PROMOSYON SATIŞLARI VE MUHASEBE KAYITLARI
Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde “promosyon” ürünlerin tesliminde KDV konusunda ,firmaların iktisadi faaliyetini genişletme, emsal işletmeler ile rekabet edebilme, üretim veya satışını yaptıkları mallara olan talebi korumak veya arttırmak amacıyla bir malın yanında başka bir malın verilmesi şeklinde gerçekleşen işlemlerde promosyon ürünü açısından bedelsiz teslim konusu olmamaktadır.
“Bir malın tasarruf hakkının malik veya adına hareket edenlerce , alıcıya veya adına hareket edenlere devri” olarak tanımlanan teslim hükümleri kapsamında ticari bir işletmenin bedelsiz olarak yaptığı teslimler katma değer vergisinin konusu olmaktadır.Bu nedenle bedava promosyon verilmesi ilke olarak Katma Değer Vergisi’ne tabi olmayı gerektirir.
Piyasadan satın alınan veya ithal edilen malların promosyon ürünü olarak müşterilere verilmesi, mükellefler açısından pazarlama gideri niteliği taşıdığından, bu malların alış bedelleri Gelir Vergisi Kanunu’nun 40/I maddesine göre gider olarak kaydedilebilmektedir. Buna göre firmanın yarattığı katma değer içerisinde vergilenen promosyon mallarının müşterilere verilmesi sırasında KDV hesaplanmasına gerek bulunmamakta ve bu ürünler için yüklenilen KDV ise indirim konusu yapılabilmektedir.
Katma Değer Vergisi sisteminde promosyon ürünü olarak verilen malın (aynı işletmede imal veya inşa edilenler dahil) tabi olduğu KDV oranının;
-Satışı yapılan mala ait KDV oranına eşit veya daha düşük oranda olması halinde promosyon ürünü için yüklenilen KDV’nin tamamının indirim konusu yapılması,
– Satışı yapılan malın tabi olduğu KDV oranından yüksek olması halinde ise promosyon ürünü için yüklenilen KDV’den, satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısmın indirim konusu yapılması, kalan kısmın gelir veya kurumlar vergisi açısından gider veya maliyet olarak dikkate alınması, uygun görülmüştür.
Promosyon ürünü için yüklenilen KDV’nin satışı yapılan mala ait KDV oranına eşit veya daha düşük oranda olması halinde KDV’nin tamamının indirim konusu olabileceğine dair örneğimiz aşağıda verilmiştir.
ÖRNEK:Y İşletmesi KDV oranı %18 olan ticari malların satışını yapmaktadır.01.01.2018 tarihinde satışları artırmak için asıl malın yanında verilmek üzere KDV oranı %8 olan promosyon mallar 20.000 TL’ye satın alınmıştır.Promosyon mallar 19.01.2018 tarihinde müşterilere dağıtılmıştır.
Promosyon malın muhasebe kaydı;
01.01.2018 | ||||||||||||
157 DİĞER STOKLAR | 20.000 | |||||||||||
191 İNDİRİLECEK KDV | 1600 | |||||||||||
320 SATICILAR | 21.600 | |||||||||||
Promosyon mal için yüklenilen KDV oranı %8, asıl malın KDV oranından %18 daha düşük olduğu için KDV ‘nin tamamı indirim konusu yapılabilir.
Promosyon malın müşteriye verilmesi;
19.01.2018 | ||||||||||||
760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ | 20.000 | |||||||||||
157 DİĞER STOKLAR | 20.000 | |||||||||||
Promosyon mal, dağıtıldığında 157 DİĞER STOKLAR Hesabı’ından çıkartılarak,760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ Hesabı’na devredilir ve böylece promosyon malların maliyeti döneme ait faaliyet gideri olarak DÖNEM KARI VEYA ZARARI’ndan indirilir.
Promosyon ürününün KDV oranının, satışı yapılan malın tabi olduğu KDV oranından yüksek olması halinde ,yüklenilen KDV’nin satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısmı indirim konusu yapılır,kalan kısım gider olarak alınır ve bununla ilgili örneğimiz aşağıda verilmiştir.
ÖRNEK: Z İşletmesi KDV oranı %8 olan ticari malların satışını yapmaktadır. 01.03.2018 tarihinde asıl malın satışlarını artırmak asıl malın yanında verilmek üzere KDV oranı %18 olan promosyon mallar 20.000 TL’ye satın alınmıştır.Promosyon mallar 21.03.2018 tarihinde müşterilere dağıtılmıştır.
Alınan promosyon malın muhasebe kaydı;
01.03.2018 | |||||
157 DİĞER STOKLAR | 20.000 | ||||
191 İNDİRİLECEK KDV | 3.600 | ||||
320 SATICILAR | 23.600 | ||||
Promosyon malın KDV oranı %18 ,asıl malın KDV oranından %8 daha yüksektir.Yüklenilen KDV’nin 3600 TL , asıl malın KDV’sine 1.600TL isabet eden kısmı indirim konusu yapılabilir,kalan kısım 2000 TL gider olarak kaydedilir.Bunun için 191 İndirilecek KDV Hesabı’nın alacağına indirilemeyecek KDV kaydedilir. Böylece 191 İndirilecek KDV hesabının bakiyesi 1600 TL (3600 – 2000=1600 TL)’ye düşürülür.
Promosyon malın müşteriye verilmesi;
01.03.2018 | |||||
760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ | 22.000 | ||||
157 DİĞER STOKLAR | 20.000 | ||||
191 İNDİRİLECEK KDV | 2.000 | ||||
Saygılarımla;
HİLAL BİLADA