kurumu ( SGK ) zamanaşımına uğramış borçları bulunan şirketleri ilgilendiren bir düzenleme yaparak 01.08.2012 tarihli ve 2012 / 27 sayılı Kurum Genelgesinin 7.2 numaralı bölümünü 2018 / 32 sayılı genelge ile güncelleyerek 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’ da yer alan zamanaşımına uğramış borçlar hakkında uygulanması gerekenleri 2018 / 32 sayılı Genelge de açıklayıcı olarak ele almıştır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’muzda yer alan eksik borç kavramından da anlaşılacağı üzere, zamanaşımına uğrayan alacak sona ermez fakat talep edilemediği gibi ve davaya da konu edilemez. 2018 / 32 sayılı Genelge de bu konuya detaylıca yer verilmiştir. Zamanaşımına uğrayan borç eksik borç olarak  sistemde kaldığından, şirketler hala borçlu göründüğünden Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından borcu yoktur yazısı verilemeyecektir. Bu da şirketlerin teşviklerden, indirimlerden faydalanamayacağı ve kamu ihalelerine giren şirketleri direkt olarak etkileyeceğini görmekteyiz.

Kısaca 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunu  2018 / 32 sayılı genelgesinde yer aldığı kadarıyla değinecek olursak;

  6183 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde zaman aşımının kesilmesi düzenlenmiştir.

  • Madde hükmüne göre zaman aşımının kesilmesi halinde, amme alacağının zamanaşımı süresinin hesabında, zaman aşımının kesildiği tarihin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılının başı esas alınır.
  • 6183 sayılı Kanunun 104 üncü maddesinde de zaman aşımının işlememesi halleri düzenlenmiştir.
  • 6183 sayılı Kanunda zaman aşımından sonra mükellefin rızaen yapacağı ödemeler kabul olunur.” hükmü yer almaktadır.[4]
  • Ticari hükümler koyan kanunlarda öngörülen zaman aşımı süreleri, Kanunda aksine düzenleme yoksa sözleşme ile değiştirilemez.[5]
  • Zaman aşımı, alacağın muaccel olmasıyla işlemeye başlar.
  • Asıl alacak zaman aşımına uğrayınca, ona bağlı faiz ve diğer alacaklar da zaman aşımına uğramış olur.[6]

 ZAMANAŞIMINA GİREN BORÇLAR İÇİN BİLDİRİM

Sosyal Güvenlik Kurumu; alacağının zamanaşımına uğrayıp uğramadığıyla ilgili olarak zaman zaman borçlularla oluşan anlaşmazlık nedeniyle olay dava konusu olup mahkemeye taşınabiliyordu. Bu durum mahkemelerde çok fazla sayıda dava dosyasının oluşmasına neden oluyordu. Sosyal Güvenlik kurumu’ da bu duruma bir çözüm üretmek amacıyla 01.08.2012 tarihli ve 2012 / 27 sayılı Kurum Genelgesinin 7.2 numaralı bölümünü 2018 / 32 sayılı genelge ile güncelleyerek kararlar almıştır. Öncelikle gerekli program çalışmaları tamamlanana kadar  Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlükleri tarafından işyeri dosyaları ve sigortalıların borçları belli aralıklarla taranacak, en eski borçtan başlanarak kuruma olan borçlar belirlenecek, zaman aşımına girdiği belirlenen borçlar için borçlulara genelgenin ekindeki ‘’ Borç Bilgilendirme Formu ‘’ gönderilecek, yazının tebliğ tarihinden itibaren borçludan 15 gün içerisinde borcunu ödemesi istenilecektir. Kurumun alacağı için borçlu tarafından rızaen yapılacak ödemeler kabul edilecektir. Borçlular tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığı takdirde ise ; zaman aşımına girmiş borcun mahkeme ilamı aranmaksızın 6183  sayılı Kanuna göre takibi mümkün olmadığından dolayı bu borçlar muhasebe sisteminde kayıtlı kalacaktır fakat icra servisine gönderilmeyecektir çünkü zaman aşımına girmiş borç eksik borç olarak kabul edilmektedir  ve eksik borcun doğası gereği bundan kaynaklanan da alacak hakkının sona ermediği gibi sözleşmeye konu edimden kaynaklanan borç talep ve dava da edilemez.

İTİRAZ SÜRESİ 15 GÜN

6183 sayılı Kanuna göre ödeme emrine itiraz süresi, ödeme emrinin tebliğ tarihinden itibaren 15 gündür. Tarafına ödeme emri gelen borçlu tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde kuruma itirazda bulunursa, konu yargıya gitmeden zaman aşımına girip girmediği Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonunca incelenecektir ve zaman aşımına uğradığı anlaşılan alacaklara ait icra takip dosyası alacaklı servise iade edilecektir. Kuruma zaman aşımı defii iddiası ile itiraz edilmesi mahkemeye dava açma süresini durduran veya kesen bir işlem olarak kabul edilmeyecektir.[7] Eğer icra takip dosyasında birden fazla dönem varsa zaman aşımına uğrayan alacaklar tespit edilecek ve o dönemlerin icradan iptali yapılacaktır.

