AĞIR ENGELLİ VE BİR BAŞKASININ BAKIMINA MUHTAÇ ÇOCUĞU OLAN SİGORTALI KADIN DAHA ERKEN EMEKLİ OLABİLİR
Bildiğimiz gibi 5510 Sayılı Genel Sağlık Sigortası Kanunun 28.maddesinde yapılan değişiklik hükmüne göre Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunanların, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş haddinden indirilir denilmektedir.
Kadın sigortalılar hem bir işyerinde çalışarak ev ekonomisine katkı sağlamak suretiyle hem de evinde ev işlerini bıkmadan-usanmadan yerine getirmekle zor bir yaşam sürdürmektedirler. Bir de bu özverili kadınlarımızın evinde bakıma muhtaç, başka birinin sürekli bakımına ihtiyaç duyan bir çocuğu olduğunu düşündüğümüzde veya bu konuda empati yaptığınızda bu kadınlarımızın nasıl zorluklar çektiğini tahmin ediyorsunuzdur. Bu madde ile ağır engelli ve başka birinin bakımına muhtaç bir anneye tanınan bu yararlı ayrımının da çok faydalı ve insani bir madde olarak görüyoruz.
Peki Ağır engelli ve başka birinin sürekli bakıma muhtaç demekle neyi anlıyoruz. Bir kişinin engellilik nedeniyle günlük kendi ihtiyaçlarını karşılayamayacak kadar engelli olması hali (örneğin tuvalet ihtiyacını, yeme içme ihtiyacını,banyo ihtiyacını karşılayamaması gibi zaruri ihtiyaçların kendisi tarafından yerine getirememesi veya psikolojik , zihinsel, bedensel nedenlerden dolayı kendi ihitiyaçlarını karşılayamama halidir. Bu annenin öncelikle çocuğu için Sağlık kurumundan almış olduğu raporu SGK. Sağlık kuruluna onaylatıp bu çocuğun veya çocuklarının ağır engelli ve bakıma muhtaç bir çocuk olduğunu rapor ile tespit ettirmesi gerekmektedir. Sağlık raporunda ağır engellilik başlangıç tarihinin ve ağır engellilik durumunun devam edip etmediğinin tespiti sonrası ilgili raporu bulunduğu İl’in Sgk. Müdürlüğüne ibraz etmesi gerekmektedir.
Diğer şartlara gelince, çocuğun evlenmemesi, ücretsiz veya yatılı olarak rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanmaması , Kadın sigortalı boşanmış ise velayetinin kendinde olması ve çocuğun hayatta olması gerekmektedir. Bu durumda ağır engelli çocuğu ve başka birinin sürekli bakımına muhtaç olan ister çalışan sigortalı kadınlar veya isteğe bağlı prim ödeyen kadınlarımız ilgili maddeden tanınan hak ile daha erken emekli olma haklarına sahiptirler.
Örneğin= 01/08/1972 doğumlu bir kadın 26/05/1991 tarihinde sigortalı olarak işe başladı ise bu kadın sigortalı 20 yıl hizmet süresini, 48 yaşını ve 5525 prim gün sayısını doldurduğunda normal emekllilik hakkını kazanacaktır.
Aynı sigortalı kadının bakıma muhtaç ağır engelli çocuğu varsa rapor aldığı tarihten sonraki (Raporun 01/10/2008) den sonrasi olması şartıyla rapor tarihinden sonraki 8 yıllık çalışmasının ¼ ü olan 2 yıl toplam prim ödeme gün sayılarına ilave edilmesi sonrası hem daha az prim ödeme gün sayısı ile hemde 48 yaş yerine 46 yaşında emeklilik hakkını kazanmış olacaktır.
Saygılarımla,
Mustafa Günşen
Emekli Maliyeci