 ZAMANAŞIMINA GİRDİĞİ TESPİT EDİLEN BORÇLAR BORÇLU GÖRÜNECEK AMA HACİZ YAPILMAYACAK

Borcun zaman aşımına uğradığı anlaşıldıktan sonra borçlu hakkında artık icra ve haciz yoluna gidilememektedir. Zaman aşımına uğramış alacağın 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunundan da hatırlayacağımız üzere alacak hakkı ortadan kalkmaz, dava ve talep edilemez,  kişi ya da şirket hala kuruma borçlu görünür ve borç eksik borca döner.

TEŞVİKLERDEN FAYDALANAMAYACAK, İHALELERE GİREMEYECEKLER

Sistemde kayıtlı borç göründüğünden dolayı borçlu,  Sosyal Güvenlik Kurumu’nun teşvik, destek ve indirimlerinden faydalanamayacak. Kamu kurumlarının ihalelerine girmek için de Vergi ve Sgk prim borcu olmaması gerekmektedir. Bu yüzden Kamu ihalelerine  de giremezler. Primlerini kendi ödeyen sigortalılar sağlık hizmetinden faydalanamayacaklar ama Bağ-Kur primlerini donduranlar sağlık hizmetinden faydalanabilirler çünkü borçla birlikte sigortalılık süresi de donmuş görünüyor.

İhale konusu veya özel bina inşaatlarında yapılan araştırma işlemi sonucunda saptanan fark işçilik borçlarının işverene tebliği üzerine söz konusu borçların işverence zaman aşımına girdiği ile ilgili itiraz edilmesi durumunda bahse konu bu borçlar ödenmeden ihale konusu işlerde teminatın iadesi ve özel bina inşaatlarında ise iskan için ilişiksizlik belgesi verilmeyecektir.[8] 

Def’i nedir: Def’i, davalı davasının hakkının  varlığına karşı çıkmamakta, fakat özel bir sebebe dayanarak borçlu olduğu edimi yerine getirmekten kaçınma hakkına sahip olduğunu ileri sürmektedir. Örneğin zaman aşımı defi ya da vadenin gelmediği, defi hak sahibi tarafından ileri sürülmelidir. Aksi takdirde yargıç resen nazara alamaz.[9]

Eksik borç nedir: 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunumuza göre, zamanaşımına uğrayan alacak sona ermez fakat talep ve dava edilemez. Bu nedenle, bu tür alacaklara eksik borçlar denir. [10]

             İhale konusu veya özel bina inşaatlarında yapılan araştırma işlemi sonucunda saptanan fark işçilik borçlarının işverene tebliği üzerine söz konusu borçların işverence zamanaşımına girdiği ile ilgili itiraz edilmesi durumunda bahse konu bu borçlar ödenmeden ihale konusu işlerde teminatın iadesi ve özel bina inşaatlarında ise iskan için ilişiksizlik belgesi verilmeyecektir.[11]

Saygılarımla,
Tuğba ÇIKMAZ
Mali Müşavir

KAYNAKÇA

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/02/20110204-1.htm

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/04/20160416-3.htm

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/02/20110214-1-1.htm

https://www.tobb.org.tr/Documents/yayinlar/kanun-mevzuat-yonetmelik/turk_tic_kan_kitap_cilt_01.pdf

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/06/20060616-1.htm

  1. DİDEM ARTIK GENEL HUKUK DERS NOTLARI KİTABI

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2018 / 32 SAYILI GENELGE

[1] Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, 2012/27 sayılı Genelge Değişikliği, Sayı 24010506-010-E.12089308

[2] http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/06/20060616-1.htm

[3] Ibid.

[4] Resmi Gazete, 16 Nisan 2016, Sayı 29686.

[5] Resmi Gazete, 14 Şubat 2011,  Sayı 27846.

[6] Resmi Gazete,  4 Şubat 2011, Sayı, 27836.

[7] T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, 2012/27 sayılı genelge Değişikliği, 24010506-010-E.12089308

[8] Opcit.

[9] Artık Didem Av. , Genel Hukuk Ders Notları, S. 14 ,Aralık 2015, 7. Baskı, İSMMM0 TESMER YAYINLARI, İstanbul.

[10] Ibid., 47-48 .

[11] T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, 2012/27 sayılı genelge Değişikliği, 24010506-010-E.12089308

Bİ REKLAM ARASI :) MBT Teknoloji